Και Τώρα Ολοταχώς για Εκλογές!

Με απόλυτη επιτυχία το μαθηματικό μας μοντέλο, τα αποτελέσματα του οποίου δημοσιεύσαμε δύο ημέρες πριν τη διεξαγωγή των εκλογών, προέβλεψε πλήρως το αποτέλεσμα αναφορικά με τους συσχετισμούς δυνάμεων των κομμάτων της κεντρικής πολιτικής σκηνής. Θεωρούμε λοιπόν, εκ της επιβεβαίωσης του αποτελέσματος, ότι το σύνολο της εκτίμησης των παραμέτρων του μοντέλου είναι επίσης ορθό, οπότε μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε αυτές τις παραμέτρους στην παραπέρα ανάλυσή μας.
    
     Θα προσθέσουμε όμως - στα δεδομένα που χρησιμοποιούμε - και μια ποσοτική και άρα αντικειμενική, ανάλυση του διαγγέλματος του κ. Παπανδρέου το βράδυ των εκλογών, όπως δημοσιεύθηκε εδώ, στο επίσημο ιστοχώρο του Πρωθυπουργού.

     Ο κ. Παπανδρέου λοιπόν χρησιμοποίησε στο διάγγελμά του, αν αφαιρέσουμε τις κοινές λέξεις όπως "και" ή "με" κλπ, δέκα φορές τη λέξη "προσπάθεια" και εννιά φορές λέξεις που σχετίζονται με την Ελλάδα και τα παράγωγά της ("ελληνικός" κλπ). Η τρίτη πιο σημαντική λέξη στο διάγγελμα του κ. Παπανδρέου ήταν αυτή της "αλλαγής" και των παραγώγων της. Χαρακτηριστικό είναι ότι απουσίαζε εντελώς(!) οποιαδήποτε αναφορά στην "αντιπολίτευση" και στα παράγωγά της καθώς και κάθε αναφορά σε κόμμα ή όνομα αντιπάλου. Να θυμίσουμε ότι ο κ. Παπανδρέου προέβη σε αυτού του τύπου το διάγγελμα κατόπιν μιας εξαιρετικά πολωτικής επιλογής - εκείνης των πρόωρων εκλογών - και προ μιας επαναληπτικής εκλογικής διαδικασίας εκείνης των νέων περιφερειαρχών.

     Τι μας έδειξαν λοιπόν οι εκλογές;

• Ο κ. Παπανδρέου ελαχιστοποίησε την έκθεσή του στο πολιτικό ρίσκο των πρόωρων εκλογών - υπό τις παρούσες συνθήκες - τόσο χρονικά, γιατί "έκλεισε" το θέμα μόλις στον πρώτο γύρο χωρίς να περιμένει και το δεύτερο αλλά ούτε  προφανώς και τη "συνάθροιση" άλλων παραγόντων όπως μας είχε υποσχεθεί στη διακαναλική, όσο και πολιτικά καθώς "μάζεψε" το δίλημμα των πρόωρων εκλογών ανεξαρτήτως αποτελέσματος, αφού ούτε κανένα "πήχη"  είδαμε να περνάει ούτε κανένα "μίνιμουμ" τεθέντων πολιτικών στόχων εκπλήρωσε, όπως θα ήταν η διεύρυνση ή η διατήρηση της διαφοράς μεταξύ του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ. Αυτή η ταχεία "αναδίπλωση" του κ. Παπανδρέου  είναι απολύτως δυσανάλογη σε σχέση με τη "βαρύτητα" του "χαρτιού" των πρόωρων εκλογών. Οι πρόωρες εκλογές δεν "μαζεύονται" τόσο εύκολα και είναι ακόμα στο τραπέζι, απλώς ο κ. Παπανδρέου απομακρύνθηκε από το χαρτί που έπαιξε. Για την ακρίβεια, έχει αυξηθεί το πολιτικό ρίσκο του ΠΑΣΟΚ ενώ έχει ελαχιστοποιηθεί το προσωπικό του, εφόσον το κυβερνών κόμμα "εκτέθηκε" με ευθύνη του Πρωθυπουργού βεβαίως στο ρίσκο των "πρόωρων εκλογών", το πολιτικό δυναμικό που συγκέντρωσε το Κίνημα κατά την εκλογική διαδικασία ήταν αρνητικό ενώ στη συνέχεια ο κ. Παπανδρέου "μάζεψε" το θέμα των πρόωρων εκλογών, κερδίζοντας ο ίδιος τις εντυπώσεις της "υπευθυνότητας" ενώ στα χέρια του έμεινε ένα αποδυναμωμένο ΠΑΣΟΚ, τελικά από όλη αυτή τη διαδικασία.
• Η φρασεολογία στο διάγγελμα του κ. Παπανδρέου το βράδυ των εκλογών, αντικειμενικά, κινήθηκε σε σαφώς πιο "εθνικό"  ή υπερκομματικό επίπεδο σε σχέση με εκείνο της διακαναλικής όπου ουσιαστικά εκφράστηκε πρωτίστως το "κομματικό". Μέσα σε διάστημα περίπου δέκα ημερών, από τη δημόσια φρασεολογία του κ. Παπανδρέου "εξαφανίστηκε" η αντιπολίτευση. 
• Ο πρώτος γύρος των αυτοδιοικητικών εκλογών "νομιμοποίησε" την πολιτική ύπαρξη καινούριων πολιτικών προπλασμάτων. Δεν ισχυρίζομαι ότι πρόκειται για προθάλαμο ανατροπής του πολιτικού σκηνικού. Απλώς εμφανίσθηκαν νέοι πόλοι, οι οποίοι ενδεχομένως ορισμένοι εξ' αυτών εξελιχθούν σε κομματικές εκφράσεις. Σε κάθε περίπτωση το φάσμα του πολιτικού σκηνικού έχει διευρυνθεί με την προσθήκη νέων οντοτήτων και για όσο χρονικό διάστημα οι παρούσες συνθήκες ισχύουν. Ενδεικτικά θα μπορούσαμε να αναφέρουμε τον κ. Δημαρά, την κ. Μπακογιάννη, τον κ. Κουβέλη κλπ. Η τάση μας δείχνει ότι όσο οι συνθήκες - κυρίως οι οικονομικές - κινούνται προς δυσμενέστερες ατραπούς τόσο θα διευρύνεται αυτή η "πολυδιάσπαση" του πολιτικού σκηνικού.
• Η Νέα Δημοκρατία, τακτικά, μπορεί να βγήκε κερδισμένη εφόσον "πέρασε" το λεγόμενο "αντι-Μνημονιακό" δίλημμα, προκαλώντας βαρύτατες απώλειες στο ΠΑΣΟΚ και επιτρέποντας στον νεοεκλεγέντα κ. Σαμαρά να επαίρεται για την πρώτη μη -αποτυχία του, επιβεβαιώνοντας την ηγετική θέση του. Όμως στρατηγικά απώλεσε σημαντικό έδαφος, γιατί αφενός οι εκλογείς κινήθηκαν - αποδεχόμενοι την ατζέντα - προς "αυθεντικότερες" αντι-Μνημονιακές επιλογές και αφετέρου έδωσε την ευκαιρία σε κεντροδεξιές "Μνημονιακές" δυνάμεις να εκφραστούν, ενισχύοντας την πολυδιάσπαση και στο δικό της χώρο, ο οποίος όντας και εκτός εξουσίας, είναι και πιο ευάλωτος.

 Συμπερασματικά;

• Ο κ. Παπανδρέου όταν αποφάσιζε να καθίσει στο τραπέζι της διακαναλικής και έθετε το θέμα των πρόωρων εκλογών δεν έβλεπε τις επικείμενες αυτοδιοικητικές εκλογές. Κατά την εκτίμησή μας προσέβλεπε ακριβώς μετά απ' αυτές, έχοντας προφανώς εικόνα για τις επερχόμενες οικονομικές εξελίξεις και άρα για τις αντανακλάσεις και τις συνέπειές τους στο πολιτικό σκηνικό.

• Το συνολικό μήνυμα του Πρωθυπουργού πρέπει να αποτιμηθεί στο κοντινό μέλλον, το οποίο όπως όλα δείχνουν θα χαρακτηρίζεται:

         - Από ένα πολυδιασπασμένο πολιτικό φάσμα, με μικρότερους πόλους έτοιμους είτε να αντιπαρατεθούν είτε να συνυπάρξουν με τις σκληρότερες οικονομικές ντιρεκτίβες της Τρόικας.
         - Από το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης αδύναμο να ανταποκριθεί στο ενδεχόμενο να διαδεχθεί το ΠΑΣΟΚ στη διαχείριση του Μνημονίου, σχηματίζοντας αυτοδύναμη κυβέρνηση αλλά και απρόθυμο καθόσον εγκλωβίστηκε τόσο σε ένα "αντι-Μνημονιακό" προφίλ, όσο και σε ένα ανεδαφικό οικονομικό πρόγραμμα, το οποίο δεν έγινε αποδεκτό από τους πολίτες ως ικανό αντίπαλο δέος του Μνημονίου, το οποίο όμως "στηρίζει" τον κ. Σαμαρά ως αρχηγό του κόμματος. Το ΠΑΣΟΚ "μαγειρεύει καλύτερο Μνημόνιο, το ΚΚΕ καλύτερο αντι-Μνημόνιο" οπότε πιο χώρο καλύπτει η Νέα Δημοκρατία; Τον αντι-Μνημονιακό της Κεντροδεξιάς, προς ενίσχυση της ηγετικής εικόνας του κ. Σαμαρά! Επίσης, το "αντι-Μνημονιακό" μέτωπο είναι τόσο ετερόκλητο πολιτικά ώστε να μην μπορεί η Νέα Δημοκρατία να συνυπάρξει σε μια μελλοντική κυβέρνηση συνεργασίας με κανέναν από τους άλλους "αντι-Μνημονιακούς" παίκτες. Δεν υπάρχει θεωρώ καμία βάση σε "αντι-Μνημονιακή" συγκυβέρνηση ΝΔ-ΚΚΕ, για να μην αναφέρω οτιδήποτε άλλο.

