Ο ΙΔΡΥΤΗΣ ΤΟΥ ΣΙΩΝΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΤΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΤΟΥ ΕΠΙΒΕΒΑΙΩΝΟΥΝ ΤΑ ΤΕΚΤΑΙΝΟΜΕΝΑ ΣΤΗΝ ΠΑΛΑΙΣΤΙΝΗ….. ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΤΟ ΣΧΕΔΙΟ ΤΟΥΣ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ

ΓΡΑΦΕΙ Ο: Μ. ΜΙΧΑΗΛ

Το Σιωνιστικό Σχέδιο για την Κύπρο (βλ. “THE UNIVERSAL JEWISH ENGYCLOPEDIA”, Τόμος 10ος, σελ. 652) προτείνεται το 1902 από τον Χέρτζλ στον εβραϊκής καταγωγής Λόρδο Nathaniel Mayer Rothschild (1868 – 1937), που το αποδέχεται. Η Βρετανική κυβέρνηση υιοθετεί το σιωνιστικό σχέδιο, επειδή είδε σ’ αυτό να περιλαμβάνεται κάποια λύση στο πρόβλημα, που της δημιουργούσε ο έντονος αγώνας των Ελληνοκυπρίων για την Ένωση. Να σημειώσουμε, ότι το σχέδιο Χέρτζλ απεκάλυψε το 1960 και η Καναδική Ιντέλλιτζενς Σέρβις, σύμφωνα με την οποία, το Ισραήλ εξετύπωσε χάρτη του «Μεγάλου Ισραήλ», στα σύνορα του οποίου περιλαμβανόταν και η Κύπρος! Ένα χρόνο νωρίτερα από το Α΄ Συνέδριο του Παγκοσμίου Σιωνιστικού Κινήματος στη Βασιλεία, δηλαδή το 1896, ο Αυστριακοεβραίος νομικός Θεόδωρος Χέρτζλ κυκλοφόρησε το βιβλίο του «Ένα Εβραϊκό Κράτος», στο οποίο υποστήριζε την ίδρυση αυτόνομου Ιουδαϊκού κράτους. Το βιβλίο αυτό – που βρίσκεται στην κατοχή του γράφοντος – βρήκε μεγάλη απήχηση ανάμεσα στις εβραϊκές κοινότητες όλου του κόσμου. Πράγμα, που βοήθησε τον Χέρτζλ να αναδειχθεί σε αρχηγό του πολιτικού σιωνιστικού κινήματος. Δύο χρόνια μετά το Α΄ Σιωνιστικό Συνέδριο στη Βασιλεία, στα μέσα Νοεμβρίου του 1899, οι Ευρωπαϊκές Σιωνιστικές Επιτροπές στείλανε στην Κύπρο τον Γερμανοεβραίο Davis Trietsch για να προωθήσει το θέμα της εγκατάστασης Εβραίων στο νησί. Ο Davis Trietsch είχε προτείνει στο Γ΄ Παγκόσμιο Σιωνιστικό Συνέδριο του 1899, να χρησιμοποιηθεί η Κύπρος μέσα στο Έρετζ – Ισραήλ. Ο Χέρτζλ διαφώνησε, λέγοντας ότι αυτό είναι πρακτικώς αδύνατο, σύμφωνα με τα δεδομένα τους. Η άποψη του Χέρτζλ ήταν, ότι: «Η Κύπρος κάτω από την Αγγλική κυριαρχία είναι πάντοτε προσιτή σε μας, για να χρησιμοποιηθεί σαν διαμετακομιστικός σταθμός, βάση υποστηρίξεως ή κάτι άλλο, σ’ ένα πολιτικό ή εδαφικό διακανονισμό του κράτους μας… Διότι, η Κύπρος είναι κοντά στο Έρετζ-Ισραήλ» (βλ. DAVID VITAL “ZIONISM: THE FORMATIVE YEARS”, σελ. 139-140). Ο σιωνιστής Davis Trietsch, όταν έκανε την πρόταση για την Κύπρο προς τον Χέρτζλ, στο Γ΄ Σιωνιστικό Συνέδριο, είχε σαφείς ευρύτερους προσανατολισμούς. Ο Trietsch