Εκτεθειμένοι στις καρδιαγγειακές παθήσεις οι Έλληνες

Μη έχοντας κάποια συγκεκριμένη πολιτική για τη καταπολέμηση των καρδιαγγειακών παθήσεων και με τα μέτρα για την απαγόρευση του καπνίσματος να βρίσκονται σε αρκετά πρώιμο στάδιο η Ελλάδα καταλαμβάνει μία από τις τελευταίες θέσεις σε ότι αφορά την υγεία του καρδιαγγειακού.

Σύμφωνα λοιπόν με τα αποτελέσματα επίσημης έκθεσης στην οποία τονίζονται οι τεράστιες διαφορές που παρατηρούνται μεταξύ 16 ευρωπαϊκών χωρών στην πρόληψη και τη θνησιμότητα των καρδιαγγειακών νοσημάτων.

Σε εκδήλωση που οργάνωσαν στις Βρυξέλλες το European Heart Network και η Ευρωπαϊκή Εταιρεία Καρδιολογίας (ESC), παρουσιάστηκαν τα νέα ευρήματα του Προγράμματος EuroHeart, σκοπός του οποίου είναι να συγκεντρώσει πληροφορίες για την υγεία του καρδιαγγειακού στην Ευρώπη και να προαγάγει την ενημέρωση και τις δράσεις για την προστασία του.

Σύμφωνα με την έκθεση, παρόλο που η καρδιοπάθεια παραμένει το κύριο αίτιο θανάτου στην Ευρώπη, τα ποσοστά θνητότητας από καρδιαγγειακά νοσήματα μειώνονται στις περισσότερες, αλλά όχι όλες τις χώρες, ενώ παρατηρούνται τεράστιες ανισότητες μεταξύ των χωρών όσον αφορά τόσο τη θνητότητα από καρδιαγγειακά νοσήματα όσο και την εφαρμογή εθνικών προγραμμάτων πρόληψης.

Τεράστιες διαφορές στη θνητότητα από στεφανιαία νόσο

• Τα υψηλότερα ποσοστά για τους άνδρες κάτω των 65 ετών βρέθηκαν στην Ουγγαρία (105 ανά 100.000 πληθυσμού), την Εσθονία (104), τη Σλοβακία (74), την Ελλάδα (50), τη Φινλανδία (48) και το Ην. Βασίλειο (44).
• Τα υψηλότερα ποσοστά για τις γυναίκες κάτω των 65 βρέθηκαν στην Ουγγαρία (28), την Εσθονία (20), τη Σλοβακία (19), το Ην. Βασίλειο (11), την Ελλάδα (10) και το Βέλγιο (9).
• Τα χαμηλότερα ποσοστά για τους άνδρες κάτω των 65 βρέθηκαν στη Γαλλία (17), την Ολλανδία (22), την Ιταλία (25) και τη Νορβηγία (27).
• Τα χαμηλότερα ποσοστά για τις γυναίκες κάτω των 65 βρέθηκαν στην Ισλανδία (3), τη Γαλλία (3), τη Σλοβενία (5) και την Ιταλία (5).

Τα ποσοστά αυτά αντικατοπτρίζονταν και στην παρουσία και εξάπλωση των παραγόντων κινδύνου, καθώς, για παράδειγμα, η Ελλάδα (46%), η Εσθονία (42%), η Σλοβακία (41%), η Γερμανία (37%) και η Ουγγαρία (37%) είχαν τα υψηλότερα ποσοστά καπνίσματος.

Εξίσου έντονες είναι οι διαφορές και στις τάσεις που εμφανίζει η θνητότητα από στεφανιαία νόσο. Στη Γαλλία, τα ποσοστά μειώθηκαν κατά 76% από το 1972 έως το 2005, ενώ την ίδια περίοδο στην Ελλάδα αυξήθηκαν κατά 11%. Σε εννέα από τις 16 χώρες που ερευνώνται στο πρόγραμμα EuroHeart, οι τάσεις στα ποσοστά θανάτου από στεφανιαία νόσο στις γυναίκες δείχνουν ότι μειώνονται λιγότερο από ό,τι στους άνδρες.

Τεράστιες διαφορές στην εφαρμογή πολιτικών πρόληψης της στεφανιαίας νόσου

• Όλες οι χώρες ανέφεραν κάποιου τύπου νομοθεσία για τη δημόσια υγεία, τον έλεγχο του καπνού και τις τροφές. Ωστόσο, η Δανία και η Ελλάδα δεν έχουν εθνική πολιτική που να σχετίζεται ειδικά με τη στεφανιαία νόσο.
• Το Βέλγιο, η Εσθονία, η Φινλανδία, η Γαλλία, η Ισλανδία, η Ιταλία και η Σλοβενία έχουν εφαρμόσει πέντε πολιτικές για την προαγωγή της υγείας του καρδιαγγειακού, τη στεφανιαία νόσο, την υπέρταση, το εγκεφαλικό επεισόδιο και την υπερλιπιδαιμία. Η Ελλάδα έχει μόνο μία.
• Δύο χώρες, η Δανία και η Ελλάδα, ανέφεραν ότι δεν έχουν καθόλου εθνικές κατευθυντήριες γραμμές στο ευρύτερο πλαίσιο των καρδιαγγειακών νοσημάτων. Όλες οι άλλες χώρες ανέφεραν εθνικές κατευθυντήριες γραμμές για τη στεφανιαία νόσο και την υπέρταση, ενώ μια μειοψηφία χωρών (Βέλγιο, Φινλανδία, Ιρλανδία) ανέφεραν επίσημη υιοθέτηση των ευρωπαϊκών κατευθυντήριων γραμμών από την κυβέρνηση. Οι περισσότερες χώρες είχαν εθνικές κατευθυντήριες γραμμές για την αντιμετώπιση της υπερλιπιδαιμίας (με εξαίρεση τη Δανία και την Ελλάδα) και την πρόληψη του διαβήτη και του εγκεφαλικού επεισοδίου. Δώδεκα χώρες (με εξαίρεση τη Δανία, την Ελλάδα και τη Σλοβενία) είχαν κατευθυντήριες γραμμές για την παχυσαρκία.
• Μόνο τρεις χώρες (Γαλλία, Γερμανία και Ιρλανδία) ανέφεραν ότι υπάρχουν συστάσεις για τις πρώτες βοήθειες στα επείγοντα περιστατικά (καρδιοαναπνευστική ανάνηψη, CPR) και πρόσβαση και εκπαίδευση στη χρήση των εξωτερικών απινιδωτών.

«Παρόλο που οι περισσότερες χώρες έχουν κάποιους στόχους για την πρόληψη, η σύνδεση μεταξύ αυτών των στόχων και της παρακολούθησης, της δημόσιας αναφοράς της προόδου και της εθνικής αξιολόγησης είναι λιγότερο σαφής. Μόνο στις μισές περίπου από τις συμμετέχουσες χώρες μπορέσαμε να εντοπίσουμε προϋπολογισμούς αφιερωμένους στην εφαρμογή πολιτικών και προγραμμάτων» δήλωσε η Sussanne Logstrup, διευθύντρια του European Heart Network και συντονίστρια του προγράμματος EuroHeart.

«Δεν μπορούμε να συμπεράνουμε ότι σε όλες τις χώρες υπάρχει σαφής σχέση μεταξύ των πολιτικών πρόληψης και της θνητότητας από καρδιαγγειακά αίτια, αλλά σε ορισμένες χώρες, όπως η Ελλάδα, η σχέση αυτή είναι εκπληκτική» πρόσθεσε η κ. Logstrup.

Τα αποτελέσματα της απαγόρευσης του καπνίσματος

Η σχέση μεταξύ των πολιτικών πρόληψης και της υγείας δεν ήταν πουθενά αλλού τόσο εμφανής όσο στα αποτελέσματα που είχε η απαγόρευση του καπνίσματος στα οξέα στεφανιαία επεισόδια.

• Πέρυσι τον Φεβρουάριο οι αρχές της Γαλλίας ανακοίνωσαν 15% μείωση των εισαγωγών από τα επείγοντα για καρδιακά επεισόδια, μόλις ένα έτος μετά την εφαρμογή της απαγόρευσης του καπνίσματος στους δημόσιους χώρους.
• Παρόμοια αποτελέσματα αναφέρθηκαν από την Ιταλία, όταν ερευνητές στη Ρώμη βρήκαν 11,2% μείωση των οξέων στεφανιαίων επεισοδίων από τον Ιανουάριο του 2005 που εφαρμόστηκε η απαγόρευση.
• Ερευνητές από την Ιρλανδία, όπου η απαγόρευση εισήχθη το 2004, βρήκαν 11% μείωση των εισαγωγών για οξέα στεφανιαία επεισόδια κατά το έτος που ακολούθησε την απαγόρευση, η οποία μείωση διατηρήθηκε και κατά το επόμενο έτος.
• Ο αριθμός των ατόμων που εισήχθησαν σε νοσοκομείο λόγω καρδιακών επεισοδίων μειώθηκε κατά 17% στη Σκωτία μετά την εφαρμογή της απαγόρευσης τον Μάρτιο του 2006.
• Πρόσφατη μεταανάλυση οκτώ μελετών για τα αποτελέσματα των νόμων κατά του καπνίσματος κατέληξε ότι η απαγόρευση απέδωσε «μια άμεση μείωση 19%» στα οξέα καρδιακά επεισόδια.

Πηγή:
Ευρωπαϊκή Εταιρεία Καρδιολογίας (ESC)