Εφιάλτης το στοίχημα είσπραξης φόρων ύψους 28,17 δισ. Το ΥΠΟΙΚ πρέπει να καλύψει τα κενά του α' εξαμήνου προκειμένου να αποφύγει τα «αυτόματα» διορθωτικά μέτρα

 

Το ποσό των 28,17 δισ. ευρώ, ή περίπου 4,7 δισ. ευρώ το μήνα, πρέπει να εισπράξει το υπουργείο Οικονομικών στο β’ εξάμηνο του 2013, από μια «παγωμένη» οικονομία και από τα υπερφορολογημένα νοικοκυριά, ώστε να επιτευχθούν οι στόχοι του προϋπολογισμού και να αποφευχθούν νέα μέτρα.
Πρόκειται για ένα εφιαλτικό «στοίχημα» που καλείται να κερδίσει άμεσα, καθώς μέχρι τον επόμενο έλεγχο της τρόικας, το Σεπτέμβριο, το ΥΠΟΙΚ θα πρέπει να παρουσιάσει στους ελεγκτές ενδείξεις βελτίωσης της είσπραξης των εσόδων και να αποφύγει τα «αυτόματα» διορθωτικά μέτρα που είναι θεσμοθετημένα. Ηδη στο πρώτο εξάμηνο καταγράφηκε υστέρηση των εσόδων ύψους 1,61 δισ. ευρώ, η κάλυψη της οποίας μεταφέρεται στους επόμενους έξι μήνες, στους οποίους θα πρέπει να εισπραχθούν ανά μήνα 270 εκατ. ευρώ επιπλέον από τα προγραμματισμένα ποσά.
Ενδεχόμενη αστοχία στον προϋπολογισμό που δεν θα καλυφθεί με μέτρα, μπορεί να αναβάλει την επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος που ο στόχος είναι να επιτευχθεί το 2013 και παράλληλα να αναβληθούν οι νέες παρεμβάσεις για τη μείωση του δημοσίου χρέους που έχουν υποσχεθεί οι δανειστές. Το πρωτογενές αποτέλεσμα είναι προϋπόθεση για τη λήψη πρόσθετων παρεμβάσεων για τη μείωση του δημοσίου χρέους. Ειδικότερα ο στόχος του προϋπολογισμού του 2013, όπως αναθεωρήθηκε, είναι η είσπραξη 49.542 εκατ. ευρώ καθαρών εσόδων προ επιστροφών φόρου. Μέχρι και το τέλος Ιουνίου, οι εισπράξεις είχαν ανέλθει σε 21.376 εκατ. ευρώ, ή 3,6 δισ. ευρώ το μήνα, και το ποσό που απομένει να εισπραχθεί στο διάστημα Ιουλίου - Δεκεμβρίου 2013 φτάνει στο ύψος των 28.166 εκατ. ευρώ, που αναλογεί σε 4,7 δισ. ευρώ, το μήνα. Το ποσό αυτό θα προέλθει κυρίως από την έμμεση φορολογία, τους άμεσους φόρους και τα ληξιπρόθεσμα χρέη.
Σε όλες τις κατηγορίες όμως διαπιστώνονται προβλήματα, που δημιουργούνται, αρχικά, από την ύφεση και τη μείωση των εισοδημάτων, είτε από τις μεταθέσεις πληρωμών στο β’ εξάμηνο του 2013 είτε από την καθίζηση της αγοράς και τη φοροδιαφυγή. Αμεσα, τα νοικοκυριά θα κληθούν να πληρώσουν στο β’ εξάμηνο του 2013 σχεδόν 10,5 δισ. ευρώ, ενώ το υπόλοιπο ποσό θα καλυφθεί από το φόρο εισοδήματος των νομικών προσώπων, την έμμεση φορολογία και τα μη φορολογικά έσοδα, που υπολογίζονται σε 2,5 δισ. ευρώ.
Οι φόροι των επόμενων μηνών 
Η καθυστέρηση εκκαθάρισης των φορολογικών δηλώσεων φέτος δεν αποτελεί δικαιολογία για τα μειωμένα έσοδα, αφού μειωμένες είναι και οι προσδοκίες, σύμφωνα με τους στόχους. Το 2012, το Δημόσιο εισέπραξε περίπου 5 δισ. ευρώ από το φόρο εισοδήματος, την έκτακτη εισφορά αλληλεγγύης και το τέλος επιτηδεύματος, ενώ φέτος έχει προϋπολογίσει 3,7 δισ. ευρώ (μειωμένα κατά 26%). Αναλυτικότερα οι φόροι που θα επιβαρύνουν τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς (σε εισοδήματα, ακίνητα και αυτοκίνητα) και θα πρέπει να καταβληθούν στους επόμενους μέχρι και το Δεκέμβριο του 2013 (ή μέχρι και το Φεβρουάριο του 2014 ώστε να εγγραφούν στο έτος 2013) και οι εισπρακτικοί στόχοι του ΥΠΟΙΚ είναι:
1. Ο φόρος εισοδήματος για τα εισοδήματα του 2012 θα αποδώσει 2,54 δισ. ευρώ.
2. Η ειδική εισφορά «αλληλεγγύης» θα αποδώσει 960 εκατ. ευρώ.
3. Το τέλος επιτηδεύματος στους ελεύθερους επαγγελματίες θα αποδώσει 200 εκατ. ευρώ.
4. Οι ιδιοκτήτες ηλεκτροδοτούμενων ακινήτων θα καταβάλουν 1,9 δισ. ευρώ, μέσω των λογαριασμών της ΔΕΗ ΔΕΗ+1,24% στο πλαίσιο του Ενιαίου Τέλους Ακινήτων.
5. Από το Φόρο Ακίνητης Περιουσίας των τριών τελευταίων ετών οι εισπράξεις υπολογίζονται σε 1,5 δισ. ευρώ.
6. Τα τέλη κυκλοφορίας των αυτοκινήτων που θα πληρωθούν το Νοέμβριο και το Δεκέμβριο του 2013 εκτιμάται πως θα αποδώσουν 1,2 δισ. ευρώ.
7. Ο νέος φόρος πολυτελείας θα αποδώσει 150 εκατ. ευρώ.
8. Η είσπραξη ποσού ύψους 1,9 δισ. ευρώ μέχρι το Δεκέμβριο από τα ληξιπρόθεσμα χρέη. Το συγκεκριμένο στόχο επέβαλε η τρόικα και το υπουργείο Οικονομικών επιχειρεί να τον καλύψει με τη νέα ρύθμιση που τέθηκε σε ισχύ, αλλά και με απειλές για κατασχέσεις μισθών, συντάξεων, τραπεζικών λογαριασμών, ακινήτων κ.λπ.
Σημειώνεται πως οι στόχοι θα επιτευχθούν μόνο στην περίπτωση που εισπραχθούν στο σύνολό τους τα συγκεκριμένα ποσά, προοπτική που είναι ιδιαίτερα αμφίβολη λόγω της διαρκούς συρρίκνωσης του διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών. Σε διαφορετική περίπτωση, εάν οι φόροι που θα βεβαιωθούν ενταχθούν στα ληξιπρόθεσμα, το ΥΠΟΙΚ χάνει το «στοίχημα» και επανέρχεται ο εφιάλτης των μέτρων.
Πρόσθετες δυσκολίες
Μέχρι και τον Ιούνιο, το υπουργείο Οικονομικών κάλυπτε την υστέρηση των εσόδων με τις αναβολές πληρωμής δαπανών σε υπουργεία και δημόσιους φορείς, που με τη σειρά τους ανέβαλαν πληρωμές προς προμηθευτές τους. Επίσης παρακρατεί επιστροφές φόρων ύψους 680 εκατ. ευρώ και επενδυτικές δαπάνες (ΠΔΕ) ύψους 1,1 δισ. ευρώ. Ομως η πορεία υλοποίησης του προϋπολογισμού θα δυσκολέψει από δύο υποχρεωτικές κινήσεις διαφάνειας που επιβάλλει η Κομισιόν και το μνημόνιο.
Πρόκειται για την υποχρέωση εξόφλησης των (νέων) οφειλών του Δημοσίου προς τους προμηθευτές του, εντός 60 ημερών από τη γένεση της οφειλής, καθώς και για την υποχρεωτική επιστροφή ΦΠΑ εντός 90 ημερών. Είναι τα κονδύλια που μέχρι τώρα παρακρατούσε το ΥΠΟΙΚ για να καλύπτεται η «τρύπα» των εσόδων, αλλά πλέον, με εντολή της τρόικας, δεν υφίστανται οι συγκεκριμένες δυνατότητες. Σε ό,τι αφορά δε το Πρόγραμμα Δημοσίων επενδύσεων, ο κίνδυνος νέας περικοπής του ύψους του είναι ορατός και εξετάζεται από το επιτελείο του υπουργείου Οικονομικών και του υπουργείου Ανάπτυξης. Το ύψος του για το 2013 έχει προσδιοριστεί σε 6.850 εκατ. ευρώ, αλλά εάν τα προβλήματα στην υλοποίηση του προϋπολογισμού παραμένουν, δεν αποκλείεται το «κούρεμα» των κονδυλίων του, ανάλογα με τις δημοσιονομικές ανάγκες.
Στην υγεία
Αλλο πρόβλημα στην υλοποίηση του προϋπολογισμού είναι οι δαπάνες των ασφαλιστικών ταμείων, τα ελλείμματα των οποίων απορροφούν μεγαλύτερα κονδύλια από τον κρατικό προϋπολογισμό και η «τρύπα» που εντόπισε η τρόικα στον ΕΟΠΥΥ. Το νέο μνημόνιο που παρουσιάζεται σήμερα προβλέπει πως εάν δεν αποδώσουν τα μέτρα που ανακοίνωσε το υπουργείο Υγείας, η κυβέρνηση θα λάβει και έκτακτα μέτρα για τη μείωση των δαπανών του Ταμείου.
Καμπανάκι από τις Βρυξέλλες
 