οραματιζόταν, βεβαίως, μια «Μεγάλη Παλαιστίνη», η οποία θα περιελάμβανε και γειτονικές χώρες. «Θα σας πρότεινα –λέγει ο Davis Trietsch προς τον Χέρτζλ- να επανέλθετε έγκαιρα στο πρόγραμμα για την «Μεγαλύτερη Παλαιστίνη» πριν να είναι πολύ αργά. Το πρόγραμμα της Βασιλείας θα πρέπει να περιλαμβάνει τις λέξεις «Μεγάλη Παλαιστίνη» ή «Παλαιστίνη και οι γειτονικές χώρες». Διαφορετικά, θα είναι ανοησία…». Αν και ο Davis Trietsch, όταν έφθασε στην Κύπρο δεν είπε τίποτε για τις πραγματικές του προθέσεις, εντούτοις εξέφρασε τη γνώμη, ότι η Κύπρος ήταν η καλύτερη χώρα για τον εποικισμό Εβραίων. Ο απεσταλμένος των Ευρωπαϊκών Σιωνιστικών Επιτροπών επισκέφθηκε τον αποικιακό Γραμματέα κι άλλους αποικιακούς Λειτουργούς, από τους οποίους ζήτησε πληροφορίες για τον πληθυσμό, το εμπόριο και για το σύστημα διακυβέρνησης. Από τον Διευθυντή Γεωργίας ζήτησε πληροφορίες για την καλλιέργεια καπνού. Ο Trietsch είδε επίσης τον Ύπατο Αρμοστή, που του συνέστησε να υποβάλει γραπτώς τις προτάσεις του, πάνω στο θέμα του εποικισμού της Κύπρου. Αν και δεν έγινε γνωστό το αποτέλεσμα των προσπαθειών του Trietsch για τον εποικισμό του νησιού από Εβραίους, εντούτοις το Σχέδιο του Θεόδωρου Χέρτζλ για την Κύπρο, αποκαλύπτεται από το προσωπικό του «Ημερολόγιο». Το Ημερολόγιο Χέρτζλ Το περιβόητο «Ημερολόγιο» του Χέρτζλ –που βρίσκεται στα χέρια του γράφοντος- περιέχει τις εξής σημαντικές πληροφορίες, για τις προσπάθειες εποικισμού της Κύπρου από Εβραίους. 1 Ιουλίου 1898. – «Σκέφτομαι να δώσω στην κίνηση έναν αμεσώτερο εδαφικό στόχο, επιφυλάσσοντας την Σιών για τελευταίο στόχο… Μπορούμε ίσως να ζητήσουμε την Κύπρο από την Αγγλία και να φυλάξουμε την Σιών σαν τον τελευταίο μας στόχο». 4 Ιανουαρίου 1901. – «Σε ένα άρθρο στο UNITED SERVICES MAGAZINE υπάρχει μια περίεργη πρόταση, που δύσκολα μπορεί να την πάρει κανείς στα σοβαρά, σχετικά με μια αγγλογερμανική ανταλλαγή εδαφών. Πρόκειται η Αγγλία να ανταλλάξει το νησί της Κύπρου, που από την συμφωνία του Ιουνίου 1878 βρίσκεται υπό Αγγλική διοίκηση, με τη Γερμανική Ανατολική Αφρική. …Σύμφωνα με το άρθρο, η Κύπρος είχε πάντα αμφίβολη αξία για την Αγγλία… Στην πρώτη μου έξαψη θέλησα να γράψω στον Eulenburg και να κάνω προτάσεις, για την περίπτωση που ήταν αλήθεια. Η Γερμανία θα έπρεπε τότε να θεωρήσει με ενθουσιασμό ευπρόσδεκτη μιαν Εβραϊκή εγκατάσταση στην Κύπρο. Θα συγκεντρωνόμασταν στην Κύπρο κι απ’ εκεί θα περνούσαμε μια μέρα στο Έρετζ-Ισραήλ, για να το πάρουμε με το ζόρι, όπως μας πάρθηκε με το ζόρι πριν από πολύν καιρό». 