Ο απατεώνας (η διαστροφή του λόγου)

                                                                              του Σωτήρη Γλυκοφρύδη

                                    Στην ανθρωπότητα δεν θα επέλθει αίσιον

                                    αν δεν επαναπροσδιορίσει τη λεκτική σημειολογία της

                                   

                                                            Επιμέρους σύνοψη από το

                                                            «Περί Φύσεως» του Παρμενίδη

            Έχετε σκεφτεί ότι είμαστε συνειδητά ή ασυνείδητα απατεώνες, διαστρέφοντας την πραγματικότητα και τη λεκτική σημειολογία κατά όπως μας συμφέρει; Μερικά παραδείγματα διαστροφής του λόγου, εξωραΐζοντας ή δαιμονοποιώντας την πραγματικότητα, είναι τα παρακάτω:

           

            Μονομερής διαγραφή χρεών, της άρσης του μνημονίου, της ανακήρυξης της ΑΟΖ, κ.λπ. Ας ξεκινήσουμε από τη μονομέρεια. Η λέξη «μονομέρεια» σημαίνει «μόνο από τη μια πλευρά» και μπορεί να εκληφθεί ως το εγωκεντρικό σκαρίφημα της μεροληψίας του δογματικού ανθρώπου η οποία εκδηλώνεται από το μονοδιάστατο «εγώ» του. Κατά τον τρόπο αυτό, οι  βαθύτερες έννοιες χάνονται μέσα στο ε(γω)-θελω-τυφλικό αυτό-προσδιορισμό του. Για παράδειγμα, «μονομερής διαγραφή χρεών» σημαίνει απλά «δεν πληρώνω δεν πληρώνω» καθόσον αυτοδιέγραψα το χρέος μου, το οποίο όμως δεν το έχει διαγράψει ο δανειστής μου, κοινώς, τον γράφω στα απίδια μου. Το χρέος όμως παραμένει, δεν σβήνει από τη μονομερή διαγραφή.  

            Κοντά στη «μονομερή διαγραφή των χρεών» κολλάει και η «μονομερής άρση του μνημονίου». «Μνημόνιο» σημαίνει την υποχρέωση που έχει μοναδικά κάποιος στη μνήμη του ή σε χαρτί καθώς «ξεχνάει». «Άρση», όμως, σημαίνει «σήκωμα» και «μονομερής άρση του μνημονίου» σημαίνει ότι «εγώ μόνο σηκώνω το βάρος του χρέους μου», ως «αχθοφόρος» της τιμής, της υποχρέωσης, με πρακτική που θυμίζει το «μάνα κουράγιο» του Μπρεχτ. Της μάνας που κουβαλάει στην πλάτη της το αδύναμο παιδί της. Στην περίπτωσή μας, όμως, εννοούμε ότι  της η μάνα πετάει, απορρίπτει το παιδί της, την υποχρέωση, το χρέος με την ουσία της βαθειάς καταβολής, το καθήκον. Για ποια λοιπόν άρση του μνημονίου μιλάμε αφού το απορρίπτουμε ή στην καλύτερη περίπτωση το αποθέτουμε σε κάποια γωνιά ή στα σκουπίδια; Η μόνη δικαιολογία είναι ότι το παιδί αυτό ή το μνημόνιο δεν θα έπρεπε να έχει αποκτηθεί. 

            Πάμε τώρα στη «μονομερή ανακήρυξη της ΑΟΖ», η οποία οδηγεί στην επέκταση του ζωτικού χώρου, με βάση μια σύμβαση που έχει υπογραφεί από τους πιο πολλούς για τις ανοικτές – ωκεάνιες θάλασσες, την οποία εφαρμόζουμε επειδή μας βολεύει από τη μοναδική πλευρά μας στο ημίκλειστο Αιγαίο. Η μονομερής όμως αυτή ενέργεια της επέκτασης, στη θάλασσα ή στην ξηρά, δικαίως ή αδίκως, εκλαμβάνεται από πολλούς ως «τσαμπουκαλίδικη» ή και φασιστική νοοτροπία. Τη στιγμή που ουδείς από τους γείτονές μας την αποδέχεται και την ανακηρύττω μονομερώς, γράφοντας στα παλιά μου υποδήματα το τι πρεσβεύουν οι άλλοι, αναλαμβάνω τις ευθύνες μου για αυτό που θα επακολουθήσει. Το επιζητάμε;

