ΕΚΛΟΓΙΚΟΙ ΝΟΜΟΙ : Πως ψηφίσαμε από το 1974 μέχρι σήμερα

Τα εκλογικά συστήματα που εφαρμόστηκαν από τη μεταπολίτευση μέχρι σήμερα είναι τα εξής:

1974
ΕΝΙΣΧΥΜΕΝΗ ΑΝΑΛΟΓΙΚΗ

Οι πρώτες εκλογές μετά τη χούντα γίνονται με ένα σύστημα ενισχυμένης αναλογικής που ευνοεί κυρίως τα μεγάλα κόμματα και αδικεί τα μικρά. Στην α' κατανομή διανέμει τις έδρες βάσει του εκλογικού μέτρου. Στη β' κατανομή συμμετέχουν τα κόμματα με ποσοστό πάνω από 17% και οι συνασπισμοί με ποσοστό πάνω από 25%. Στην κατανομή των εδρών επικρατείας μετέχουν μόνο τα κόμματα ή οι συνασπισμοί της β' κατανομής.

1977
ΕΝΙΣΧΥΜΕΝΗ ΑΝΑΛΟΓΙΚΗ

Ισχύει ο ίδιος εκλογικός νόμος με τον προηγούμενο. Εισάγεται η ρήτρα του +1. Επί της ουσίας δεν αλλάζει τίποτα στην κατανομή των εδρών. Δίνεται η δυνατότητα στα μικρά κόμματα να αυξήσουν οριακά τις έδρες τους. Η β' και γ' κατανομές, όπως και αυτή των εδρών επικρατείας, είναι οι ίδιες με του 1974.

1985
ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΛΕΙΟΨΗΦΙΚΟΥ

Είναι ο ίδιος εκλογικός νόμος με το 1977. Η μόνη μεταβολή ήταν η αύξηση του αριθμού των υποψηφίων, που μπορούσε να παρουσιάσει ένα κόμμα σε μία εκλογική περιφέρεια, κατά έναν ή δύο ανάλογα με το μέγεθος της περιφέρειας.


1989
ΑΝΑΛΟΓΙΚΗ ΜΕ ΡΗΤΡΑ

Στη β' κατανομή οι αχρησιμοποίητες ψήφοι των μονοεδρικών περιφερειών δεν λαμβάνονται υπόψη, οι έδρες που δεν προσκυρώνονται παραχωρούνται ανά μία κατά σειρά στους εκλογικούς σχηματισμούς που παρουσιάζουν τα μεγαλύτερα αντίστοιχα υπόλοιπα ψήφων. Καταργείται η γ' κατανομή. Η χώρα από εννέα μείζονες περιφέρειες χωρίζεται πλέον σε δεκατρείς.

1993
ΕΝΙΣΧΥΜΕΝΗ ΑΝΑΛΟΓΙΚΗ

Διατηρείται η ρήτρα του +1, αλλά ισχύει η εξομάλυνση όπου κάθε κόμμα πρέπει να πάρει το 70% των εδρών που θα του αναλογούσαν αν ίσχυε η απλή αναλογική. Τα κόμματα συμμετέχουν στην κατανομή των εδρών αν έχουν συγκεντρώσει 3%. Στη β' κατανομή συμμετέχουν όλα τα κόμματα. Επανέρχεται η γ' κατανομή, η οποία ευνοεί το πρώτο κόμμα και για τις υπόλοιπες έδρες υπολογίζεται νέο εκλογικό μέτρο.

2004
ΑΝΑΛΟΓΙΚΗ ΜΕ ΠΡΙΜ

Διατηρείται το όριο του 3% επί των εγκύρων ψηφοδελτίων της επικράτειας (άρθρο 5 του νόμου). Στα έγκυρα δε συμπεριλαμβάνονται τα λευκά ψηφοδέλτια. Οι 260 έδρες διανέμονται βάσει απλής αναλογικής και οι υπόλοιπες 40 έδρες παραχωρούνται στον πρώτο συνδυασμό, ανεξάρτητα της διαφοράς του από το δεύτερο.
Οσο περισσότερα κόμματα μείνουν εκτός Βουλής, τόσο μικρότερο ποσοστό χρειάζεται το πρώτο κόμμα για να σχηματίσει πλειοψηφία εδρών.

Νόμος Παυλόπουλου Ο πρώτος τα παίρνει όλα

Οι αλλαγές που προωθεί η κυβέρνηση στο νέο εκλογικό νόμο ουσιαστικά δεν αλλάζουν τη εκλογική πρακτική του. Διαδικαστικά παραμένει ο ίδιος. Αυτό που επιδιώκει η κυβέρνηση της ΝΔ είναι να αλλάξει ο συσχετισμός μεταξύ του πρώτου και του δεύτερου κόμματος, χωρίς να θιγεί η αναλογική εκπροσώπηση των μικρών κομμάτων. Οι αλλαγές που προωθούνται εντοπίζονται στα εξής σημεία:

- Αυξάνεται η πριμοδότηση εδρών υπέρ του πρώτου κόμματος από τις 40 έδρες στις 50 έδρες. Όπως ίσχυε και στο νόμο Σκανδαλίδη, ακόμα και με μία ψήφο διαφορά το πρώτο κόμμα καρπώνεται τις 50 έδρες.

- Αποκλείονται οι συνασπισμοί κομμάτων από την πριμοδότηση. Απαιτείται το πρώτο κόμμα να είναι αυτοτελές και ενιαίο, διαφορετικά το "μπόνους" το καρπώνεται το δεύτερο σε ψήφους κόμμα. Δηλαδή αναγκάζει τα κόμματα του όποιου συνασπισμού να συνενωθούν σε ένα ενιαίο πολιτικό σχήμα, προκειμένου να καρπωθούν τις 50 έδρες.

- Καθιερώνεται ποσόστωση 1/3 υπέρ των γυναικών. Αυτό σημαίνει ότι το 1/3 των υποψηφίων βουλευτών όλων των κομμάτων θα πρέπει να είναι γυναίκες.

Πρακτικά αυτό που επιδιώκεται είναι η "παραγωγή" ισχυρών μονοκομματικών κυβερνήσεων, που θα διαθέτουν άνετη πλειοψηφία εδρών. Με το αυξημένο "μπόνους" των 50, ο νέος νόμος μπορεί να χαρίσει αυτοδυναμία στο πρώτο κόμμα, ακόμα κι αν έχει συγκεντρώσει το 39%- 40% των έγκυρων ψήφων. Αυτό βέβαια εξαρτάται από το ποσοστό που θα συγκεντρώσουν τα κόμματα που δεν θα υπερβούν το εκλογικό όριο του 3%.
makthes.