Ασκήσεις χρεοκοπίας

 Ενώ η κυβέρνηση αναγορεύει σε υπέρτατο στόχο την εκταμίευση ολόκληρης της  δόσης του δανείου της τρόικας και των «καθυστερούμενων» - ώστε  να εξασφαλισθεί εφάπαξ ποσό περίπου 45 δισ. ευρώ, ένα παιχνίδι υψηλού ρίσκου για τη χώρα βρίσκεται σε εξέλιξη, καθώς συνεχίζεται η ανοιχτή αντιπαράθεση ΔΝΤ - Ευρωπαίων. Η διαμάχη επικεντρώνεται  στον τρόπο χειρισμού του ελληνικού προβλήματος, που είναι όμως μόνον η κορυφή του παγόβουνου. Η Ελλάδα βρίσκεται λοιπόν στο μέσον μιας αντιπαράθεσης, όπου διακυβεύονται δυνατότητες ελέγχου των εξελίξεων στην παγκόσμια οικονομία και στο διεθνές χρηματοπιστωτικό σύστημα.
Όλα τα ενδεχόμενα για την έκβαση της προσπάθειας διάσωσης και παραμονής της χώρας στο ευρώ παραμένουν λοιπόν ανοιχτά. Ο μεγάλος κίνδυνος φαίνεται ότι έχει παρέλθει, αλλά  το ενδεχόμενο «ατυχήματος» δεν μπορεί να αποκλεισθεί. Η πραγματικότητα αποδίδεται με τη λαϊκή ρήση ότι «εκεί που παλεύουν τα βουβάλια, την πληρώνουν τα βατράχια».
Αν αποκλεισθεί η περίπτωση «ατυχήματος» - δηλαδή κάποιας σοβαρής εμπλοκής που θα άφηνε την Ελλάδα «ξεκρέμαστη», χωρίς δυνατότητα να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις προς πιστωτές – απομένουν τρία σενάρια εξελίξεων.
- Να υπάρξει συμφωνία στην ευρωζώνη για την έγκαιρη εκταμίευση της δόσης (της τρέχουσας ή και των «καθυστερούμενων») και να αναγκασθεί το ΔΝΤ να ακολουθήσει απρόθυμα, ώστε να αποφύγει την τελική σύγκρουση με τους Ευρωπαίους.
- Να συμφωνήσουν στην ευρωζώνη για τη δόση, αλλά να μη συναινέσει το ΔΝΤ και να αποχωρήσει από την τρόικα,  αρνούμενο να συνεισφέρει τη συμμετοχή του, με το επιχείρημα ότι δεν μπορεί να δώσει δάνεια σε μια χώρα που χρέος της κρίνεται μη βιώσιμο (δηλαδή δεν θα μπορέσει να το αποπληρώσει).
- Να «στυλώσει τα πόδια» το ΔΝΤ, επιμένοντας στη «συνολική λύση που προτείνει» και η οποία προβλέπει κούρεμα του  ελληνικού χρέους που βρίσκεται στα χέρια της ΕΚΤ και των χωρών της ευρωζώνης (ομόλογα και δάνεια). 
Εν τοιαύτη περιπτώσει απόφαση στην ευρωζώνη δεν θα μπορεί να ληφθεί στο εγγύς μέλλον, καθώς η Γερμανία και οι συνοδοιπόροι της αρνούνται κατηγορηματικά οποιοδήποτε νέο κούρεμα. 
Οι δηλώσεις Ευρωπαίων ηγετών και αξιωματούχων των Βρυξελλών οδηγούν στην εκτίμηση ότι η διελκυστίνδα θα συνεχισθεί και ότι το ελληνικό πρόβλημα θα παραμένει για αρκετούς ακόμη μήνες μια βραδυφλεγής βόμβα, μόνιμη απειλή για τη σταθερότητα των αγορών και της παγκόσμιας οικονομίας.
Στο διάστημα αυτό θα συνεχίζονται οι προσπάθειες για  την υιοθέτηση μιας φόρμουλας, που δεν θα ικανοποιεί πλήρως καμία πλευρά, αλλά θα μπορεί να γίνει αποδεκτή ως έσχατη λύση.
Η φόρμουλα αυτή θα ενσωματώνει την ουσία των προτάσεων του ΔΝΤ (για δραστική μείωση του χρέους, προκειμένου να καταστεί βιώσιμο) και παράλληλα δεν θα θίγει τα «ταμπού» της Γερμανίας,  η οποία επ’ ουδενί δεν δέχεται να επιβαρυνθούν περισσότερο οι χώρες της ευρωζώνης με νέο κούρεμα.
Πιθανότατα θα περιλαμβάνει μείωση – έως και μηδενισμό – του επιτοκίου των δανείων που έχουν δοθεί στην Ελλάδα, παράταση του χρόνου αποπληρωμής, επιμήκυνση του προγράμματος δημοσιονομικής προσαρμογής (ώστε να μη χρειασθεί να ληφθούν νέα «αιματηρά» μέτρα περικοπών) και αυστηρή δημοσιονομική εποπτεία.
Το ΔΝΤ δεν πρόκειται πάντως να  συναινέσει σε μία λύση που δεν θα περιλάμβανε και «συνεισφορά» της ΕΚΤ στη μείωση του ελληνικού χρέους. Εφ’ όσον δεν μπορεί λοιπόν να γίνει κούρεμα των ελληνικών ομολόγων λόγω καταστατικού της ΕΚΤ, θα  χρειασθεί να βρεθεί  μια φόρμουλα ισοδύναμου αποτελέσματος, που θα περιλαμβάνει οπωσδήποτε απόδοση στην Ελλάδα των κερδών που έχει αποκομίσει η κεντρική τράπεζα από ελληνικά χρεόγραφα.
 Όλα αυτά απαιτούν χρόνο, επίπονες διαπραγματεύσεις και διάθεση συνδιαλλαγής. Το θέμα είναι αν μπορεί η Ελλάδα να αντέξει, ώσπου να υπάρξουν αποφάσεις για συνολική λύση. Κι αν θα αποφευχθεί το «ατύχημα»…


sofokleousin