Εκτιμήσεις της Κομισιόν για τον  Προϋπολογισμό Γενικής Κυβέρνησης

Στην έκθεση της Κομισιόν για την ελληνική οικονομία που δημοσιοποιείται (επισήμως) σήμερα διατυπώνεται, εκτός των άλλων, και η αβεβαιότητα για την πορεία του προϋπολογισμού. «Η δημοσιονομική προοπτική για το 2013-14 συνεχίζει να υπόκειται σε μεγάλη αβεβαιότητα» επισημαίνεται στην έκθεση της Κομισιόν, επειδή -όπως αναφέρει- πολλές πληρωμές φόρων μεταφέρθηκαν στο β’ εξάμηνο του έτους, που αποτελεί ένα «καμπανάκι» για το ΥΠΟΙΚ. Η κρίσιμη περίοδος για τη λήψη νέων μέτρων εντοπίζεται στον έλεγχο του Σεπτεμβρίου, για τον οποίο και ο υπουργός Οικονομικών Γιάννης Στουρνάρας παραδέχεται πως θα είναι δύσκολος.
Στελέχη του ΥΠΟΙΚ φοβούνται πως, εκτός από τα δεδομένα μέτρα ύψους περίπου 4 δισ. ευρώ, στη διετία 2015-16, η τρόικα ίσως επιβάλει και διορθωτικά μέτρα για το 2013-14, εφόσον κρίνει ότι οι στόχοι δεν επιτυγχάνονται.
Μέχρι τα μέσα Οκτωβρίου το ΥΠΟΙΚ σε συνεργασία με την τρόικα θα πρέπει να καταρτίσει τον προϋπολογισμό του 2014, που θα περιέχει και τον (εκτιμώμενο) απολογισμό του 2013, αλλά και το νέο Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα, που θα καλύπτει την περίοδο 2014-2017. Στο πρόγραμμα αυτό θα αποτυπώνονται οι εκτιμήσεις για την εξέλιξη των δημοσιονομικών μεγεθών, της οικονομίας, αλλά και δύο κρίσιμα ζητήματα.
Το πρώτο είναι τα δημοσιονομικά κενά μέχρι και το 2016 και το δεύτερο το χρηματοδοτικό κενό που θα υπάρξει μετά το β’ εξάμηνο του 2014, όταν διακόπτεται το υφιστάμενο πρόγραμμα δανεισμού από την Ευρωζώνη, μέχρι και το τέλος του 2016 και βέβαια ο τρόπος κάλυψής του.  
ΠΑΝΟΣ ΚΑΚΟΥΡΗΣ - pkak@naftemporiki.gr



naftemporiki