Του Αλέξη Π. Μητρόπουλου*
Το κύριο χαρακτηριστικό της μετα-βιομηχανικής νεωτερικότητας είναι η εισαγωγή των αυτοματοποιημένων μεθόδων παραγωγής. Η ιδιοποίηση της πεμπτουσίας τής ανθρώπινης γνώσης γενεών και γενεών επέτρεψε, σε μεγάλο βαθμό, την αυτόνομη παραγωγή πλούτου, που παραμερίζει σιγά-σιγά την ανθρώπινη εργασία (χειρωνακτική, πνευματική ή μικτή).
Αυτή η αναπόδραστη εξέλιξη οδήγησε πολλούς να πιστέψουν ότι η νέα περίοδος θα είναι πολλαπλώς ευεργετική για την Εργατική Τάξη (με την ευρεία έννοια): αφενός μεν μεγάλο τμήμα τού πολλαπλάσιου πλούτου που παράγεται θα επιστρέφει σ’ αυτήν, αφετέρου δε, πολύς εργασιακός χρόνος θα απελευθερωθεί, ώστε όλοι να επιδοθούν στην καλύτερη οργάνωση της ατομικής, οικογενειακής, κοινωνικής, πολιτιστικής και συλλογικής τους ζωής.
Μάλιστα προανήγγειλαν την ποιοτική αναβάθμιση της Δημοκρατίας, αφού όλοι οι κοινωνοί, απαλλαγμένοι από τα προβλήματα της επιβίωσης, θα είχαν τον χρόνο να ασχοληθούν πρωτογενώς με τις δημόσιες λειτουργίες.
Τα πράγματα όμως έλαβαν άλλη πορεία. Η «Συναίνεση της Ουάσιγκτον» και η «επιχείρηση ιδιωτικοποίησης του κόσμου», που καραδοκούσαν να επιβληθούν μετά από έκτακτα γεγονότα ανθρωπογενών κρίσεων ή φυσικών καταστροφών, είναι πλέον μια παγκόσμια πραγματικότητα. Μπορεί οι αυτοματοποιημένες παραγωγικές διαδικασίες να εκτοπίζουν την εργατική δύναμη, πλην όμως, η αμοιβή τής Εργασίας απομειώνεται και οι θεσμοί της απορρυθμίζονται.
◆ Ο ελεύθερος χρόνος εξαφανίζεται στον ευέλικτο «εργαζόμενο-χταπόδι» και η ανεργία αυξάνεται.
◆ Η ελεύθερη διακίνηση των κεφαλαίων, των αγαθών, των υπηρεσιών και της Εργασίας οδηγεί τις χώρες σε έναν αδυσώπητο ανταγωνισμό υποβιβασμού της εργατικής αμοιβής, των συντάξεων και των παροχών του Κοινωνικού Κράτους, ώστε να προσελκύσουν επενδύσεις.
◆ Η αυτονόμηση, εξάλλου, της χρηματοοικονομικής βιομηχανίας από την πραγματική, την καθιστά υπερ-κυβέρνηση του κόσμου, που με τους νέους «θεούς» της (Οίκοι Αξιολόγησης, Τραπεζική Διεθνής και υπερεθνικοί Όμιλοι) υπαγορεύει τις θελήσεις της σε κάθε χώρα.
Στο στόχαστρο
Σε όποια κοινωνία αντιστέκεται να δεχθεί το νεοφιλελεύθερο πρόταγμα, εφαρμόζεται η «θεραπεία - σοκ», όπως σήμερα υλοποιείται με το Μνημόνιο στην Ελλάδα και άλλες χώρες του «οικονομικού» Νότου.
Στο στόχαστρο βρίσκονται οι δυνάμεις τής Μισθωτής Εργασίας, τα δημόσια αγαθά και υπηρεσίες, οι κοινόχρηστοι χώροι και ο ελεγχόμενος κρατικός τομέας οικονομίας. Μάλιστα δε, για την αποκατάσταση των κερδών των άστοχων κινήσεων της «οικονομίας - καζίνο» που εγκαθίδρυσαν, οι «νέοι παίκτες» ενοχοποίησαν συνολικώς το κράτος και κάθε τομέα Κοινωνικής Οικονομίας και αξίωσαν (με επιτυχία, όπως φαίνεται και από τους μηχανισμούς χρηματοοικονομικής σταθερότητας που έστησαν) να πληρώσουν τα διαφυγόντα χρέη οι Λαοί και το Κοινωνικό Κράτος.
Τον απεχθή και αντικοινωνικό αυτό ρόλο απεδέχθη το επαγγελματικό πολιτικό προσωπικό, που με πρόσχημα τις εγγενείς αδυναμίες τού Δημόσιου Τομέα (που σκοπίμως συντηρούσε για να αναπαράγεται) επιχειρεί να «ηθικοποιήσει» την ολοκληρωτική νεοφιλελεύθερη αλλοτρίωση της χώρας.
