Από την ισχυρή οικονομία που διοργάνωνε Ολυμπιακούς Αγώνες το 2004 και αγόραζε πανάκριβα γερμανικά υποβρύχια (αξίας 500 εκατ. έκαστο), φτάσαμε σήμερα να μην μπορούμε να πληρώσουμε μισθούς και συντάξεις. Γίναμε χλεύη των ηττημένων, έλεγε τη δεκαετία του ‘60 στη Βουλή ο Γεώργιος Παπανδρέου· μια φράση που ταιριάζει και στους σημερινούς χαλεπούς καιρούς και τις καταστάσεις που διαχειρίζεται ο εγγονός του.
Το 2004, όταν ανέλαβε η Νέα Δημοκρατία, σε άμεση προτεραιότητα τέθηκε η διοργάνωση των Ολυμπιακών Αγώνων. Ήταν επίσης η χρονιά που η Ελλάδα κέρδισε στην Πορτογαλία το Εuro, ενώ το επόμενο έτος, το 2005, η Έλενα Παπαρίζου έφερνε τη χώρα μας στην πρώτη θέση της Eurovision. Διετία θριάμβων για την Ελλάδα, που κατά ένα περίεργο τρόπο συνέχιζε να αδιαφορεί για τα δημόσια οικονομικά της και μετά το 2005.
Το δόγμα της ήπιας προσαρμογής είχε κυριαρχήσει, για να φανεί πολύ γρήγορα ότι έγινε δόγμα της καθόλου προσαρμογής. Ήταν φανερό στους παροικούντες την Ιερουσαλήμ από τότε, ότι η κυβέρνηση Καραμανλή εγκατέλειπε κάθε σκέψη για ουσιαστικές παρεμβάσεις στα δημόσια οικονομικά. Η καλή πορεία της διεθνούς οικονομίας βοηθούσε, με αποτέλεσμα ο δημόσιος τομέας να μεγαλώνει και, το σημαντικότερο, να δανειζόμαστε με επιτόκια που ήταν μικρότερα από τα αντίστοιχα με τα οποία δανειζόταν το αμερικανικό δημόσιο.
Το 2004 ο Κώστας Καραμανλής παρέλαβε τις ΔΕΚΟ σε δραματική κατάσταση, με δαπάνες διαρκώς ανερχόμενες. Τα συνδικάτα των ΔΕΚΟ ήταν πανίσχυρα και γρήγορα κατάλαβαν ότι η κυβέρνηση Καραμανλή δεν είχε τη βούληση να προωθήσει αλλαγές.
Ο νόμος για τις ΔΕΚΟ, που συνέταξε ο Γ. Αλογοσκούφης, υπονομευόταν από τους ίδιους τους υπουργούς της Νέας Δημοκρατίας, που παρίσταναν τους «λαϊκούς δεξιούς», σε αντίθεση με τους κακούς νεοφιλελεύθερους.
Το αποτέλεσμα ήταν να διαμορφώνονται μισθοί στις ΔΕΚΟ που απείχαν παρασάγγας από εκείνους στην υπόλοιπη οικονομία. Έτσι, για παράδειγμα, όταν ο μέσος ακαθάριστος μισθός της ελληνικής οικονομίας το 2004 διαμορφωνόταν στα 23.695 ευρώ, στις κρατικές επιχειρήσεις υπήρχε η παρακάτω εικόνα.
Στην ΔΕΗ ήταν 43.354 ευρώ, στα Ελληνικά Πετρέλαια 64.387, στην ΕΥΑΘ 39.200, στην ΕΥΔΑΠ 44.482, στον ΟΛΘ 44.353, στον ΟΛΠ 61.326, στην ΔΕΠΑ 55.561, στην ΕΑΒ 42.497, στην ΕΚΟ ΕΛΔΑ 54.113, στον ΕΛΟΤ 43.872, στην ΕΡΤ 45.304, στον ΗΣΑΠ 57.149 κ.λπ.
Το 2005 οι αμοιβές στις ΔΕΚΟ, όπως φαίνεται στο σχετικό πίνακα, κινήθηκαν ανοδικά, παρουσιάζοντας απόκλιση από το μέσο ακαθάριστο μισθό της ελληνικής οικονομίας που κινούνταν μεταξύ 126% και 278%.
Μια εικόνα του πάρτι που γινόταν στον ευρύτερο δημόσιο τομέα δίνουν τα συγκλονιστικά στοιχεία που δημοσιεύονται στη συνέχεια. Στη ΔΕΗ ο μέσος μισθός ήταν 46.929, στα ΕΛΠΕ 69.653, στην ΕΥΑΘ 40.657, στην ΕΥΔΑΠ 47.698, στον ΟΛΘ 48.290, στον ΟΛΠ 59.867, στη ΔΕΘ 43.010, στη ΔΕΠΑ 62.903, στην ΕΑΒ 45.601, στην ΕΚΟ-ΕΛΔΑ 58.416, στην ΕΡΤ 46.814, στον ΗΣΑΠ 57.141, στον ΟΔΙΕ 43.794, στον ΟΠΕ 48.865 κ.λπ.
