«Από τη μύγα ξίγκι» με την πώληση ασημικών

Στην κλισέ γλώσσα των «ειδήσεων» το λέ­νε «αγώνα της κυβέρνησης με τον χρόνο» προκειμένου να ετοιμαστεί έως τα τέλη του μήνα ο φάκελος των αποκρατικοποιήσεων. Στην πραγματικότητα, όμως, είναι η επιχείρηση «να βγάλουμε από τη μύγα ξίγκι» για να δείξου­με ότι υπάρχουν αυτά που υποσχεθήκαμε. Αυτά που «εμείς», ως κυβέρνηση δηλαδή, είπαμε ότι είναι ένας υλοποιήσιμος στόχος.

Το πρόβλημα, ωστόσο, είναι ότι από το ξεπού­λημα των επιχειρήσεων δεν φαίνεται να βγαί­νουν πάνω από 8 δισ. (και αυτά με πολύ αισιό­δοξους υπολογισμούς), ενώ από το 2012 το βά­ρος της εκποίησης κρατικής περιουσίας θα πρέ­πει να πέσει στα ακίνητα. Και όλα αυτά χωρίς να συνυπολογίζονται τα κοινωνικά, συνδικαλιστικά, νομικά και άλλα εμπόδια που θα μπουν στην πο­ρεία του στόχου για την εξεύρεση των περιβόη­των 50 δισ. ευρώ.

Επειδή, βέβαια, στην Ελλάδα αρέσει ακόμη και στις κυβερνήσεις να δίνουν τη μάχη με τον χρόνο την... τελευταία στιγμή, ενώ είχε ανακοι­νώσει το πρόγραμμα των 50 δισ., άφησε για το τελευταίο δεκαήμερο τη σύνταξη του σχετικού «προφακέλου». Αυτός ο φάκελος θα πρέπει να παρουσιαστεί στους εταίρους - δανειστές - επι­τηρητές, ώστε το οικονομικό επιτελείο να εξα­σφαλίσει ένα κατ’ αρχήν «ΟΚ» για τα περαιτέρω. Κάτι που θα συμπίπτει με τις τελικές αποφάσεις της Συνόδου Κορυφής και την τυπική επιβεβαί­ωση για τη χορήγηση της τέταρτης δόσης από τους δανειστές.

Ο πρώτος φάκελος: 15 δισ.

Έτσι, την εβδομάδα αυτή, το οικονομικό επιτε­λείο έχει πέσει με τα... μούτρα στη δουλειά για να συντάξει τον πρώτο «προφάκελο», που θα αφορά τις ενέργειες για την κάλυψη 15 δισ. ευ-ρώ την περίοδο 2011-13. Παράλληλα σχεδιάζε­ται ο συνολικός φάκελος των 50 δισ. ευρώ, όπως έχει επικρατήσει να λέγεται πλέον το υπερφιλό-δοξο πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων, αξιοποί­ησης παγίων, εκποίησης γης, χώρων και υποδο­μών, συμβάσεων παραχώρησης.

Η συμφωνία του προηγούμενου Σαββάτου μπορεί να «κλείδωσε» τη μη επίσημη χρεοκο­πία της Ελλάδας (ή την άμεση αναδιάρθρωση του χρέους), ωστόσο βάζει «θηλιά» τόσο στη σημερινή κυβέρνηση όσο και στις επόμενες.

Το ότι οι Γερμανοί πέτυχαν να περάσουν στην έκτακτη σύνοδο της ευρωζώνης τα επτά από τα οκτώ σημεία - αιτήματα (που αφορούν την ελ­ληνική υπόθεση) προοιωνίζεται και τις τελικές αποφάσεις της Συνόδου Κορυφής της 25ης Μαρ­τίου. Οι οποίες, για να μην γε­λιόμαστε, πρακτικά θα ανοίξουν τον δρόμο για τη συνταγματι­κή παρακολούθηση της οικονομίας μας από το Βερολίνο. Σταδιακά το «ελ­ληνικό πείραμα» θα επεκταθεί στην ευρύτερη περιφέρεια της ευρωζώνης εξα­σφαλίζοντας στους Γερμανούς φθηνότερο εργατικό δυναμικό και τελικά τον έλεγχο της περιοχής της Μεσογείου, της Βόρειας Αφρικής και της Μέσης Ανατολής. Κάτι που, για όσους μελετούν την Ιστορία, έχει ιδιαίτερη σημασία για τους Γερμανούς, μια και η απώλεια της ζώ­νης αυτής τους είχε στοιχίσει την ήττα στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.

Με τη βερολινέζικη βούλα πλέον η Ελλάδα ξε­κινάει τον... Γολγοθά της με κύρια προβλήματα την παντελή απουσία αναπτυξιακών ενδείξεων και το ότι τα καλούμενα «ασημικά» ετοιμάζονται να βγουν στο σφυρί σε πολύ χαμηλές αποτιμή­σεις και αξίες. Α, και κάτι ακόμη. Με το στελε­χικό δυναμικό του κράτους απέναντι, μια και οι εργαζόμενοι στο ευρύτερο Δημόσιο δεν θέλουν να χάσουν όσα τους έχουν απομείνει... Και μην πιστέψετε ότι αυτά είναι λίγα.

Δεν έχουν σίγουρα ούτε 20 εκατ.!

Έγκυρη πηγή θεωρεί λογική την προτεραιότη­τα που αποδίδεται σε αυτόν τον τομέα, καθώς οι υφιστάμενες εγγραφές (προϋπολογισμός 2010) είναι σχεδόν μηδενικές. Μάλιστα δεν ξεπερνούν τα 20 εκατ. ευρώ. Με τόσο χαμηλή αποτίμηση η συνολική περιουσία του Δημοσίου λογικό είναι να μπορεί να αποφέρει προστιθέμενη αξία.

Ωστόσο καίριο ερώτημα παραμένει η νομική (με καθαρούς τίτλους ιδιοκτησίας) εξασφάλι­ση αυτών των στοιχείων, διαδικασία εξαιρετικά χρονοβόρα μέχρι τώρα. Εικόνα για το προσδο­κώμενο όφελος δεν υπάρχει ούτε καν πρόχειρη, όπως σημείωνε παράγοντας του υπουργείου Οι­κονομίας, ωστόσο στην κυβέρνηση η αξιοποίη­ση των ακινήτων θεωρείται ίσως η ασφαλέστερη πηγή εσόδων από τις αποκρατικοποιήσεις.

Ελληνικό: απευθείας με... ρίσκο

Πάντως το πρώτο προς αξιοποίηση ακίνητο είναι η περιοχή του Ελληνικού, απ’ όπου τα μηνύματα δεν είναι ξεκάθαρα. Η κυβέρνηση προ­χωρά με τη διαδικασία της ταχείας απευθείας ανάθεσης επιδιώκοντας να προσελκύσει την κυ­βέρνηση του Κατάρ. Ωστόσο η μέχρι τώρα με­θόδευση της όλης προσπάθειας (το σχέδιο έχει αναλάβει εξ ολοκλήρου ο υπουργός Επικρατεί­ας Χάρης Παμπούκης) έχει βαθμό επενδυτικού κινδύνου.

Η κυβέρνηση σχεδιάζει άμεσα τον ορισμό των συμβούλων, μένει όμως να φανεί στην πράξη πώς θα υπερπηδηθούν νομικά, κτηματολογικά εμπόδια, αλλά και οι έντονες αντιδράσεις φορέ­ων, δήμων της περιοχής, οι οποίοι δικαιολογημέ­να διαμαρτύρονται για το... ολοκληρωτικό σκο­τάδι στο οποίο παρέμεναν - μέχρι και προχθές τουλάχιστον.

Εκτός από το Ελληνικό και τον φιλόδοξο (επενδυτικό) στόχο των 5 δισ. ενδιαφέρον λέ­νε (στην κυβέρνηση) ότι έχει προκύψει για τις γειτονικές ιδιοκτησίες, όπως η Μαρίνα Βουλι­αγμένης, οι Αλυκές Αναβύσσου και το Ταε Κβον Ντο. Άμεσα αξιοποιήσιμες θεωρούνται και δύο εκτάσεις στη Ρόδο, η περιοχή Αφάντου και το Πρασονήσι. Πάντως, τα υπόλοιπα «φιλέτα», το χιονοδρομικό Βόρρας στην Πέλλα, η έκταση δί­πλα στη γέφυρα Ρίου - Αντιρρίου στην Αιτωλο­ακαρνανία, η περιοχή Γούρνες του Ηρακλείου, το οικόπεδο της πρώην «Φωνής της Αμερικής» στην Ξάνθη, η έκταση στην Ερμιόνη και οι εκτά­σεις σε Χαλκιδική, Μαγνησία και Πιερία, ίσως να μην έχουν τόσο ενδιαφέρον όσο περίμεναν κάποιοι...

Ο φάκελος των επιχειρήσεων

Ο φάκελος επιχειρήσεων του Δημοσίου, που θα περιλαμβάνει εισηγμένες και μη, σχεδιάζε­ται ώστε σχετικό προσχέδιο να παρουσιαστεί στους δανειστές. Στελέχη του οικονομικού επι­τελείου εκτιμούν σε περίπου 8 δισ. ευρώ τα πι­θανά έσοδα. Αυτά υπολογίζονται συνδυαστικά από διάθεση μετοχικών πακέτων αλλά και από μακροχρόνιες μισθώσεις και συμβάσεις παρα­χώρησης.

Στον φάκελο θα περιληφθούν τα Ελληνικά Αμυντικά Συστήματα (ΕΑΣ - πρώην ΕΒΟ - ΠΥΡ-ΚΑΛ), η ΔΕΠΑ με τον ΔΕΣΦΑ, η ΛΑΡΚΟ, η ΤΡΑΙΝΟ-ΣΕ αλλά και στο μέλλον (όταν θα έχει βελτιωθεί το κλίμα στις αγορές) τα φιλέτα των ΔΕΗ, ΟΤΕ, ΕΥΔΑΠ, ΕΥΑΘ, ΟΠΑΠ κ.ά.

Συγκρούσεις εν όψει

Και πάλι, όμως, ο στόχος είναι οικονομικά πο­λύ φιλόδοξος και με πολύ ρίσκο, εάν αναλογι­στούμε πως ο «φάκελος» περιλαμβάνει επιχει­ρήσεις όπως η ΔΕΗ, που θεωρείται «κάστρο» του πράσινου συνδικαλιστικού κινήματος. Εδώ, για παράδειγμα, δεν είναι τυχαίος και ο επικοι­νωνιακός πόλεμος με τους συνδικαλιστές.

Από τα τέλη της περασμένης χρονιάς άρχισαν να «βγαίνουν» ειδήσεις για τις παροχές που εί­χαν μέσω του κανονισμού τα συνδικαλιστικά στελέχη της ΔΕΗ, με αποκορύφωμα τον χαμό με τα δάνεια που έπαιρνε η ΓΕΝΟΠ από τη διοίκηση. Μια άλλη αντίστοιχη περίπτωση είναι και αυτή των ΕΑΣ, όπου οι πληροφορίες μας αναφέρουν ότι η διοίκηση της υπερχρεωμένης εταιρείας προωθούσε εφάπαξ πληρωμές πλέον των προ­βλεπομένων για στελέχη που έβγαιναν στη σύ­νταξη μέσω ασφαλιστικής εταιρείας. Μάλιστα η πληροφορία αυτή έχει φτάσει και με χαρτιά και στο αρμόδιο υπουργικό γραφείο και ερευνάται αυτές τις ημέρες.

Τι αξία λοιπόν θα έχει για έναν επενδυτή του εξωτερικού μια εταιρεία που, ενώ βρίσκεται «μέσα» και 1,2 δισ., κάνει και τερτίπια για να δώσει παραπάνω χρήματα στα στελέχη που απο­χωρούν… Αυτό βέβαια δεν περιλαμβάνεται στον φάκελο, αλλά όποιος ξένος μπει στο λογιστήριο για να επενδύσει θα το βρει...

Ο διπλός φάκελος παγίων και ακινήτων

Καλά ενημερωμένες πηγές υποστη­ρίζουν πως το οικονομικό επιτελείο επικεντρώνεται ήδη στον «Φάκελο αξιοποίησης παγίων, ακινήτων του Δημοσίου». Γι’ αυτό απευθύνει ήδη πρόσκληση σε έξι ελληνικές τράπε­ζες για να αναλάβουν την ευθύνη σύ­νταξης της μελέτης για την «αξιοποί­ηση» της περιουσίας του Δημοσίου. Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, ζητού­μενο είναι οι τράπεζες - σε συνερ­γασία με μεγάλες επιχειρήσεις real estate - να καταρτίσουν χαρτοφυλά­κια ακινήτων που μπορεί να αξιοποι­ηθούν σε εύλογο χρόνο. Στόχος είναι τα κρατικά ακίνητα να ομαδοποιη­θούν με βάση επενδυτικά κριτήρια που θα προκύψουν. Κατά πάσα πιθα­νότητα θα συνταχθούν φάκελοι με τουριστικά ακίνητα μόνο, εμπορικά ακίνητα, επιχειρηματικά (μισθώσεις) ακίνητα.

Μετά την καταγραφή των ακινή­των και των προβλημάτων που ίσως υπάρχουν στο καθένα, οι τράπεζες θα πρέπει να καταρτίσουν τα επενδυ­τικά αυτά χαρτοφυλάκια. Έπειτα θα δημιουργηθούν εταιρείες με προίκα τα δικαιώματα αυτών των ακινήτων για να παραχωρηθούν σε ιδιώτες μέ­σω διεθνών διαγωνισμών. Επιδίωξη είναι ο πρώτος φάκελος - χαρτοφυ­λάκιο να έχει συνταχθεί τον Ιούνιο και ο δεύτερος έως τον Δεκέμβριο και άλλοι δύο μέσα στο 2012.

Τα λαχεία και... λοιπά

Στην ίδια «φουρνιά» αποκρατικοποιήσεων περιλαμβάνονται και έσοδα από περιουσι­ακά στοιχεία του Δημοσίου, όπως το φάσμα τηλεπικοινωνιακών συχνοτήτων, τα τυχερά παιχνίδια και οι συμβάσεις παραχώρησης («Ελ. Βενιζέλος», Εγνατία Οδός, λιμάνια, μαρίνες, περιφερειακά αεροδρόμια). Βέβαια από την εκδήλωση πρόθεσης και στην ένταξη σε έναν προφάκελο μέχρι το ταμείο μπορεί να μεσολαβεί... χάσμα, το οποίο θα πρέπει να καλύψει και να διαχει­ριστεί πρακτικά η κυβέρνηση. Ειδικότερα για το «Ελ. Βενιζέλος» η κυβέρνηση βρί­σκεται σε διαπραγματεύσεις με τη γερμα­νική Hochtief για την επέκταση της σύμβα­σης παραχώρησης του αερολιμένα με στό­χο να εισπραχθούν 200 - 300 εκατ. ευρώ και να ολοκληρωθεί η διαδικασία μέχρι το καλοκαίρι.

Επιπλέον το οικονομικό επιτελείο έχει ανακοινώσει ήδη τη μετοχοποίηση των λαχείων. Πρακτικά θα δημιουργηθεί μία εταιρεία η οποία θα «προικοδοτηθεί» με τα μελλοντικά έσοδα του Δημοσίου (πιθα­νότατα για 20-25 χρόνια) από τα λαχεία και είτε θα δοθεί σε κάποιον ιδιώτη (με discount) είτε θα εισαχθεί στο Χρηματι­στήριο. Κάτι ανάλογο εκτιμάται πως θα ισχύσει και τόσο στα μελλοντικά έσοδα του Δημοσίου από τους «πέντε αυτοκι­νητοδρόμους» που βρίσκονται υπό κατα­σκευή (μόλις ολοκληρωθεί η επαναδια­πραγμάτευση του ύψους των εσόδων αυ­τών που γίνεται τώρα) όσο και στα έσοδα του κράτους από τον ορυκτό πλούτο της χώρας.

Εκτός αυτών των φακέλων προείσπραξης το Δημόσιο έχει στο χαρτοφυλάκιο του πο­σοστά συμμετοχής σε επιχειρήσεις, τράπε­ζες (Τ.Τ., ΑΤΕ, Αττικής κ.ά.), που σε κάποια καλύτερη χρηματιστηριακή συγκυρία θα μπορούσε να βγάλει στο σφυρί επιδιώκο­ντας να εισπράξει (ανάλογα με τις αποτιμή­σεις) από 800 εκατ. έως 1,2 δισ. ευρώ. Καθώς αυτό δεν παίζει με τα χάλια του Χρηματιστηρίου, επί του παρόντος προχω­ρά στην αναδιάρθρωση της Αγροτικής και τη διάσπαση του Ταμείου Παρακαταθηκών με στόχο τη δημιουργία νέας αυτοτελούς τράπεζας.

το ποντικι