CNN: Γιατί η Ελλάδα πρέπει να πτωχεύσει

| Σε άρθρο του στο CNN, ο Martin Feldstein, καθηγητής Οικονομικών του Harvard, εξηγεί γιατί...   η Ελλάδα πρέπει, κατά τη γνώμη του, να πτωχεύσει… Η ελληνική κυβέρνηση πρέπει να ξεφύγει από μια έτσι και αλλιώς αδύνατη κατάσταση. Έχει ένα μη διαχειρίσιμο δημόσιο χρέος, μια καταρρέουσα οικονομία, ένα χρόνιο έλλειμμα στο ισοζύγιο πληρωμών και αφερέγγυες τράπεζες που χάνουν γρήγορα καταθέσεις. Η μόνη διέξοδος για την Ελλάδα είναι να χρεοκοπήσει. Όταν γίνει αυτό, θα πρέπει να διαγράψει την κύρια αξία αυτού του χρέους κατά τουλάχιστον 50%. Το τρέχον σχέδιο για τη μείωση της παρούσας αξίας των ομόλογων κατά 20%, είναι μόνο ένα πρώτο μικρό βήμα προς αυτή την κατεύθυνση. Εάν η Ελλάδα φύγει από το ευρώ, μπορεί να υποτιμήσει το νέο νόμισμά της, τονώνοντας έτσι τη ζήτηση και θα καταλήξει εντέλει σε εμπορικό πλεόνασμα. Οι αγορές γνωρίζουν πολύ καλά ότι η Ελλάδα, είναι αφερέγγυα και ότι τελικά θα πτωχεύσει. Γι 'αυτό το επιτόκιο για την ελληνικό τριετές δημόσιο χρέος πρόσφατα ξεπέρασε το 100% και η απόδοση των δεκαετών ομολόγων είναι 22%. Γιατί, λοιπόν, οι πολιτικοί ηγέτες της Γαλλίας και της Γερμανίας προσπαθούν τόσο σκληρά για την πρόληψη - ή, ακριβέστερα για την αναβολή - του αναπόφευκτου; Υπάρχουν δύο λόγοι: Πρώτον, οι τράπεζες και άλλα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα στη Γερμανία και η Γαλλία έχουν σημαντική έκθεση στο ελληνικό δημόσιο χρέος, τόσο άμεσα όσο και μέσω των πιστώσεων που έχουν επεκταθεί σε ελληνικές και άλλες τράπεζες της ευρωζώνης. Η αναβολή της χρεοκοπίας δίνει στα γαλλικά και τα γερμανικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα χρόνο για να αποκτήσουν τα κεφάλαιά τους, να μειώσουν την έκθεσή τους σε ελληνικές τράπεζες, με τη μη ανανέωση των πιστώσεων, όταν τα δάνεια λήγουν, και να πωλούν τα ελληνικά ομόλογα στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Ο δεύτερος, και πιο σημαντικός λόγος για το γαλλο-γερμανική αγώνα για την αναβολή μιας ελληνικής χρεοκοπίας είναι ο κίνδυνος ότι μία τέτοια θα προκαλέσει πτωχεύσεις σε άλλες χώρες, κυρίως στην Ισπανία και την Ιταλία. Ο κίνδυνος αυτός επισημάνθηκε από την πρόσφατη υποβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της Ιταλίας από την Standard & Poors. Μια χρεοκοπία σε μία από τις δύο αυτές μεγάλες χώρες θα έχει καταστροφικές επιπτώσεις για τις τράπεζες και άλλα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα στη Γαλλία και τη Γερμανία. Το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας είναι αρκετά μεγάλο για να καλύψει τις χρηματοδοτικές ανάγκες στην Ελλάδα, αλλά όχι αρκετά μεγάλο για να χρηματοδοτήσει την Ιταλία και την Ισπανία, αν χάσουν την πρόσβασή τους στις ιδιωτικές αγορές. Έτσι, οι ευρωπαίοι πολιτικοί ελπίζουν ότι, επιδεικνύοντας ότι ακόμη και η Ελλάδα μπορεί να αποφύγει την πτώχευση, οι ιδιωτικές αγορές θα έχουν εμπιστοσύνη στη βιωσιμότητα της Ιταλίας και της Ισπανίας, για να συνεχίσουν τη χορήγηση δανείων σε λογικές τιμές και τη χρηματοδότηση των τραπεζών τους. Εάν ωστόσο επιτραπεί στην Ελλάδα να πτωχεύσει τις επόμενες εβδομάδες, οι χρηματοπιστωτικές αγορές θα θεωρήσουν τις χρεοκοπίες στην Ισπανία και την Ιταλία ως πολύ πιο πιθανές. Αυτό θα προκαλέσει άνοδο στα επιτόκιά τους και τα εθνικά χρέη τους θα αυξηθούν ραγδαία, με αποτέλεσμα να οδηγηθούν σε πτώχευση. Με την αναβολή μιας ελληνικής χρεοκοπίας για δύο χρόνια, οι πολιτικοί της Ευρώπης ελπίζουν ότι θα δώσουν στην Ισπανία και την Ιταλία χρόνο για να αποδείξουν ότι είναι οικονομικά βιώσιμες. Εάν λοιπόν η Ισπανία και η Ιταλία τα καταφέρουν τα επόμενα δύο έτη,  η ευρωπαϊκή πολιτική ηγεσία μπορεί να επιτρέψει στην Ελλάδα να πτωχεύσει χωρίς το φόβο της επικίνδυνης μετάδοσης. Η Πορτογαλία μπορεί να ακολουθήσει την Ελλάδα σε χρεοκοπία και στην έξοδο από την ευρωζώνη. Αλλά οι μεγαλύτερες χώρες θα είναι σε θέση να χρηματοδοτηθούν σε λογικά επιτόκια, και το ισχύον σύστημα της ευρωζώνης θα μπορούσε να συνεχιστεί. Εάν, ωστόσο, η Ισπανία ή η Ιταλία δεν πείσουν τις αγορές τα επόμενα δύο χρόνια ότι είναι οικονομικά υγιείς, τα επιτόκια θα αυξηθούν σημαντικά, και θα είναι σαφές ότι είναι αφερέγγυες. Σε εκείνο το σημείο, θα χρεοκοπήσουν. Επίσης αναμένεται ότι δε θα είναι, τουλάχιστον προσωρινά, σε θέση να δανειστούν και θα αντιμετωπίσουν τον κίνδυνο να εγκαταλείψουν το ενιαίο νόμισμα. Αλλά υπάρχει ένας μεγαλύτερος και πιο άμεσος κίνδυνος: Το επίπεδο των ελληνικών επιτοκίων δείχνει ότι οι αγορές πιστεύουν ότι η Ελλάδα θα χρεοκοπήσει πολύ σύντομα. Ακόμη και πριν συμβεί αυτό, τα επιτόκια του ισπανικού και του ιταλικού χρέους προβλέπεται να αυξηθούν απότομα, βάζοντας τις χώρες αυτές σε οικονομικά δεινό μονοπάτι. Ίσως έτσι οι πολιτικοί της ευρωζώνης μάθουν με άσχημο τρόπο, ότι η προσπάθεια να ξεγελάσουν τις αγορές είναι μια επικίνδυνη στρατηγική… Επικαιρα