Επί σειρά ετών οι ΔΕΚΟ, είτε εντός είτε εκτός Χρηματιστηρίου, χρησιμοποιήθηκαν από το πολιτικό σύστημα με στόχο να ψωμίζεται η κομματική πελατεία. Οι παρεμβάσεις που γίνονταν ήταν ήσσονες από τους κυβερνώντες, που χάιδευαν με τον τρόπο αυτό τους ψηφοφόρους τους. Το αποτέλεσμα: σήμερα, στην κρίσιμη ώρα, η πελατεία αυτή διαμαρτύρεται, εκβιάζει και απαιτεί τα υπεσχημένα.
Σημείο των καιρών που δείχνει το κλίμα παρακμής δεν είναι μόνο η κατάσταση στις ΔΕΚΟ, αλλά και σε σειρά επαγγελμάτων του ιδιωτικού τομέα, που επί σειρά ετών παρέμεναν στο απυρόβλητο κάθε φορολογικής πολιτικής.
Χαμηλά επιτόκια το δώρο της κρίσης
του Ηλία Μπέλλου
Αχτίδα φωτός στην τρέχουσα κρίση χρέους της Ελλάδας το γεγονός ότι η ΕΚΤ αναμένεται ευρέως να διατηρήσει το βασικό επιτόκιο του ευρώ στο ιστορικό χαμηλό του 1%. Αιτία η δραστική περικοπή δημόσιων δαπανών ανά την Ευρώπη στην προσπάθεια των χωρών της Ευρωζώνης να τιθασεύσουν τα δημοσιονομικά ελλείμματα.
Η δημοσιονομική αυτή συστολή θα επηρεάσει αρνητικά την ανάπτυξη καθιστώντας απαγορευτική μια αύξηση των ευρωπαϊκών επιτοκίων. Έτσι το κόστος εξυπηρέτησης των στεγαστικών και καταναλωτικών δανείων αναμένεται να παραμείνει υπό έλεγχο ακόμα και αν αφορά τραπεζικά προϊόντα που δεν είναι ευθέως συνδεδεμένα με το επιτόκιο της ΕΚΤ αλλά με το euribor.
Το τελευταίο διαμορφώνεται από τις αγορές και προεξοφλεί τις κινήσεις του βασικού επιτοκίου. Έτσι τείνει να αυξάνεται όταν αναμένεται αύξηση των επιτοκίων και να υποχωρεί όταν αναμένεται πτώση. Στο τρέχον περιβάλλον αναμένεται να διατηρηθεί σταθερό.
Η διατήρηση της χαλαρής νομισματικής πολιτικής στην Ευρώπη θα πλήξει περαιτέρω και την ισοτιμία ευρώ - δολαρίου καθώς στις ΗΠΑ η αμερικανική κεντρική τράπεζα ετοιμάζεται να αυξήσει τα επιτόκιά της αργότερα φέτος και πάντως σε κάθε περίπτωση νωρίτερα από την Ευρώπη. Τους τελευταίους 4 μήνες το ευρώ έχει ήδη υποχωρήσει κατά 10% έναντι του δολαρίου.
Ξένοι οίκοι όπως η Deutsche Bank, η HSBC και η Morgan Stanley αναθεωρούν τις προβλέψεις τους για τα ευρωπαϊκά επιτόκια προς τα κάτω μαζί με τις εκτιμήσεις για το κοινό νόμισμα.
Η Jeffries group δηλώνει πως η νέα πτώση του ευρώ θα είναι ευπρόσδεκτη από την ευρωπαϊκή οικονομία καθώς θα τονώσει την ανταγωνιστικότητά της. Στο Λονδίνο hedge funds όπως η Blue Gold Capital Management και η Ignis Asset Management ποντάρουν σε πτώση του ευρώ με επόμενο στόχο τα επίπεδα των 1,20 δολ. Αυτή την εβδομάδα κινήθηκε στα επίπεδα των 1,35.
