"Θυσιαστήριο" οι αγορές, το ίδιο το σύστημα κανιβαλίζει τις οικονομίες

Του Απόστολου Σκουμπούρη

Σε νέο κύκλο περιπέτειας, ενδοσκόπησης για την πορεία υπέρβασης της κρίσης στην οικονομία και τεράστιων πιέσεων γενικότερα μπαίνουν ως φαίνεται οι χρηματιστηριακές αγορές, εν μέσω μιας ιδιαίτερα δυσμενούς ειδησεογραφικής συγκυρίας. Τα ισχυρά προβλήματα οικονομιών χωρών της Μεσογείου όπως Ισπανία και Πορτογαλία που βλέπουν να ακριβαίνει κατακόρυφα το κόστος δανεισμού τους και τα αρνητικά αποτελέσματα κορυφαίων ομίλων της Αμερικής, επαναφέρουν μια γενική θολούρα στο παγκόσμιο σύστημα σε ότι αφορά την… υπερνίκηση της κρίσης.

Όπως είναι δομημένο το παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα, λειτουργεί κανιβαλιστικά στις οικονομίες, εγκλωβισμένο σ’ ένα φαύλο κύκλο χωρίς μηχανισμούς ασφαλείας, οδηγώντας σε ακραία φαινόμενα. Τη στιγμή που το ίδιο το σύστημα απλώνει χείρα βοηθείας στα αδύνατα κράτη, λειτουργεί παράλληλα και ως δαμόκλειο σπάθη πάνω στη διαμόρφωση των κανόνων δανεισμού.

Πρόκειται για ένα δαιδαλώδες πλέγμα κορύφωσης της πλήρους ελευθερίας στις οικονομίες που πλέον έχει περάσει στο στάδιο της ασυδοσίας. Οι οικονομίες και η ελεύθερη αγορά έχουν βγει από τους κανόνες ανταγωνισμού στις τιμές προϊόντων κ.λπ. και εξαρτώνται πλέον από τα «καπρίτσια» των αγορών, την κουλτούρα των χρηματοπιστωτικών οίκων και των οίκων αξιολόγησης.

Οι ίδιοι οίκοι όμως ελέγχουν και όλες τις… αντιπροσωπίες των «γραμμών» δανεισμού των κρατών, διαμορφώνοντας όλο το momentum.

Εν μέσω συμφωνιών για στηρίξεις και αντιστηρίξεις, εν μέσω σύμπλευσης ομάδας κρατών (όπως στην ΕΕ π.χ.) για κοινή και συμπαγή προσπάθεια με ένθεν κακείθεν αρωγή, λειτουργεί και το σύστημα δανεισμού των ίδιων χωρών, το οποίο συμπεριφέρεται ευθέως τοκογλυφικά!

Από τη μία υπάρχουν στηρίξεις πολύ σημαντικές από θεσμούς όπως η Ευρωζώνη και εν γένει η Ευρωπαϊκή Ένωση, ενώ από την άλλη η πλήρως ανεξέλεγκτη κατάσταση στους χρηματοπιστωτικούς οίκους τους καθιστά απόλυτους δικτάτορες σε όλο το σύστημα. Ανεβάζουν και κατεβάζουν κατά το δοκούν τα spreads, δηλαδή το κόστος δανεισμού των κρατών, χειραγωγώντας πολύ εύκολα το κλίμα προς τις κατευθύνσεις που κινούνται τα συμφέροντά τους.

Έτσι, ενώ μια οικονομία λαμβάνει όλα τα μέτρα για την ορθοπόδηση και εξυγίανσή της, το… φέουδο των μεγάλων δανειστών μπορεί ανά πάσα στιγμή να «πνίξει» μια ή περισσότερες οικονομίες, δημιουργώντας ντόμινο. Στόχος τους δεν είναι να γκρεμίσουν, καθώς δε θα έχουν μεγαλύτερο όφελος, όμως η ακόρεστη και εντελώς αχαλίνωτη προσπάθεια για κέρδος, οδηγεί σε φαινόμενα εντελώς στρεβλά, δεδομένου ότι το σύστημα δεν έχει προς το παρόν δικλίδες ασφαλείας έναντι αυτού του φαύλου κύκλου.

Μέσα σ’ αυτό το σκηνικό και με τα αποτελέσματα της μεγάλης αμερικανικής εταιρείας GMAC Financial Services να ανακοινώνει 5 δισ. δολάρια ζημιές στο 4ο τρίμηνο του ’09, το διεθνές χρηματιστηριακό σύστημα δέχτηκε σημαντικό πλήγμα στην ψυχολογία του.

Εντός αυτών των συνθηκών η εγχώρια χρηματιστηριακή αγορά πάλευε από το πρωί με τα δικά της ενδογενή προβλήματα, με την αποφασιστικότητα των πωλητών να είναι κυρίαρχη εξ αρχής. Ο Γενικός Δείκτης σχεδόν όλη την ημέρα κινήθηκε σε έντονα αρνητικό έδαφος κλείνοντας στο φινάλε στις 1.951,70 μονάδες με απώλειες 3,33%, έχοντας χαμηλό ημέρας στις 1.950,58 μονάδες (-3,39%) και υψηλό στα πρώτα λεπτά της συνεδρίασης που βρέθηκε στις 2.024,07 μονάδες (+0,24%).

Πλέον, σε ολοένα και περισσότερους αναλυτές και «παίκτες» της αγοράς αρχίζει και γίνεται «κτήμα» ότι η αγορά θα κατευθυνθεί στην περιοχή των 1.800 μονάδων άμεσα. Βεβαίως, εντός τέτοιων πλήρως διαταραγμένων συνθηκών κανείς δεν μπορεί να μιλήσει (με εγκυρότητα) για τεχνικά δεδομένα και στηρίξεις, ασχέτως αν σήμερα ο ΓΔ «κράτησε» στις 1.950 μονάδες. Οι αναλυτές της Πήγασος ΑΧΕΠΕΥ τονίζουν ότι η εικόνα χάλασε από προχθές όπου το «κρέμασμα» έβαλε σε περιπέτειες το ΓΔ, οπότε το αρνητικό σενάριο των 1.870 με 1.850 δείχνει να επιστρέφει δριμύτερο.

Οι τράπεζες βρέθηκαν για ακόμη μια συνεδρίαση στην «πυρά» χάνοντας ως κλάδος 5,42% της αξίας τους, με την Εθνική να κατακρημνίζεται στο –7,19%, Eurobank (-7,36%), Πειραιώς (-6,29%), ενώ ισχυρή ήταν οι πτώση και στις ΔΕΗ και Intralot που απώλεσαν το 7,06% και 6,78% αντίστοιχα.

Ο τζίρος ενώ έως το μεσημέρι κινούνταν με σχετικά ήπιους ρυθμούς έχοντας φτάσει στις 14:30 γύρω στα 120 εκατ. ευρώ, σταδιακά στην ανατροφοδοτούμενη πτωτική κίνηση ενισχύθηκε, διαμορφούμενος τελικά στα 212 εκατ. ευρώ. Τα 11 εξ αυτών ήταν πακέτα, ενώ μόλις 1,3 εκατ. ευρώ πήγαν για μετοχές του Small Cap 80, ενδεικτικό του κλίματος πλήρους εγκατάλειψης που επικρατεί στο χώρο της μικρότερης κεφαλαιοποίησης. Στο σύνολο της αγοράς μόλις 36 μετοχές κινήθηκαν ανοδικά έναντι 154 με απώλειες.
isotimia