Η Ν.Δ. έχασε, αλλά η κυβέρνηση δεν πέφτει

Του Γιώργου Δελαστίκ

Κέρδισε τη μάχη της πολιτικής επιβίωσης η κυβέρνηση Σαμαρά – Βενιζέλου, παρά το γεγονός ότι τα αποτελέσματα που πέτυχαν η ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ είναι πολύ μικρότερα όχι μόνο από τις προηγούμενες ευρωεκλογές (όπου έτσι κι αλλιώς ήταν απολύτως αδιανόητο να έπιαναν το 32,29% και το 36,64% αντιστοίχως που είχαν πάρει το 2009), αλλά ακόμη και από τα εξαιρετικά χαμηλά ποσοστά που είχαν σημειώσει στις βουλευτικές εκλογές του Ιουνίου του 2012.

Συγκεκριμένα, η ΝΔ έπεσε από το 29,66% στο 22,74%, χάνοντας σχεδόν 7 ολόκληρες εκατοστιαίες μονάδες συγκριτικά με τις βουλευτικές εκλογές του Ιουνίου του 2012 και περίπου 10 εκατοστιαίες μονάδες από τις ευρωεκλογές του 2009, όπου και πάλι είχε χάσει σχεδόν 11 μονάδες από το 43,01% των προηγούμενων εκλογών του 2004.
Το ΠΑΣΟΚ έχασε κι αυτό πάνω από 4 μονάδες, πέφτοντας από το 12,28% των βουλευτικών εκλογών του Ιουνίου του 2012 στο 8,04% των ευρωεκλογών της Κυριακής. Όσο για τη σύγκριση με το αποτέλεσμα των προηγούμενων ευρωεκλογών του 2009, το ΠΑΣΟΚ έχασε πάνω από… 28 -ναι, 28, δεν πρόκειται για τυπογραφικό λάθος!- εκατοστιαίες μονάδες, αριθμό απίστευτο.

Παρά τις απώλειες αυτές όμως δεν υφίσταται κανένας κίνδυνος ανατροπής της κυβέρνησης. Αφενός ο ΣΥΡΙΖΑ δεν πέτυχε κάποια εκλογική νίκη τέτοιας έκτασης που να αποσταθεροποιεί τη συγκυβέρνηση ΝΔ – ΠΑΣΟΚ και αφετέρου τα εκλογικά αποτελέσματα εξουδετέρωσαν εγκαίρως ορισμένες αποσταθεροποιητικές δυνατότητες που -θεωρητικά μιλώντας- θα ήταν πιθανό να αξιοποιήσει ο ΣΥΡΙΖΑ.

Νίκη μέσω… στασιμότητας

Ο ΣΥΡΙΖΑ δικαίως μπορεί να υπερηφανεύεται ότι είναι το μοναδικό αριστερό κόμμα στις 28 χώρες-μέλη της EE που ήρθε πρώτο σε αυτές τις ευρωεκλογές. Άλλωστε, η νίκη του αυτή προβλήθηκε κατά κόρον από τα ευρωπαϊκά τηλεοπτικά κανάλια και τον ευρωπαϊκό Τύπο – και δικαίως. Αλλού σε αντίθεση με τη δεξιά επέλαση σε πανευρωπαϊκό επίπεδο με επικεφαλής τη Μαρίν Λεπέν και την εντυπωσιακή νίκη του Εθνικού Μετώπου στη Γαλλία, και αλλού, όπως στη Γερμανία, ως διπλή «ακροδεξιά και ακροαριστερή» απειλή κατά της EE.

Η αλήθεια είναι, βέβαια, ότι μόλις και μετά βίας ο ΣΥΡΙΖΑ κατόρθωσε να συγκρατήσει το ποσοστό που είχε πάρει στις βουλευτικές εκλογές του Ιουνίου του 2012, έχοντας, μάλιστα, οριακές απώλειες, ούτε καν μισής εκατοστιαίας μονάδας: από το 26,89% έπεσε σι 26,55%. Φυσικά, κυριολεκτικά απογειώθηκ σε σχέση με το ποσοστό που είχε πάρει στις ευρωεκλογές του 2009: από το 4,7% πέταξε σχεδόν… 22 (!) εκατοστιαίες μονάδες ψηλότερα.

Η διατήρηση από τον ΣΥΡΙΖΑ του ποσοστού των βουλευτικών εκλογών του Ιουνίου του 2012, σε συνδυασμό με την κατά σχεδόν. 7 εκατοστιαίες μονάδες συρρίκνωση του ποσοστού της ΝΔ, αντέστρεψε την κατάσταση. Από κει που η ΝΔ ήταν 3 μονάδες μπροστ:ά από τον ΣΥΡΙΖΑ, τώρα βρέθηκε περίπου 4 μονάδες πίσω του. Εντυπωσιακή υπεροχή διά της μεθόδου της… στασιμότητας!

«Σωτήρας» το ΠΑΣΟΚ!

Οσο κι αν ηχεί παράδοξα, αυτό που έσωσε τελικά την κυβέρνηση των Σαμαρά – Βενιζέλου ήταν ο… αδύναμος κρίκος της: η εκλογική αντοχή που έδειξε το ΠΑΣΟΚ του Ευάγγελου Βενιζέλου!

Αυτοτελώς, καθόλου καλό αποτέλεσμα δεν είναι το 8% που πήρε το ΠΑΣΟΚ στις ευρωεκλογές με το πολιτικό ψευδώνυμο της Ελιάς ακόμη κι αν το συγκρίνει κανείς με το άθλιο για ΠΑΣΟΚ αποτέλεσμα του 12,28% των βουλευτικών εκλογών του Ιουνίου του 2012.

Ο δημοσκοπικός εγκλωβισμός όμως του ΠΑΣΟΚ προεκλογικά στο 5% έως 7% το απόλυτο μάξιμουμ έκανε το 8% να φαντάζει ως «σπάσιμο του ανώτατου φράγματος. Καθώς, δε, το ποσοστό αυτό προστιθέμενο στο 23% της Νέας Δημοκρατίας οδηγεί το άθροισμα των ποσοστών ΝΔ και ΠΑΣΟΚ λίγο κάτω από το 31%, η κυβέρνηση Σαμαρά – Βενιζέλου κέρδισε το στοίχημα των πολιτικών εντυπώσεων χάρη στην εκλογική επίδοση του ΠΑΣΟΚ. Αυτό, ομολογουμένως, κανείς απολύτως δεν το περίμενε!

Φράγμα το Ποτάμι

Η αλήθεια είναι ότι η αποτροπή δυσάρεστων για την κυβέρνηση εξελίξεων βρίσκεται και σε δύο άλλες εξελίξεις, πέραν τοι. 8% του ΠΑΣΟΚ.

Ο πρώτος παράγοντας είναι ότι η ίδρυση του Ποταμιού του Σταύρου θεοδωράκη αποδείχτηκε καθοριστική για τη διατήρηση της κυβέρνησης Σαμαρά – Βενιζέλου στην. εξουσία. Τα εκλογικά αποτελέσματα έδειξαν ότι το Ποτάμι αποδείχτηκε ανυπέρβλητο φράγμα, που εμπόδισε τη διοχέτευση προς τον ΣΥΡΙΖΑ των 4 και πλέον εκατοστιαίων μονάδων ψηφοφόρων που εγκατέλειψαν το ΠΑΣΟΚ μετά τις εκλογές του 2012, οι οποίες αντιστοιχούν στο ένα τρίτο (!) εκείνων που είχαν ψηφίσει το κόμμα του Ευάγγελου Βενιζέλου στις τελευταίες βουλευτικές εκλογές.

Από αυτές τις ψήφους είναι προφανές ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν πήρε σχεδόν τίποτα, πολύ λίγες. Οι απογοητευμένοι πασόκοι από τον Βενιζέλο και την πολιτική του βρήκαν «πολιτικό καταφύγιο» στο Ποτάμι, στερώντας τον ΣΥΡΙΖΑ από κάθε εκλογική άνοδο που θα του έδινε αέρα νίκης μέσω της αύξησης του ποσοστού του και όχι μέσω της εκλογικής στασιμότητας, όπως προαναφέραμε.

Εκτός ο Παπανδρέου

Ο δεύτερος παράγοντας που βοήθησε την κυβέρνηση να παραμείνει χωρίς πρόβλημα στη θέση της ήταν η παταγώδης αποτυχία της ΔΗΜΑΡ να υπερβεί το 3% και να εκλέξει ευρωβουλευτή.

Ο καταποντισμός της στην άβυσσο του 1,2% δεν σηματοδοτεί μόνο την έναρξη της διαδικασίας αποσύνθεσής της, αλλά και τον προσωρινό ενταφιασμό των σχεδίων του Γιώργου Παπανδρέου να μεθοδεύσει την επάνοδο του στην ενεργό ελληνική πολιτική. Το σχέδιο του να προωθήσει στελέχη πιστά σε αυτόν (όπως είχε κάνει, π.χ., με τη Μαριλένα Κοππά, που είχε τοποθετηθεί υποψήφια ευρωβουλευτής) στη ΔΗΜΑΡ και μέσω της ΔΗΜΑΡ να περάσουν στο μέλλον σε κυβερνητική συνεργασία με τον ΣΥΡΙΖΑ κατέρρευσε.