Πώς η Ελλάδα έφτασε στο οικονομικό αδιέξοδο μέσα σε 30 χρόνια
Του Απ. Σκουμπούρη
Το κλίμα της μεταπολίτευσης, το κανάκεμα των πολιτών από τους πολιτικούς και η «σύζευξη» με την Ευρωπαϊκή Κοινότητα έφεραν νέα ήθη. Η Ελλάδα σταδιακά μεταβλήθηκε σε χώρα των απαιτήσεων. Οι πολίτες, αίφνης -βλέποντας ότι έτσι λειτουργεί το σύστημα- έγιναν πολίτες των απαιτήσεων, της διαμαρτυρίας και του στρεβλού συνδικαλισμού.
Βγαλμένη μέσα από το ζόφο του Εμφυλίου και της δικτατορίας, η Ελλάδα χρησιμοποίησε ως άλλοθι τη νέα τάξη πραγμάτων για να διεκδικήσει περισσότερα… Ολόκληρη η επιχειρηματική και οικονομική ανάπτυξη της χώρας μεταλλάχθηκε τα τελευταία 30 χρόνια, «πατώντας» στη λογική της επιδότησης, των κονδυλίων και των προγραμμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Υπολογίζεται ότι από το ‘80 και μετά μπήκαν στη χώρα ως πάσης φύσεως επιδοτήσεις, παροχές και πακέτα περί τα 80 με 100 δισ. ευρώ! Ποσά ιδιαίτερα μεγάλα, από τα οποία δεν αξιοποιήθηκε δημιουργικά ούτε το ήμισυ.
Η Ελλάδα είχε πολλές ευκαιρίες -ίσως περισσότερες απ’ όσες της άξιζαν- τα τελευταία 30 χρόνια. Αλλά απεμπόλησε τις περισσότερες εξ αυτών, καθώς δεν είχε την ωριμότητα ούτε την παιδεία ώστε να αξιοποιήσει τέτοιο πακτωλό χρημάτων. Η κουλτούρα των επιδοτήσεων, των κοινοτικών κονδυλίων και της διαρκούς παροχολογίας εμπότισε κράτος και επιχειρήσεις.
Σταδιακά επήλθε πλήρης ευνουχισμός της παραγωγικής διαδικασίας. Η στροφή από τη βιομηχανική παραγωγή στον… κλάδο των υπηρεσιών ήταν μαζική και άνευ προηγουμένου. Η αγροτιά εδώ και σχεδόν 30 χρόνια προσανατολίζει τον προγραμματισμό και την ενεργητικότητά της με πυξίδα τις επιδοτήσεις και τα κοινοτικά κονδύλια. Όμως, οι επιδοτήσεις μακροπρόθεσμα δημιουργούν ευνουχισμό, όπως η υπερπροστασία στα παιδιά.
Ολόκληροι επιχειρηματικοί κλάδοι δημιουργήθηκαν και γιγαντώθηκαν με εφαλτήριο τις κοινοτικές επιδοτήσεις. Δεν μερίμνησαν, δεν τους ενδιέφερε να είναι ανταγωνιστικοί. Εστίασαν στις προϋποθέσεις για την απορρόφηση κονδυλίων.
Οι εργαζόμενοι στον ευρύτερο δημόσιο τομέα έχουν σχεδόν δεκαπλασιαστεί τα τελευταία 35 χρόνια, από το ‘75 έως σήμερα. Η ανάπτυξη που αναμφισβήτητα σημειώθηκε, σε συνδυασμό με τα διεθνή κεφάλαια που εισέρρευσαν στη χώρα, οδήγησε σε μια άνευ προηγουμένου υπερμεγέθυνση του δημόσιου τομέα, «πατώντας» στις αυξημένες ανάγκες της κεντρικής διοίκησης για τη διαχείριση μιας τέτοιας μετάλλαξης.
Η «γυάλα» του Δημοσίου προσφέρει προσωρινά οφέλη, αλλά ακυρώνει κάθε έννοια ανταγωνισμού, απονευρώνοντας μεγάλο τμήμα του πλέον παραγωγικού πληθυσμού. Η υπερμεγέθυνση αυτή του δημόσιου τομέα είχε ως αποτέλεσμα να χαθεί σε όλα τα επίπεδα κάθε αποτελεσματικότητα και ευελιξία.
Συνδικαλισμός
Μεγάλο μερίδιο ευθύνης για την επικρατούσα κατάσταση φέρει ο κρατικοδίαιτος συνδικαλισμός που άνθησε τα τελευταία 30 χρόνια. Σε αντίθεση με τις κινητοποιήσεις περασμένων δεκαετιών που διακρίνονταν για τη μεγαλοσύνη και τον παλμό τους, το σημερινό συνδικαλιστικό κίνημα δεν πείθει για την ιερότητα των στόχων του. Οι απεργιακές κινητοποιήσεις σήμερα οδηγούνται από προύχοντες, που απώτερο στόχο έχουν να γίνουν μόνιμοι (μετά το Δημόσιο) και στη Βουλή.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου