Κακά και καλά μαντάτα για τραπεζίτες και κατεστημένο από Βρυξέλλες - Δυστοκία στη λήψη αποφάσεων από τους ευρωπαίους

Η προς επικράτηση,  θέση της Γερμανίας στη Σύνοδο Κορυφής των Βρυξελλών που πραγματοποιήθηκε το Σαββατοκύριακο και θα επαναληφθεί μεθαύριο Τετάρτη για κούρεμα του ελληνικού χρέους, που κατέχουν οι ιδιώτες, σε ποσοστό 40%-60%,  μπορεί να οδηγήσει σε

ανάκτηση της εμπιστοσύνης απέναντι στο τραπεζικό σύστημα  και τη σταθεροποίησή μακροπρόθεσμα. Ομως για την Ελλάδα μπορεί να ερμηνευθεί ως πιστωτικό γεγονός,  θα σβήσει  από το χάρτη τις ελληνικές τράπεζες με τη σημερινή τους μορφή και βραχυπρόθεσμα μπορεί να προκαλέσει στάση πληρωμών στον ιδιωτικό τομέα μέχρι να αποκατασταθεί ο μηχανισμός χρηματοδότησης της οικονομίας. Μακροπρόθεσμα αφήνει μία προοπτική αποκλιμάκωσης του χρέους υπό προϋποθέσεις. Αυτό αναφέρουν αναλυτές, που κλήθηκαν να σχολιάσουν τα τεκταινόμενα στις Βρυξέλλες.

Για την Ευρώπη, η  απόφαση αυτή σε συνδυασμό με την εισήγηση της European Banking Authority (Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών) για αύξηση του δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας στο 9%, αποτελεί χαστούκι στους τραπεζίτες, γιατί τους αναγκάζει να βρουν κεφάλαια από 139 δις. μέχρι 298 δις. ευρώ (εκτίμηση της Goldman Sachs) ανάλογα με το ύψος της κεφαλαιακής επάρκειας (7% μέχρι 9%) αλλά και κίνηση αποκατάστασης της εμπιστοσύνης απέναντι στα πιστωτικά ιδρύματα. Όμως ενέχει σημαντικούς κινδύνους για όλο το ευρωπαϊκό οικοδόμημα εάν κι άλλες χώρες κληθούν να πάρουν σκληρά δημοσιονομικά μέτρα όπως η Ελλάδα και εισέλθουν σε φάση ύφεσης, εξέλιξη την οποία θα σπεύσουν να εκμεταλλευτούν επαγγελματίες κερδοσκόποι αγοράζοντας CDS και πιέζοντας προς τα πάνω το κόστος δανεισμού.

 

Ας πάρουμε τα πράγματα αναλυτικά, για το τι έγινε, τι αναμένουμε και τι έμεινε αδιευκρίνιστο:

1. Οι ευρωπαίοι ηγέτες δεν κατάφεραν να λάβουν μία οριστική απόφαση. Δεν είναι η πρώτη φορά. Το ίδιο κάνουν εδώ και 21 μήνες σε 13 συνόδους. Αλλάζουν αποφάσεις και δεν τις εφαρμόζουν. Οπότε καλό είναι κάποιος να είναι επιφυλακτικός τόσο για τις οριστικές αποφάσεις όσο και προς την εφαρμογή τους.

2. Κινούνται σε μία γραμμή κουρέματος του δημόσιου χρέους από 40% (Γάλλοι) μέχρι 60% (Γερμανία και ΔΝΤ). Όχι όμως του συνολικού, δηλαδή των περίπου 342 δις. ευρώ, αλλά μόνο αυτού που έχουν οι ιδιώτες. Δεν έχει διευκρινιστεί εάν το κούρεμα θα αφορά το ποσό που είχε συμφωνηθεί την 21η Ιουλίου 2011 δηλαδή τα 150 δις. ευρώ χρέους ή τα 212 δις. ευρώ που έχουν ιδιώτες (τράπεζες, ασφαλιστικές εταιρείες, αμοιβαία κεφάλαια, ασφαλιστικά ταμεία, ανεξάρτητοι επενδυτές). Με άλλα λόγια,  το μεγαλύτερο κούρεμα θα έχει αποτέλεσμα, αλλά περιορισμένο ως προς τη μείωση του συνολικού χρέους. Αυτό σημαίνει ότι τα μέτρα δημοσιονομικής εξυγίανσης που παίρνει η κυβέρνηση μπορεί να αποδειχθούν άκαρπα. Περιμένουμε συνεπώς να δούμε την ερχόμενη Τετάρτη το συνολικό πακέτο που αφορά στη διάσωση της Ελλάδας.

