Κόμμα εξουσίας ο ΣΥΡΙΖΑ

Του Σταύρου Χριστακόπουλου

Η παρουσίαση του προγράμματος του ΣΥΡΙΖΑ την Παρασκευή έδωσε το εναρκτήριο λάκτισμα στην προεκλογική... πόλωση. Οι δύο αντίπαλοι πόλοι μπήκαν στην τελική ευθεία προς τις κάλπες της 17ης Ιουνίου από την ίδια σχεδόν αφετηρία, αλλά με μερικά δεδομένα πολύ πιο ξεκάθαρα από πριν. Κυρίως όμως με τη σηματοδότηση ότι πλέον θα συγκρουστούν εκλογικά δύο κόμματα εξουσίας.

Ομολογουμένως μέχρι την Παρασκευή η εικόνα που επικρατούσε ήταν πως:

● Από τη μια πλευρά υπήρχε η Ν.Δ., με τη γνωστή σε όλους ατζέντα της, αλλά και με τα πολιτικά βάρη που σώρευσε στην... καμπούρα της η συγκυβέρνηση με ΠΑΣΟΚ και ΛΑΟΣ στο πλαίσιο της κυβέρνησης Παπαδήμου.

● Από την άλλη πλευρά είχαμε τον ΣΥΡΙΖΑ, με την ορμή των εκλογών της 6ης Μαΐου, αλλά και με μια σύγχυση για το πρόγραμμά του, για το οποίο περισσότερα – και, κατά κανόνα, δυσφημητικά – έλεγαν οι εκλογικοί αντίπαλοί του παρά ο ίδιος. Αυτό τέλειωσε την Παρασκευή.

Το νέο πολιτικό κεφάλαιο που άνοιξε σηματοδοτείται από μερικά κρίσιμα νέα στοιχεία, τα οποία είναι άγνωστο πώς θα λειτουργήσουν τις επόμενες ημέρες:

1. Όπως προείπαμε, η πόλωση άρχισε την Παρασκευή, διότι, με τον κόσμο να έχει επιτέλους μια γενική ιδέα για τα προγράμματα και των δύο μονομάχων, μπορεί τώρα, στην εκλογική ευθεία, να διαμορφώσει το τελικό κριτήριο με το οποίο θα ψηφίσει.

2. Ο ΣΥΡΙΖΑ απευθύνθηκε πρώτη φορά την Παρασκευή απευθείας – χωρίς μιντιακές και άλλες διαμεσολαβήσεις – και στους συντηρητικούς ή «μεσαίους» ψηφοφόρους μιλώντας τους πρώτη φορά ανοιχτά με μια πρόταση εξουσίας και όχι μόνο με την «προίκα» της ψήφου διαμαρτυρίας.

3. Τώρα θα κριθεί αν πράγματι ο Τσίπρας «τρομάζει» τον μη αριστερόστροφο ψηφοφόρο ή κατάφερε να του γίνει πιο «οικείος», ίσως «ανεκτός» ή, ακόμη, αν – και σε ποιον βαθμό – του προσφέρει μια εναλλακτική διέξοδο εξουσίας.

4. Τώρα επίσης θα κριθεί αν ο αριστερόστροφος ψηφοφόρος ικανοποιείται από το «πακέτο» του ΣΥΡΙΖΑ και του Τσίπρα και αν δικαιώνεται για την επιλογή του στις 6 Μαΐου.

5. Καθώς η πόλωση θα ενταθεί τις επόμενες ημέρες, θα κριθεί αν τα μικρότερα σε δύναμη κόμματα μπορούν να αντισταθούν στην επιτακτική πίεση για την επιλογή κυβέρνησης.

6. Κόμματα που βρίσκονται στον ενδιάμεσο – μεταξύ Ν.Δ. και ΣΥΡΙΖΑ – χώρο, με εκλογικό κοινό το οποίο είναι διεκδικήσιμο και από τους δύο, απειλούνται με ισχυρότερη πίεση από το δίλημμα επιλογής κυβερνητικής εξουσίας και άρα με συρρίκνωση.

Οι απαντήσεις στα παραπάνω ζητήματα θα καθοριστούν μεταξύ άλλων, άγνωστο σε ποιον βαθμό, από κάποια «ποιοτικά» στοιχεία τα οποία κατέγραψαν οι τελευταίες δημοσκοπήσεις:

● Το «δίλημμα» περί παραμονής στο ευρώ ή εξόδου φαίνεται να συσπειρώνει μεν τη Ν.Δ., αλλά να έχει πολύ μικρότερη «λειτουργικότητα» και απήχηση στον χώρο του ΠΑΣΟΚ και ακόμη μικρότερη στους Ανεξάρτητους Έλληνες, τους αναποφάσιστους κ.λπ. Κατά πλειονότητα ο κόσμος... «δεν τσιμπάει».

● Το ρεύμα ανατροπής του μεταπολιτευτικού συστήματος εξουσίας, όπως κατεγράφη στις 6 Μαΐου όχι μόνο δεν έχει εξαντλήσει τη δυναμική του, αλλά, όπως καταγράφουν όλες οι δημοσκοπήσεις, από την επομένη των εκλογών εκτίναξε τη «μετοχή» του ΣΥΡΙΖΑ, η οποία «διαπραγματεύεται» αρκετές μονάδες πάνω από την εκλογική του επίδοση.

Από την άλλη πλευρά η Ν.Δ. θα δώσει αγώνα όχι μόνο εξουσίας, αλλά και ύπαρξης: αν χάσει, χάνεται. Η επόμενη ημέρα θα τη βρει αλληλοσπαρασσόμενη, να αναζητεί προσανατολισμό, ηγεσία και, ίσως, μια νέα ταυτότητα.

Τα ερωτήματα λοιπόν που αναγκαστικά διαμορφώνονται είναι δύο:

1. Αν η Ν.Δ. θα καταφέρει να πάρει παράταση ζωής ή αν ο εναπομείνας πόλος του μεταπολιτευτικού συστήματος εξουσίας έχει ήδη εκμετρήσει το ζην.

2. Αν ο ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να πείσει ότι, εκτός από φορέας διαμαρτυρίας, μπορεί ήδη να αναλάβει και τη διακυβέρνηση μιας χώρας η οποία καταρρέει.

Απάντηση θα λάβουμε έτσι ή αλλιώς τις επόμενες ημέρες. Προς το παρόν η εύλογη διαπίστωση είναι πως, αντίθετα με τη Ν.Δ., ο ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να αντέξει την ήττα χωρίς τριγμούς. Κλείνοντας ας μεταφέρω – ελπίζω με ακρίβεια – την εκτίμηση ενός φίλου ο οποίος... δεν συγκαταλέγεται στους οπαδούς του ΣΥΡΙΖΑ. Έλεγε λοιπόν την Παρασκευή το απόγευμα:

«Η ελληνική κοινωνία ξέρει ότι με αυτούς τους δύο (σ.σ.: Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ) είναι τελειωμένη για πολλά χρόνια. Αντί λοιπόν να κάθεται άπραγη στη μέση της πεδιάδας και να τη γαζώνουν με τα πολυβόλα, πιθανότερο βλέπω να εφορμήσει για να καταλάβει το ύψωμα. Κι αν είναι να πέσει, ας πέσει τουλάχιστον μαχόμενη και αξιοπρεπής».

Θα γίνει έτσι; Η κάλπη – και μόνο η κάλπη – θα το δείξει...

Το Ποντικι