9 Ιουνίου 1902. – «Τι χρειάζομαι τώρα για την οργάνωση του Σιωνιστικού Κινήματος, είναι … η δημιουργία μιας εγγεγραμμένης Αποικιακής Εταιρείας στην Κύπρο». 3 Ιουλίου 1902. – «Γυρνώ και πάλι στην Αγγλία. Ο Γκρήνμπεργκ κανόνισε το ραντεβού μου με τον Ρότσιλντ για αύριο, και την ακρόασή μου στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή, για τις 7 τρ…. Εφτά χρόνια μου χρειάστηκαν για να είμαι σε θέση να πω στον Ρότσιλντ, αυτό που θα του πω αύριο». 5 Ιουλίου 1902. – «Μετά τον καφέ πλησίασα στο γραφείο του Λόρδου Ρότσιλντ και ρώτησα: «Θα σας ενδιέφερε να ακούσετε το ‘σχέδιό’ μου τώρα»; -Ναι. -Θέλω να ζητήσω από την Βρετανική Κυβέρνηση μια «Χάρτα παραχωρήσεως Εποικισμού». -Μη λέτε Χάρτα. Η λέξη έχει κακή απήχηση τώρα. -Μπορούμε να το ονομάσουμε όπως σας αρέσει. Εγώ θέλω να ιδρύσω μιαν Εβραϊκή αποικία σε μια Βρετανική κτήση. -Πάρετε την Ουγκάντα. -Όχι. Εκείνη μπορώ μόνο να την χρησιμοποιήσω. Κι επειδή υπήρχαν στην αίθουσα κι άλλα πρόσωπα, έγραψα σε ένα κομμάτι χαρτί, που το κολλάω εδώ πέρα για ανάμνηση: «Χερσόνησος του Σινά, Αιγυπτιακή Παλαιστίνη, Κύπρος». Και ρώτησα: «Το σχέδιό μου το δέχεσθε»; -Πάρα πολύ. Αυτό, αποτελούσε τη νίκη. Κατόπιν έγραψα στο χαρτί: «Εμποδίστε τον Σουλτάνο να βρει χρήματα». Είπε: -Εμπόδισα την Ρουμανία να βρει χρήματα. Τούτο όμως δεν μπορώ να το κάνω, γιατί οι Δυνάμεις επιθυμούν να βρει λεφτά ο Σουλτάνος. Θέλουν να κατασκευασθούν σιδηρόδρομοι. -Είπα: «Ο Σουλτάνος μου προσφέρει την Μεσοποταμία». -Εκείνος κατάπληκτος: «Κι αρνήθηκες»; -«Μάλιστα». Εκεί σταμάτησα. 9 Ιουλίου 1902. – «Χθες διόρθωσα την κακή εντύπωση, που αισθανόμουνα πως είχα κάνει στον Λόρδο Τζαίημς, τον Πρόεδρο της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής, κατά την ακρόασή μου. Τον επισκέφθηκα και του είπα ειλικρινά όλα όσα είχα πει σκεπασμένα κατά την συνεδρίαση, από επιφύλαξη. Θεώρησε, πως μπορούσα να πραγματοποιήσω το σχέδιο Σινά-Έλ Αρίς-Κύπρος, μόνο αν με βοηθήσει ο Λόρδος Ρότσιλντ. Οι Ρότσιλντ πρέπει να γίνουν πράκτορές μου σε τούτη την χώρα –την Αγγλία». 10 Ιουλίου 1902. –«Μετά το πρόγευμα πήγα με τον Λόρδο Ρότσιλντ σε ένα ιδιαίτερο δωμάτιο και του εξήγησα το σχέδιο για μια Εβραϊκή Εταιρεία για το Σινά, την Αιγυπτιακή Παλαιστίνη και την Κύπρο. -Αυτά, να τα γράψετε, είπε. Θα τα συζητήσω με τον Τσιάμπερλαιν την Παρασκευή…». Ο Χέρτζλ σε επιστολή του προς τον Αγγλοεβραίο Λόρδο Ρότσιλντ, με ημερομηνία 10 Ιουλίου 1902, του γράφει, να του διευθετήσει συνάντηση με τον Υπουργό Αποικιών Τσιάμπερλαιν. Και του εξηγεί, ότι είναι προς το συμφέρον της Αγγλίας, διότι θα προωθήσει τα συμφέροντά της προς τον Σουλτάνο, τον οποίο επηρεάζει. 12 Ιουλίου 1902. –«Σε νέα επιστολή του ο Χέρτζλ προωθεί στον Λόρδο Ρότσιλντ την ιδέα για εγκατάσταση Εβραίων στην Παλαιστίνη, υπό την ανοχή των Άγγλων. 21 Ιουλίου 1902. –Ο Χέρτζλ, σε επιστολή του προς τον Λόρδο Ρότσιλντ, επισημαίνει ότι: «Ο εποικισμός της Παλαιστίνης με Εβραίους και η δημιουργία εβραϊκού κράτους, θα ενισχύσει την Αγγλικήν επιρροή, σε μια περιοχή συγκρούσεων Αιγυπτιακών-Ινδοπερσικών συμφερόντων». Επίσης, αναφέρει στον Ρότσιλντ, ότι πρέπει να ενισχυθεί οικονομικά η Εταιρεία αγοράς γης. 22 Οκτωβρίου 1902. –«Λονδίνο. Χθες μίλησα με τον περίφημο αφέντη της Αγγλίας, τον Τζο Τσιάμπερλαιν. Μια ώρα, απευθυνόμενος στο ασάλευτο προσωπείο του Τζο Τσιάμπερλαιν, του παρουσίασα ολόκληρο το Εβραϊκό Ζήτημα, όπως το εννοώ και θέλω να το λύσω. Κατόπιν του μίλησα για το έδαφος που ήθελα από την Αγγλία: την Κύπρο, το Έλ Αρίς και την Χερσόνησο του Σινά. Άρχισε, λέγοντας πως μόνο για την Κύπρο μπορούσε να μιλήσει. –Ήταν Υπουργός των Αποικιών. –Τα υπόλοιπα δεν αφορούσαν αυτόν, αλλά το Υπουργείο Εξωτερικών. Όσο όμως για την Κύπρο, τα πράγματα είχαν ως εξής: Ζούσαν εκεί Έλληνες και Μουσουλμάνοι, και δεν μπορούσε να τους διώξει, στριμώχνοντάς τους για να εγκατασταθούν άλλοι. Αν τώρα, οι Έλληνες, ίσως με την βοήθεια της Ελλάδος και της Ρωσίας, αντιστέκονταν στον Εβραϊκό εποικισμό, θα δημιουργούνταν πραγματικές δυσκολίες. Ωστόσο, ήταν έτοιμος να βοηθήσει αν μπορούσε, του άρεσε η Σιωνιστική Ιδέα. Στην Κύπρο θα υπήρχε κι εργατικό ζήτημα- … - που θα προκαλούσε η είσοδος ξένων εργατών - … -. Ακριβώς, όπως οι Έλληνες θα αντιστέκονταν στους Εβραίους στην Κύπρο, έτσι κι οι Αυστραλοί αντιστέκονταν τώρα στην μετανάστευση των Ινδών. Φοβούνται πως θα τους πνίξουν. Και στο Υπουργείο του δεν μπορούσε να κάνει τίποτα εναντίον της θελήσεως του ντόπιου πληθυσμού. -Στον τόπο μας τα πάντα γίνονται στα φανερά, κι αν έβγαινε τέτοια συζήτηση για την Κύπρο, θα ξεσπούσε αμέσως θύελλα. Σ’ αυτό, απάντησα πως στην πολιτική δεν αποκαλύπτονται πραγματικά τα πάντα στο κοινό. Μόνο τα αποτελέσματα, ή οτιδήποτε μπορεί να τύχει να χρειαστεί σε μια συζήτηση. Τότε παρουσίασα το σχέδιό μου, για να δημιουργήσουμε πριν απ’ όλα ένα ρεύμα ευνοϊκό για μας στην Κύπρο. Θα έπρεπε να μας καλέσουν να πάμε εκεί. Αυτό, θα έβαζα να το προετοιμάσουν μισή δωδεκάδα απεσταλμένοι μου. Μια που έχουμε ιδρύσει την Εβραϊκή Ανατολική Εταιρεία, με κεφάλαιο πέντε εκατομμύρια λίρες για την εγκατάσταση στο Σινά και το Έλ-Αρίς, οι Κύπριοι θα αρχίσουν να θέλουν κι αυτοί την χρυσή βροχή (σ.σ. εννοούσε το χρήμα) και στο νησί τους. Οι Μουσουλμάνοι θα φύγουν, κι οι Έλληνες θα πουλήσουν πρόθυμα τις γαίες τους σε καλή τιμή και θα μεταναστεύσουν στην Αθήνα και την Κρήτη». 24 Οκτωβρίου 1902. – «Αυτά, λοιπόν, έγιναν χθες. Στις 12.15΄ μπήκα στο σαλόνι εργασίας του Τσιάμπερλαιν… Ο Τσιάμπερλαιν σηκώθηκε, πολυάσχολος. Μόνο λίγα λεπτά μπορούσε να μου διαθέσει… Μου είπε: «Κανόνισα για σας, συνάντηση με τον Λόρδο Λανσντάουν – Υπουργό των Εξωτερικών. Σας περιμένει στις 4.30 το απόγευμα. Έχω προλειάνει το έδαφος για σας. Παρουσιάστε του ολόκληρο το θέμα, αλλά μην του αναφέρετε για την Κύπρο. Το τμήμα του Σχεδίου το σχετικό με την Κύπρο, είναι δική μου υπόθεση. Πέστε του ιδίως, πως η αποικία που μελετάτε, δεν θα είναι ορμητήριο που αποβλέπει στις κτίσεις του Σουλτάνου…». Είπα: «Δεν μπορεί να τεθεί τέτοιο ζήτημα, γιατί σκοπεύω να πάω στην Παλαιστίνη μόνο με την συγκατάθεση του Σουλτάνου». Μου έριξε μια εύθυμη ματιά, σαν να ήθελε να πεί: «Πήγαινε να τα πεις αυτά στον Σουλτάνο…». Δυνατά όμως μου είπε: «Διαβεβαίωσε τον Λόρδο Λανσντάουν, πως δεν σχεδιάζεις επιδρομή στο Ελ Αρίς και την Παλαιστίνη». -Θα τον καθησυχάσω, κύριε Τσιάμπερλαιν, είπα, χαμογελώντας κι εγώ. Στη 1.15΄ βρισκόμουν στο Νιού Κορτ με τον Ρότσιλντ και με πήγαν αμέσως στη τραπεζαρία… Ύστερα κάλεσα τον Λόρδο Ρότσιλντ έξω από το δημόσιο γραφείο του. Μπήκαμε στο δωμάτιο, όπου είχαμε συναντηθεί την πρώτη φορά… Όταν του είπα, πως σκοπεύω να στείλω έξη πρόσωπα στην Κύπρο για να βάλω να δημιουργήσουν λαϊκό αίτημα για την πρόσκληση των Εβραίων, έκανε ένα μεγάλο μορφασμό επιδοκιμασίας. Είπε, πως προτιμούσε το σχέδιο για την Κύπρο από το σχέδιο του Ελ Αρίς. -Αλλά, πρέπει ν’ αρχίσουμε από το Ελ Αρίς, του εξήγησα. 24 Απριλίου 1903. – «Σε νέα συνάντηση με τον Τσιάμπερλαιν, μου είπε παρεπιπτόντως για την Ουγκάνδα. Του είπα, ότι είναι εκτός συζητήσεως και ότι μόνο στο εθνικό μας έδαφος ή κοντά σ’ αυτό, θα δημιουργήσουμε κράτος. Ο Τσιάμπερλαιν μου είπε για τα συγκρουόμενα συμφέροντα της χώρας του στο χώρο της Παλαιστίνης (τον ευρύτερο). Τότε, τον επιβεβαίωσα ξανά, ότι θα είμαστε ένα κράτος – χωροφύλακας των συμφερόντων τους εκεί».