Φυσικά και θα ήταν απολύτως φυσιολογικό να συνεργαστεί η ΔΗΜΑΡ με κάποια μελλοντική κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, αλλά για να γίνει αυτό θα έπρεπε, ασφαλώς, να έχει κοινοβουλευτική παρουσία και προοπτική επανεκλογής της στη Βουλή. Με 1,2% όμως είναι απολύτως αδύνατον να φύγουν βουλευτές του ΠΑΣΟΚ που πρόσκεινται στον Γιώργο Παπανδρέου και να προσχωρήσουν στη ΔΗΜΑΡ για να διασώσουν το προσωπικό πολιτικό τους μέλλον!

Πρέπει να είναι κανείς πολιτικά παράφρων για να φύγει από ένα κόμμα του 8% και να προσχωρήσει σε ένα κόμμα του 1,2% για να… διασωθεί κοινοβουλευτικά!

Σύγκλιση ΠΑΣΟΚ – Ποταμιού;

Η εμφανής μετακίνηση ψηφοφόρων από το ΠΑΣΟΚ στο Ποτάμι και το μέτριο εκλογικό αποτέλεσμα του τελευταίου, που έφερε τον Σταύρο Θεοδωράκη σε θέση σαφώς υποδεέστερη εκείνης του Ευάγγελου Βενιζέλου, προοιωνίζονται νέες εξελίξεις στο χώρο της Κεντροαριστεράς, η οποία σίγουρα χρειάζεται ανασυγκρότηση. Πόσω μάλλον που τώρα δεν βρισκόμαστε μπροστά σε καταλυτικές πολιτικές εξελίξεις και το σύστημα έχει αρκετό χρόνο στη διάθεσή του για να χειριστεί την κατάσταση.
ΠΑΣΟΚ και Ποτάμι μαζί έχουν ένα ποσοστό στις ευρωεκλογές λίγο κάτω από το 15% και πάνω από 800.000 ψηφοφόρους ως σημείο εκκίνησης.

Η καταβαράθρωση της ΔΗΜΑΡ και το μίσος του ΚΚΕ εναντίον του ΣΥΡΙΖΑ δεν αφήνουν στον Αλέξη Τσίπρα κανένα περιθώριο σχηματισμού κυβέρνησης, παρά μόνο σε συνεργασία πλέον με κάποιο κεντροαριστερό κόμμα, το οποίο θα προκύψει ενδεχομένως από τη σύγκλιση του ΠΑΣΟΚ με το Ποτάμι. Εννοείται ότι σε μια τέτοια περίπτωση το σύστημα θα έχει εκ προοιμίου τη βεβαιότητα ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα είναι πλήρως εγκλωβισμένος σε συστημική πολιτική, αλλιώς κυβέρνηση δεν πρόκειται πια να δει με τίποτα.

Ψυχορραγούν οι ΑΝΕΛ

Αποκαρδιωτικό ήταν το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών για τους Ανεξάρτητους Έλληνες του Πάνου Καμμένου, καθώς οι εκλογικές επιδόσεις τους σηματοδοτούν το επικείμενο τέλος της αντιμνημονιακής Δεξιάς.

Από το 10,61 % των βουλευτικών εκλογών του Μαΐου του 2012 έπεσαν στο 7,51 % των βουλευτικών εκλογών του Ιουνίου της ίδιας χρονιάς και τώρα κατακρημνίστηκαν στο απροσδόκητα κάκιστο 3,44%. Βρίσκονται πλέον σε φάση κοινοβουλευτικού ψυχορραγήματος και δεν είναι καθόλου βέβαιη η παραμονή των βουλευτών τους στο χώρο του αυτοτελούς αντιμνημονιακού δεξιού κόμματος τους, παρά τις ηρωικές και πένθιμες παραινέσεις του αρχηγού τους.

Ενδεχόμενη αποσύνθεση του κόμματος των Ανεξάρτητων Ελλήνων θα έχει άκρως ευεργετικές συνέπειες για την παραμονή της κυβέρνησης Σαμαρά – Βενιζέλου στην εξουσία ως τον Ιούνιο του 2016, αφού με τη βοήθεια βουλευτών της ΔΗΜΑΡ και των ΑΝΕΛ είναι εφικτή ακόμη και η εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας το Φεβρουάριο του 2015!

Επίκαιρα