            Ως επιστέγασμα της άθλιας μονομέρειας που ευθύνεται για πολλά λάθη της ζωής μας, ας θέσουμε ως ακραίο παράδειγμα την μονομέρεια στο φαγητό και στον τρόπο του Έρωτα. Τρώω μονομερώς σημαίνει πως μασάω μόνο από μια πλευρά και δεν νοιάζομαι για τα υπόλοιπα, αφού η τροφή μου πάει στο στομάχι. Κάνω μονομερώς σεξ σημαίνει ότι την καταβρίσκω μόνος μου ή σε άλλη περίπτωση δεν με ενδιαφέρει να ικανοποιηθεί ο άλλος. Επομένως, όταν αναφερόμαστε στη μονομέρεια, πρέπει να είναι παράδειγμα αποφυγής του έμφρονα  ανθρώπου, αν είναι έμφρων και σκεπτόμενος. Άρα, αντί να την επικαλούμαστε μήπως οφείλουμε να της δώσουμε ένα τέλος, γιατί υπήρξε το σφάλμα της φυλής μας που δεν προάγει τη συλλογικότητα; Έλληνας δεν πρέπει να θεωρείται ο ντόπιος άνθρωπος αλλά ο διεθνής, ο παγκόσμιος εθνικός άνθρωπος. 

            Εκ τούτων, πρέπει να αποβάλλουμε τον μονομερή εαυτό μας, αλλά και μέσα σε αυτά που πρέπει να επαναπροσδιορίσουμε εξέχουσα θέση έχει η λέξη «φιλότιμο». Επαιρόμαστε να λέμε πως «έχουμε φιλότιμο». Τι πάει να πει όμως αυτή η λέξη;  Προσδιορίζει πως είμαι «φίλος στην τιμή», που σημαίνει πως δεν την έχω, αλλά την προσδοκώ, την ψάχνω.  Η φιλοτιμία είναι ένα μοναδικά Ελληνικό λεκτικό σκαρίφημα, που δεν υπάρχει σε άλλες γλώσσες, και πρέπει να ιδωθεί ως η αναζήτηση μιας χαμένης πεμπτουσίας, όπως η φιλοσοφία είναι η αναζήτηση μιας χαμένης πρακτικής σοφίας.  Άλλη προσβλητική στο βάθος λέξη, είναι η «φιλανθρωπία». Τι σημαίνει «είμαι φιλάνθρωπος»; Προσδιορίζει κατά βάση της ιδεολογίας μας ένα ανώτερο ον που θεωρεί φίλο του τον άνθρωπο, όπως ο άνθρωπος με τη σειρά του θεωρεί καλύτερο φίλο του το σκύλο. Με τον φιλανθρωπισμό ο άνθρωπος θεωρεί αυτόν που ευεργετεί, «σκύλο». Επομένως, οι λέξεις «φιλότιμος», «φιλάνθρωπος», όπως και «φιλόσοφος»  πρέπει να δείχνουν και τις αδυναμίες μας.

            Άλλη λέξη «βολευτικά εξωραϊστική», είναι η «ύφεση» που χρησιμοποιούμε κατά κόρον τον τελευταίο καιρό για να περιγράψουμε τα χάλια μας στη οικονομία. Ύφεση όμως σημαίνει αναστολή της εξέλιξης, τροχοπέδηση, αναχαίτιση. Ας πούμε όταν το 5%» του ΑΕΠ πέφτει στο 4%., στο 3%, κ.λπ., μέχρι να φτάσει τη στασιμότητα, το αντι-αυξητικό μηδέν (0).  Εδώ όμως το ΑΕΠ είναι κάτω από το – 5%, που σημαίνει βύθιση, στροφές αντίθετες, ανάποδες,, οπισθοδρόμηση, σε σημείο που δεν συνδέετε η ύφεση με την ανάπτυξη. Επομένως, για ποια «ύφεση» της ανάπτυξης, μιλάμε, εξωραΐζοντας το πραγματικό με την παρανοημένη γλώσσα στα νοήματά της; Αντικαταστήστε λοιπόν, τώρα, την «ύφεση» με την «οπισθοδρόμηση», κύριοι της πολιτικής, δάσκαλοι και δημοσιογράφοι, που υποτίθεται πως γνωρίζετε τι είναι αυτό που λέτε.

            Πάμε τώρα σε μιαν άλλη λέξη και έννοια, που δεν εξωραΐζει αλλά δαιμονοποιεί. Αυτή είναι «ο καπιταλισμός». «Καπιταλιστής» σημαίνει «κεφαλαιοκράτης», από το capital - κεφάλαιο. Όποιος έχει ένα κεφάλαιο στην τράπεζα ή στο σπίτι του σε χρήμα ή σε αγαθά, είναι «κεφαλαιοκράτης». Έτσι δεν είναι; Κεφάλαιο, επίσης, την παλαιά εποχή ήταν και τα παιδιά. Κεφάλαιο, ακόμα, είναι η σκέψη και η γνώση. Η δαιμονοποίηση αυτής της λέξης που προέρχεται από το «άχθος του θανάτου», έγινε διότι τονώθηκε - εξωραΐστηκε μια άλλη λέξη, αντίθετη αυτής, που λέγεται ισότητα – δημοκρατία, επειδή με τη σειρά της δαιμονοποιήθηκε μια άλλη που λέγεται αριστοκρατία – ολιγαρχία. Τα παραπάνω σημαίνουν ότι το σύστημα που είναι ένας φαύλος κύκλος, παραπέμπει σε μια αρρωστημένη, παθολογική ψευδεπίγραφη νοητική κατάσταση.

            Γιατί τα γράφω αυτά;  Διότι ο άνθρωπος, και ειδικά ο Έλληνας, μη μπορώντας να αντέξει την αλήθεια συμπεριφέρεται άλογα, εγωκεντρικά, σαν ανώριμο παιδί 3000 ετών, όπως σωστά είπε πρόσφατα ο Ράμφος. Θα πρόσθετα ότι συμπεριφέρεται και ως 3000 ετών εγωιστής απατεώνας. Και μη μου πείτε πως δεν είναι έτσι. Ως τελευταίο παράδειγμα παραθέτω τη φράση, «ο Θεός είναι άπειρος» Η λέξη άπειρος σημαίνει απροσδιόριστος και όχι απεριόριστος όπως συχνά αποκαλείται, διότι προέρχεται από το στερητικό α + πείρα = ο μη έχων υποστεί την πείρα εκ της εμπειρίας του πυρός. Σε αυτή την απειρία συνδέεται και το ότι  έφτιαξε τον κόσμο για πρώτη φορά καθώς αυτοθαυμάζεται στο τέλος της ημέρας της κάθε δημιουργίας, λέγοντας ότι έπραξε καλώς και κατευχαριστήθη. Έτσι δεν λένε οι γραφές;  Επομένως, και ασχέτως τούτου, δεν μπορούμε να λέμε από τη μια ότι ο Μανώλης είναι άπειρος και από την άλλη και ότι ο Θεός είναι άπειρος και να εννοούμε άλλο για τον Μανώλη και άλλο για τον δημιουργό του, που προσδιορίζονται με την ίδια λέξη: άπειρος.  

           

            Αυτά, προς περισυλλογή, για το τι λέμε, τι φοβόμαστε και τι εννοούμε, αλλά και για να γνωρίσουμε καλύτερα το νήπιο, τον άνοο απατεώνα, που διαστρέφει την πραγματικότητα, μιλώντας και γράφοντάς την αλήθεια με τα ψεύδη.  

            Στις εκλογές, δε, εδώ φαίνεται ο απατεώνας.