• Ο κ. Παπανδρέου λοιπόν διαβλέπει - και ίσως κι άλλοι παράγοντες μαζί μ' αυτόν - ότι ο ίδιος καθίσταται ως ο μοναδικός πολιτικός πόλος, έστω και χωρίς το όλον ΠΑΣΟΚ, ικανός να διαχειριστεί ρεαλιστικά την κατάσταση σε σχέση με την Τρόικα. Δημιουργεί λοιπόν εκείνες τις προϋποθέσεις που θα μπορούσαν να τον οδηγήσουν στη δυνατότητα να "συναθροιστεί" με τους καινοφανείς άλλους πόλους της πολιτικής μας ζωής και να καταλήξει σε μια διευρυμένη κυβέρνηση συνεργασίας. Όχι όμως σε μια συγκυβέρνηση με έναν "ισοδύναμο" αντίπαλο - τη Νέα Δημοκρατία δηλαδή - ούτε και σε μια "ανίερη" συμμαχία με το ΛΑΟΣ. Ο ίδιος θα μπορούσε να ηγηθεί -αδιαμφισβήτητα ως πολιτικά ισχυρότερος-  ενός τέτοιου σχήματος το οποίο κατά την εκτίμησή μας θα ήταν πολύ πιο βιώσιμο από ότι μια συγκυβέρνηση ΠΑΣΟΚ-ΝΔ.

 Που οδηγεί λοιπόν αυτή η στρατηγική τον κ. Παπανδρέου;

 Το γεγονός ότι ο ίδιος απομακρύνθηκε, τόσο άγαρμπα, από το "χαρτί" των πρόωρων εκλογών - το οποίο ο ίδιος έπαιξε - καταδεικνύει ότι περιμένει να το σηκώσουν οι άλλοι "παίκτες" και να το παίξουν. Η Νέα Δημοκρατία δε φαίνεται ως ικανή να "σηκώσει", στην παρούσα φάση τουλάχιστον, ένα τόσο βαρύ "φύλλο". Οι υποψίες μας λοιπόν στρέφονται στο εσωτερικό του ΠΑΣΟΚ ή δευτερευόντως σε μια ευρύτερη  "αριστερή αντίδραση" κατά του Μνημονίου, τόσο ισχυρή που θα οδηγήσει κατόπιν και της ενίσχυσης της Αριστεράς στις εκλογές, σε αποσταθεροποίηση την Κυβέρνησης. Ως πιο πιθανό διακρίνουμε το σενάριο που θέλει τον κ. Παπανδρέου να "σύρεται" - φαινομενικά αφού ουσιαστικά ο ίδιος θα το έχει επιδιώξει - σε πρόωρες εκλογές από το ίδιο του το κόμμα, έχοντας όμως φροντίσει να διαμορφώσει τις κατάλληλες συμμαχίες με άλλους πόλους ώστε το "Μνημονιακό" ΠΑΣΟΚ αθροιζόμενο με μικρότερες πολιτικές δυνάμεις να βρεθεί σε μια συγκυβέρνηση με πρόσχημα τη "σωτηρία της χώρας" και κάλυμμα μια ευρύτερη "πατριωτική συμμαχία" θέτοντας τους αντιπάλους αυτού του σχήματος σε μια "αντιπατριωτική" πολιτική γυάλα. Η "πατριωτική" ορολογία του κ. Παπανδρέου γίνεται όλο και εντονότερη τελευταία κι αυτό ενισχύει τις πιθανότητες ενός τέτοιου σεναρίου, προκαλεί όμως φλύκταινες σε ικανό κομμάτι του ΠΑΣΟΚ, το οποίο θα ήθελε να εκφράσει τις αντιρρήσεις του στην ακολουθούμενη πολιτική απέφευγε όμως να το κάνει. Τώρα θα έχει τόσο την αφορμή - την "ανούσια" έκθεση του ΠΑΣΟΚ στο ρίσκο των πρόωρων εκλογών - όσο και την αιτία, τη δραματική συρρίκνωση των ποσοστών του Κινήματος σε μια πορεία χωρίς ορατή πολιτική αντιστροφής.
tyxaios