Γερή σφαλιάρα στον Μερκελισμό

Τρίζουν τα θεμέλια του δημοσιονομικού μερκελισμού στην ευρωζώνη με τα αποτελέσματα των εκλογών στην Ιταλία. Βεβαίως, η επαναφορά του Μπερλουσκόνι στο προσκήνιο είναι μόνο η φανερή – και τρανταχτή – απόδειξη. Οι αξιωματούχοι στις Βρυξέλλες, τη Φραγκφούρτη και το Βερολίνο, όμως, φοβούνται και κάποιες άλλες, λιγότερο φανερές ενδείξεις, που δείχνουν ότι η δημοσιονομική λιτότητα των τελευταίων ετών κινδυνεύει να τινάξει την ευρωζώνη στον αέρα.
Όλα αυτά μέσα στην προεκλογική περίοδο της Γερμανίδας καγκελαρίου Άνγκελα Μέρκελ, που επιμένει να στέλνει μηνύματα προς όλες τις κατευθύνσεις ότι όλα βαίνουν καλώς και ότι η συνταγή της είναι πετυχημένη. Όμως οι τεχνοκράτες των Βρυξελλών, παρότι ευθυγραμμίζονται επισήμως με την καγκελάριο, σιωπηλά κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για μια σειρά από θέματα, τα οποία μπορεί να ανοίξουν τον κύκλο της σοβαρής αναταραχής:
1 Στην Ισπανία τα εργατικά συνδικάτα είναι πολύ οργανωμένα και ακόμα δεν έχουν καταφέρει οι εκφοβισμοί των εταίρων να διεισδύσουν. Το ότι τα μέτρα λιτότητας δεν έχουν ακόμα εφαρμοστεί όπως «έπρεπε» δείχνει στους τεχνοκράτες ότι υπάρχει σοβαρή πιθανότητα η κυβέρνηση Ραχόι, όπως και η κυβέρνηση Μόντι, να παραιτηθεί. Σε αυτή την περίπτωση η τρίτη και η τέταρτη μεγαλύτερη οικονομία της ευρωζώνης θα βυθιστούν σε αβεβαιότητα και θα συμπαρασύρουν τις χώρες με τα τρία Α.
2 Η Ιρλανδία και η Πορτογαλία, παρότι επικοινωνιακά στηρίζονται από την Κομισιόν και δείχνουν να τα καταφέρνουν στο πρόγραμμα λιτότητας, έχουν σημειώσει βαθύτερη ύφεση και έχουν ζητήσει παράταση στα προγράμματα εφαρμογής. Η παράταση δόθηκε σιωπηρά, όμως ο προβληματισμός είναι έντονος στις Βρυξέλλες.
3 Η Γαλλία έχει σηκώσει τη σημαία της αντίδρασης επειδή ο Φρανσουά Ολάντ φοβάται ότι η χώρα του είναι το επόμενο «θύμα» των αγορών. Η διαμάχη του με τη Μέρκελ είχε αποτέλεσμα να λάβει το Παρίσι παράταση για τη δημοσιονομική προσαρμογή και τη μείωση του ελλείμματος. Όμως η ρήξη στον γαλλογερμανικό άξονα δεν βοηθά στη συντονισμένη πίεση που θέλει να επιβάλει η Μέρκελ στις αδύναμες χώρες.
Η Γαλλία πιέζει τώρα την ΕΚΤ να παρέμβει και να αγοράσει κρατικά ομόλογα της Ιταλίας, ώστε να βάλει ανάχωμα προς ένα πιθανό σφυροκόπημα των γαλλικών ομολόγων. Οι Γερμανοί, βεβαίως, διαφωνούν.
4 Η δημοσίευση των χειμερινών προβλέψεων της Κομισιόν δείχνει ότι ο Όλι Ρεν απέτυχε παταγωδώς να προβλέψει την ύφεση σε όλες τις χώρες της ευρωζώνης. Με άλλα λόγια, η βαριά λιτότητα έφερε ύφεση σε όλους, ακόμη και στη Γαλλία και τη Γερμανία, που υφίστανται τις έμμεσες συνέπειες. Οι προβλέψεις, λοιπόν, δεν είναι αξιόπιστες, άρα δεν μπορούν να ληφθούν τα σωστά μέτρα για να ξεπεραστεί η κρίση στην ευρωζώνη.
Στο βάθος μέτρα…
Οι προβλέψεις της Κομισιόν δείχνουν ότι η χώρα μας δεν θα αποφύγει τα νέα μέτρα. Και αυτό φωτογραφίζεται στις εξηγήσεις που δίνει στην έκθεση. Η Κομισιόν αναφέρει ότι τα μέτρα λιτότητας του 2012 ενδέχεται να μεταφερθούν «spillover» στο 2013. Εάν λάβουμε υπόψη ότι οι προβλέψεις για το έλλειμμα είναι οριακά εντός στόχων αλλά η ύφεση υψηλότερη και σε συνδυασμό με το ότι ο Ιανουάριος και ο Φεβρουάριος του 2013 υστερούν σοβαρά σε έσοδα, τότε οδηγούμαστε στο συμπέρασμα ότι τον Ιούνιο η κυβέρνηση θα κληθεί να λάβει νέα μέτρα. Υπογραμμίζουμε δε ότι ο προϋπολογισμός του 2012 κλείνει ταμιακά στο τέλος Φεβρουαρίου, συνεπώς η ξεκάθαρη εικόνα για το πού βρισκόμαστε θα δοθεί τον Μάρτιο.
Μάλλον αυτό είχε στο μυαλό του ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιώργος Προβόπουλος, ο οποίος, εκτός από την ύφεση του 2013, απέφυγε να προβλέψει τι θα γίνει το 2014. Η έκθεση για την ελληνική οικονομία που δημοσιεύθηκε τη Δευτέρα είχε το εξής πρωτοφανές: δεν περιείχε εκτιμήσεις για το έλλειμμα και το χρέος ούτε για φέτος ούτε για του χρόνου!
Είναι σαφές ότι η ΤτΕ επιθυμεί να κρατήσει αποστάσεις από οποιαδήποτε ωραιοποιημένη εικόνα προσπαθούν να δείξουν κυβέρνηση και Κομισιόν για το μέλλον της οικονομίας. Ιδιαίτερα στην εκτίμηση ότι το 2014 θα είναι έτος ανάπτυξης. Η ΤτΕ αναφέρει ότι ίσως δούμε κάποια σημάδια ανάκαμψης (αλλά όχι σε ετήσια βάση) με την προϋπόθεση ότι το πρόγραμμα θα τηρηθεί κατά γράμμα αλλά και θα εφαρμοστεί ένα Εθνικό Σχέδιο Ανάπτυξης! Διαβάζοντας κανείς ανάμεσα στις γραμμές, θα διαπιστώσει ότι το 2014 θα είναι η έβδομη συνεχόμενη χρονιά ύφεσης για την ελληνική οικονομία.
Η αποφυγή σαφών προβλέψεων εκ μέρους του Προβόπουλου φανερώνει όμως όχι μόνο ότι δεν θέλει να έρθει σε σύγκρουση με την κυβέρνηση και την τρόικα, αλλά και ότι η πραγματική εικόνα απέχει πολύ από αυτήν που επιτηρητές και τρικομματική προσπαθούν να σερβίρουν αναζητώντας λίγο παραπάνω χρόνο στην εξουσία…
topontiki.gr