Σε συμπληγάδες ο Στουρνάρας

ΟΟΣΑ-IIF αμφισβητούν τις προβλέψεις. Βλέπουν έξοδο στις αγορές το 2015 και ζητούν κούρεμα

Εν μέσω διασταυρούμενων πυρών βρέθηκε η ελληνική κυβέρνηση προσπαθώντας να επιτύχει αλλαγή κλίματος τόσο στο εσωτερικό όσο και διεθνώς. Το μπαράζ καλών και υποστηρικτικών εκθέσεων από ξένους οίκους και το Eurogroup το διαδέχονται συστάσεις και... προβληματισμοί για τα δημοσιονομικά, την πολιτική προσαρμογής και τις διαρθρωτικές αλλαγές. ΟΟΣΑ και IIF καθιστούν σαφές ότι τα προβλήματα που έχουν προκληθεί από την παρατεταμένη λιτότητα και την έλλειψη πολιτικής βούλησης για την ουσιαστική αντιμετώπιση του χρέους, αποτελούν τροχοπέδη για την έξοδο της χώρας από την κρίση και την ανάκτηση της πρόσβασης στις αγορές.
Οι απαισιόδοξες προβλέψεις του ΟΟΣΑ για την ανάπτυξη, η αποκάλυψη της μηδενικής προόδου σε ζητήματα διαρθρωτικών αλλαγών και η διατήρηση του Δημοσίου χρέους σε απαγορευτικά υψηλά επίπεδα διαμορφώνουν μια μάλλον προβληματική εικόνα, την οποία η κυβέρνηση προσπαθούσε να εξοστρακίσει.
Το οικονομικό επιτελείο επιμένει -ακόμα- οτι με τη λογιστική μείωση του χρέους, αν δηλαδή απαλειφθούν τα 50 δισ. που δαπανήθηκαν για τη στήριξη των τραπεζών- η χώρα θα είναι σε θέση να βγει στις αγορές. Στην πραγματικότητα όμως κάτι τέτοιο δεν ισχύει: Το χρέος σήμερα διαμορφώνεται στο 176%(!) του ΑΕΠ καθώς παρά τα δυο κουρέματα η ύφεση έχει συρρικνώσει τον παρονομαστή.
Συνεπώς ακόμα και να μειωθεί το χρέος κατά 28% ή 50 δισ. θα υποχωρήσει στο 150% του ΑΕΠ. Αν τώρα λάβει κανείς υπόψη του και τις πλέον αισιόδοξες προβλέψεις για ανάπτυξη 1,5% το 2014 τότε το χρέος θα διαμορφωθεί στο 148,5% του ΑΕΠ.
Αναγνωρίζοντας αυτά τα προβλήματα και την έλλειψη πολιτικής βούλησης από την πλευρά της Ελλάδος για κούρεμα του επίσημου τομέα, το IIF διατυπώνει το αυτονόητο: Η Ελλάδα δεν θα μπορέσει να βγει στις αγορές πριν από το 2015 και τότε με... επιφύλαξη. Ενώ ουσιαστικά θα μπορέσει να αυτοχρηματοδοτηθεί περίπου το 2020(!).
Σε περίπου ένα χρόνο από σήμερα, ολοκληρώνεται το πρόγραμμα δανεισμού  από τον EFSF  και απομένουν μόνο οι δόσεις από τη συνεισφορά του ΔΝΤ ενώ οι ανάγκες για την πληρωμή χρεολυσίων και την κάλυψη του ελλείμματος ώστε να λειτουργήσει έστω και υποτυπωδώς η  οικονομία,  θα είναι πιεστικές. 
Σύμφωνα με το πρόγραμμα, η Ελλάδα θα λάβει εντός του 2013 άλλα 11 δις ευρώ και το 2014 συνολικά 17,5 δις ευρώ από το δεύτερο εξάμηνο του οποίου σταματούν οι δόσεις του EFSF και συνεχίζουν μόνο οι δόσεις του ΔΝΤ, μέχρι το πρώτο τρίμηνο του 2016.                                                                                                  
Πάντως το επόμενο έτος οι δανειακές ανάγκες θα είναι υψηλές, φτάνοντας στο ποσό των 33,6 δισ. ευρώ, καθώς για πληρωμές χρεολυσίων ομολόγων θα απαιτηθούν 24,9 δισ. ευρώ, ενώ σε 8,7 δισ. ευρώ, υπολογίζεται, (από το Μεσοπρόθεσμο) το έλλειμμα του προϋπολογισμού.
Οι δανειακές ανάγκες μειώνονται από τις εισπράξεις των αποκρατικοποιήσεων που υπολογίζονται σε 1,9 δισ. ευρώ και τις επιστροφές κερδών από την ΕΚΤ, ύψους 2,4 δισ. ευρώ, ενώ το πρωτογενές πλεόνασμα το ίδιο έτος προβλέπεται σε 4.471 εκατ. ευρώ.
Το 2015 οι υποχρεώσεις για πληρωμές χρεολυσίων υπολογίζονται στο ποσό των 16,1 δισ. ευρώ και το έλλειμμα κεντρικής κυβέρνησης θα ανέλθει σε 9,5 δισ. ευρώ. Οι εισπράξεις από αποκρατικοποιήσεις θα φτάσουν σε 2 δισ. ευρώ και το πρωτογενές πλεόνασμα θα διαμορφωθεί σε 3.692 εκατ. ευρώ. Τα δανειακά κεφάλαια είναι 7,2 δισ. ευρώ, και προέρχονται εξ ολοκλήρου από το ΔΝΤ.
 Το 2016, τα χρεολύσια μειώνονται στο ποσό των 6,8 δισ. ευρώ, αλλά με την προσθήκη του ελλείμματος του προϋπολογισμού που υπολογίζεται σε 7,7 δισ. ευρώ, οι συνολικές υποχρεώσεις δανεισμού διαμορφώνονται στο ποσό των 14,5 δισ. ευρώ. Απομειώνονται κατά 2 δισ. ευρώ, με τα εκτιμώμενα έσοδα των αποκρατικοποιήσεων, ενώ άγνωστη είναι η επίδραση από τις επιστροφές κερδών από την ΕΚΤ. Το πρωτογενές πλεόνασμα το ίδιο έτος εκτιμάται σε 6.350 εκατ. ευρώ, ενώ στο πρώτο τρίμηνο του έτους θα καταβληθεί και η τελευταία δόση από το δάνειο του ΔΝΤ, ενώ δεν υπάρχει προγραμματισμένος δανεισμός από τον EFSF.
 Αν όλα πάνε καλά και επιβεβαιωθούν αυτές οι προβλέψεις, Το φθινόπωρο μετά τις γερμανικές εκλογές αναμένεται να αποκαλυφθεί το «μυστικό» της νέας παρέμβασης για τη μείωση του ελληνικού χρέους, που θα είναι η συμμετοχή στο «κούρεμα» και του επίσημου τομέα.
Στην απόφαση του περασμένου Νοεμβρίου όταν και εγκρίθηκε το νέο δανειακό πρόγραμμα της Ελλάδας και τέθηκαν οι νέοι στόχοι για την εξέλιξη του δημοσίου χρέους, ανακοινώθηκε ότι τα μέτρα που δημοσιοποιήθηκαν (επαναγορά ομολόγων, επιστροφές κερδών κ.λπ.) θα συμπληρωθούν με νέες παρεμβάσεις όταν η Ελλάδα επιτύχει πρωτογενές πλεόνασμα. Πάντως η παρέμβαση ενδεχομένως να αφορά μεγαλύτερη μείωση των επιτοκίων ή και μεγαλύτερες επιστροφές κερδών από την ΕΚΤ, ενώ δυσκολότερη θα είναι μια απόφαση για άμεσο «κούρεμα» των δανείων των χωρών της ευρωζώνης.
Προβλέψεις και συναντήσεις
Σχετικά με τις προβλέψεις του ΟΟΣΑ για τη συνέχιση της ύφεσης το 2014, ο υπουργός Οικονομικών, Γιάννης Στουρνάρας, απάντησε, πως «δεν υπάρχει απόλυτη βεβαιότητα στις εκτιμήσεις για την εξέλιξη των μεγεθών της οικονομίας, αλλά οι δικές μας προβλέψεις είναι καλύτερες γιατί ανταποκρίνονται καλύτερα στις πρόσφατες εξελίξεις».
 Στο χρηματοδοτικό κενό που ενδεχομένως προκύψει για τα έτη 2015 -2016, υπάρχουν δύο κατηγορίες «κενών». Το πρώτο είναι το δημοσιονομικό, το οποίο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή το εκτιμά σε 4,2 δισ. ευρώ, για τη συγκεκριμένη διετία, και απομένει και η νέα εκτίμηση του ΔΝΤ, που θα καλυφθεί με νέα δημοσιονομικά μέτρα. Το δεύτερο είναι το χρηματοδοτικό κενό, δηλαδή η διαφορά που διαφαίνεται να υπάρχει στην κάλυψη των χρηματοδοτικών αναγκών της Ελλάδας (αποπληρωμή χρεολυσίων και κάλυψη ελλείμματος προϋπολογισμού) για τη συγκεκριμένη διετία. Η Ε.Ε. στην τελευταία της έκθεση το υπολογίζει σε 2,8 δισ. ευρώ.  
Απ όλα αυτά συνάγεται ότι τα δύσκολα δεν πέρασαν  καθόλου και ότι η Ελλάδα θα πρέπει να ετοιμάζεται για μια ακόμη ταραχώδη διετία με σοβαρά χρηματοδοτικά κενά  που θα πρέπει να καλυφθούν με δικούς της πόρους αποκτώντας κατ ανάγκη πρόσβαση στις ξένες αγορές. Είτε υπάρξει νέο κούρεμα του χρέους, είτε όχι…

 sofokleousin