Tα σενάρια για το… ξεσπίτωμα

Στα τέλη Νοεμβρίου αναμένονται οι τελικές αποφάσεις για τους πλειστηριασμούς ακινήτων και τις εξελίξεις με την προστασία της πρώτης κατοικίας, όταν και θα κατατεθεί το νομοσχέδιο που προωθεί το υπουργείο Ανάπτυξης.

Το πλαίσιο πάνω στο οποίο κινείται το επιτελείο του υπουργείου είναι η απελευθέρωση των πλειστηριασμών για εκείνους που δεν πληρώνουν τα δάνειά τους αν και είναι σε θέση να το κάνουν.
Η επεξεργασία του νομοσχεδίου βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη, ενώ ο στόχος είναι να κατατεθεί στη Βουλή πριν από τον προϋπολογισμό, στις 21 Νοεμβρίου.
Οι δανειολήπτες που χαρακτηρίζονται από τους αρμόδιους «μεγάλα ψάρια» είναι περίπου 15.000. Οι συγκεκριμένοι έχουν μεγάλη ακίνητη περιουσία, πέραν της πρώτης κατοικίας, καθώς και καταθέσεις, αλλά παρ’ όλα αυτά δεν πληρώνουν τα δάνειά τους.
Ειδικότερα, τα ακίνητα που έχουν εντολές πληρωμής ανέρχονται στις 60.000 περίπου και αφορούν 50.000 δανειολήπτες. Από αυτά, τα 26.000 είναι στεγαστικά δάνεια και συνδέονται με κύριες κατοικίες και, από αυτά, τα 15.000 συνδέονται με δανειολήπτες που είναι κακοπληρωτές, παρά το ότι δεν αντιμετωπίζουν οικονομικό πρόβλημα.

Καμιά προστασία
Υπάρχει το σενάριο της κατάργησης της προστασίας που ισχύει για το σύνολο της ακίνητης περιουσίας, για οφειλές έως 200.000 ευρώ. Έτσι, θα πάψουν να προστατεύονται για τους πλειστηριασμούς ακίνητα πέραν της κύριας κατοικίας. Ουσιαστικά, παύει να ισχύει το πλαίσιο προστασίας δευτερεύουσας και εξοχικής κατοικίας καθώς και επαγγελματικών ή εμπορικών ακινήτων.
Πίσω από αυτήν τη διάταξη καλύπτονται όσοι χρωστούν στις τράπεζες ποσά μέχρι το προαναφερόμενο όριο, αλλά δεν διατρέχει κίνδυνο ούτε η κύρια κατοικία τους ούτε ενδεχομένως το εξοχικό ή και το κατάστημά τους. Αυτοί οι δανειολήπτες, αν και έχουν τη δυνατότητα της αποπληρωμής των δανείων τους, δεν το πράττουν καθώς προστατεύονται από τους πλειστηριασμούς.
Στο τραπέζι αναμένεται να βρεθούν και οι αντικειμενικές αξίες των ακινήτων, καθώς και οι πλειστηριασμοί της κύριας κατοικίας για τραπεζικές οφειλές οι οποίοι μέχρι τώρα απαγορεύονταν. Σήμερα, δεν μπορεί να κατασχεθεί η κύρια κατοικία εφόσον η αντικειμενική αξία ισούται με το αφορολόγητο όριο για την απόκτηση πρώτης κατοικίας (200.000 ευρώ) προσαυξημένο κατά 50%.
Για παράδειγμα, ένας άγαμος που το σπίτι του είχε αντικειμενική αξία μέχρι 300.000 ευρώ η τράπεζα δεν μπορούσε να του το πλειστηριάσει εφόσον το δάνειό του είχε «κοκκινίσει». Τα όρια αυτά προσαυξάνονταν στην περίπτωση του έγγαμου στις 375.000 ευρώ και για τις τετραμελείς οικογένειες στα 450.000 ευρώ. Το σενάριο θέλει να μειώνονται τα όρια αυτά ίσως και κλιμακωτά ανά χρόνο.
Το θέμα των πλειστηριασμών θα συνδεθεί άμεσα με τους όρους των «ελάχιστων δαπανών διαβίωσης» και του «συνεργάσιμου δανειολήπτη». Με τη βοήθεια της ΕΛΣΤΑΤ θα καθοριστεί ένα μηνιαίο κόστος διαβίωσης για τα νοικοκυριά.
Το κόστος αυτό θα θεωρείται ένα «αντικειμενικό κριτήριο», βάσει του οποίου είτε θα γίνεται η ρύθμιση του δανείου από την τράπεζα είτε θα λαμβάνεται υπόψη από το δικαστήριο, σε περίπτωση καταγγελίας της δανειακής σύμβασης, έτσι ώστε να αποφεύγεται ο πλειστηριασμός.
Ο όρος του συνεργάσιμου δανειολήπτη παραπέμπει στην ουσία στη συμπεριφορά του έναντι του πιστωτή και κρίνεται από στοιχεία όπως η ροή αποπληρωμής του χρέους του και η διάθεση μη απόκρυψης στοιχείων.
Εξάλλου, πληροφορίες αναφέρουν ότι προς το παρόν απορρίπτεται το ενδεχόμενο της θέσπισης εισοδηματικών κριτηρίων.
Το Ποντίκι