 

3. Οι ευρωπαίοι θέλουν το κούρεμα αυτό να είναι εθελοντικό για να μην προκληθεί πιστωτικό γεγονός. Κάτι τέτοιο είναι δύσκολο να υλοποιηθεί στην πράξη. Είναι δηλαδή δύσκολο η διοίκηση, για παράδειγμα, της Εθνικής Τράπεζας ή της οποιασδήποτε τράπεζας, να αποδεχθεί κούρεμα της τάξης του 50% διότι αφενός δεν έχει λόγο ύπαρξης αφετέρου είναι δύσκολο να βρει τα χρήματα που χρειάζεται από την ελεύθερη αγορά για την ανακεφαλαιοποίησή της. Επίσης, υπάρχει το κακό προηγούμενο με τη συμφωνία της  21ης Ιουλίου 2011, όταν το πρώτο PSI απέτυχε. Τότε,  δεν βρέθηκαν ιδιώτες να ανταλλάξουν ομόλογα αξίας 150 δις. ευρώ με κούρεμα 21%. Θα βρεθούν τώρα να αποδεχθούν 50% ή 60%;

Στο σημείο αυτό θυμίζουμε πρόσφατη αναφορά της Alpha Bank, που σημείωνε: «Φωνές πλειοδοσίας ότι απαιτείται απομείωση των ομολόγων κατά 50%  δεν μπορεί να θεωρηθούν εποικοδομητικές καθώς θα είναι αδύνατον σε αυτό το επίπεδο η συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα να θεωρηθεί εθελοντική.  Συνεπώς,  κάτι τέτοιο θα συνιστούσε πιστωτικό γεγονός, που σημαίνει με την σειρά του ότι θα άνοιγε ο ασκός του Αιόλου όσον αφορά στις επιπτώσεις στο χρηματοπιστωτικό σύστημα και στην παγκόσμια οικονομία,  χωρίς να υπάρχει τρόπος να τιθασευθούν οι δυνάμεις μόλυνσης άλλων επισφαλών οικονομιών της Ευρωζώνης.  Σε τελική ανάλυση,  κάτι τέτοιο θα απειλήσει αυτή καθαυτή την ύπαρξη του ευρώ».

 

4. Τι θα γίνει εάν τελικά η συμφωνία προκαλέσει πιστωτικό γεγονός; Αφενός θα πληρωθούν τα cds (κάτι τέτοιο ίσως το έχουν προβλέψει), αφετέρου όμως κάποιοι θα αυξήσουν τα στοιχήματα περί στάσης πληρωμών και άλλων χωρών κυρίως της Ιταλίας. Τι θα γίνει σε αυτή την περίπτωση;

 

5. Πόσα κεφάλαια θα χρειαστεί τελικά το EFSF α) για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, β) για την αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους και γ) για να βοηθήσει και άλλες χώρες που πιθανότατα στο μέλλον θα χρειαστούν βοήθεια. Τα 440 δις. ευρώ που έχει δε φθάνουν. Απάντηση δεν δόθηκε, αλλά αναμένεται.

 

6. Τι επιπτώσεις θα έχει το κούρεμα στις ελληνικές τράπεζες πέρα από την ανακεφαλαιοποίησή τους; ( η οποία, λόγω του τεράστιου ποσού που θα χρειαστούν  θα γίνει κατά πάσα πιθανότητα μέσω του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας). Η δυστοκία των αποφάσεων στη Σύνοδο Κορυφής μπορεί να είναι προάγγελος κακών γεγονότων, φοβούνται ορισμένοι.

 

7. Το ελληνικό κατεστημένο, δηλαδή τραπεζίτες και βιομήχανοι που εκπροσωπούνται μέσω του ΣΕΒ και άλλοι Ελληνες-προσωπικότητες όπως ο Λουκάς Παπαδήμος, πάλεψαν τις προηγούμενες ημέρες με στόχο να αποτρέψουν κούρεμα μεγαλύτερο του 21%. Το ίδιο και ο πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας, Αντώνης Σαμαράς. Όμως δεν εισακούστηκαν. Ποια η θέση τους στο νέο περιβάλλον; Το ίδιο ισχύει και για μέλη της Κυβέρνησης, που έλεγαν δεν θα κρατηκοποιηθούν οι τράπεζες...

 

8. Δεν πέρασε απαρατήρητη η προσπάθεια του Νικολά Σαρκοζί στη συνέντευξη τύπου με την Αγκέλα Μέρκελ να δικαιολογήσει την ευρωπαϊκή αστοχία, κατηγορώντας εμμέσως πλην σαφώς τους προηγούμενους συναδέλφους του στην ΕΕ, οι οποίοι άφησαν να περάσουν την πόρτα του ευρώ χώρες που δεν πληρούσαν ούτε ένα από τα κριτήρια της ΟΝΕ (σ.σ. Ελλάδας).

Όταν πρόεδρος της δεύτερης μεγαλύτερης χώρας ασχολείται με το παρελθόν, τότε η Ευρώπη δεν έχει μέλλον, λένε ορισμένοι.

marketfair.