Για να επιτευχθεί όμως αυτό, έπρεπε – κατά τα στάδια εφαρμογής του δόγματος του σοκ – να προηγηθεί η κατασυκοφάντηση και η καταπτόηση του Λαού. Και οι δυνάμεις τής Μισθωτής Εργασίας, χαμένες στους δαιδάλους τής συστημικής ενσωμάτωσης, αδυνατούν να συλλάβουν το μέγεθος τού κοινωνικού ολοκαυτώματος. Ήδη από το 1985, με το δικαστικό πραξικόπημα στη ΓΣΕΕ, ενσωματωμένες στην κυρίαρχη κυβερνητική λογική, προσλαμβάνουν τον ρόλο τους ως συμπληρωματικής συστημικής δύναμης.
Συνήθισαν στον ευφημιστικό όρο τού «κοινωνικού εταίρου», που υστερόβουλα τους απονεμήθηκε. Τον εξέλαβαν ως νομιμοποιητικό της συστημικής συνδιαχείρισης, έστω και σε υπηρετικό ρόλο. Ο βηματισμός χάθηκε τελείως στην εποχή του σοσιαλφιλελεύθερου εκσυγχρονισμού, όταν σημαίνοντα στελέχη του Κινήματος ανελάμβαναν, ως μέλη της κυβέρνησης, να υλοποιήσουν τις αντεργατικές πολιτικές.
Η εξαχρείωση προσώπων και θεσμών
Παρά τις προειδοποιήσεις μας για την απώλεια τής αυτονομίας τού Συνδικαλιστικού Κινήματος, στη δράση του οποίου πρέπει να κυριαρχούν πάντα τα ταξικά κριτήρια, η επαγγελματική συνδικαλιστική νοοτροπία οδήγησε σε κυβερνητική υπαλληλοποίηση. Η εξαχρείωση προσώπων και θεσμών, ως συμμέτοχων στο κυβερνητικό γίγνεσθαι, έγινε με πρόσχημα την «επίδειξη υπευθυνότητας», που ερμηνεύτηκε ως κατάργηση της ταξικής πάλης.
Ο δρόμος για το Μνημόνιο είχε συνειδησιακά προετοιμαστεί επαρκώς. Η αλλοίωση των ταξικών κριτηρίων οδήγησε στον διάλογο για την ασφαλιστική και εργασιακή απορρύθμιση, όπου κατακτήσεις πολλών δεκαετιών εξαφανίστηκαν σε μια νύκτα.
Όταν οι συντάκτες τού θρασύτατου, προκλητικού και αντιδιαλεκτικού Μνημονίου αναφέρουν σε πολλές του παραγράφους ότι όλες οι κατεδαφίσεις των εργατικών και κοινωνικών δικαιωμάτων θα λαμβάνονται μετά από διάλογο με τους κοινωνικούς εταίρους, είχαν έγκυρη ενημέρωση για τη δεκτικότητα μεγάλης μερίδας τής συνδικαλιστικής ηγεσίας.
Συνδικαλιστική ανανέωση…
Τώρα, μετά την κοινωνική απαξίωση και την προφανή αναποτελεσματικότητα των όψιμων διαβημάτων της, ήρθε η ώρα της αποσύνθεσης. Αλλά τίποτε δεν πάει χαμένο! Από την εμπειρία τού προαναγγελθέντος συνδικαλιστικού θανάτου θα περάσουμε αναγκαστικά στην κοινωνική συνειδητοποίηση και στην ενότητα δράσης υπό την ηγεσία των δυνάμεων που έμειναν όρθιες.
Οι δυνάμεις τής ενεργού ή ανενεργού εργασίας θα αντιληφθούν σύντομα ότι επείγει να πάρουν την υπόθεση στα χέρια τους. Και με την αυθόρμητη οργάνωσή τους να επιβάλουν τη συνολική συνδικαλιστική ανανέωση. Ώστε επιτέλους να υπάρξει αντιστοίχιση των ταξικών συμφερόντων με τη συνδικαλιστική έκφραση στην πιο δύσκολη για τους Έλληνες εργαζόμενους περίοδο της σύγχρονης ιστορίας μας.
*Ο Αλέξης Π. Μητρόπουλος είναι πανεπιστημιακός και πρόεδρος της Ένωσης για την Υπεράσπιση της Εργασίας και του Κοινωνικού Κράτους (ΕN.ΥΠ.Ε.Κ.Κ.)
E-mail επικοινωνίας: a-mitrop@otenet.gr
Το Ποντικι
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου