Τόση φοβία και δειλία; Ναι, τόση!

Του Στέλιου Συρμόγλου.

Ζούμε από τη θλίψη των ημερών και τον πόνο της καθημερινότητας, που είναι αγωνία και αγώνας, δηλαδή πραγματικότητα αιώνων. Οι Ελληνες μένουμε απαθείς μπροστά στα συμβαίνοντα και είναι σαν να οδηγούμαστε αυτόχειρες και αυτόκτονοι "εις οδόν απωλείας". Οι καιροί μας θυμίζουν ότι διατρέχουμε βαρήκοες ώρες.
Η ζωή μας αποδυναμώθηκε. Προχωρεί ράθυμα. Επαναλαμβάνεται χωρίς να βιώνεται σαν ριζική πραγματικότητα. Απονευρώνεται και μεταμορφώνεται σ' ένα είδος δίχως προβληματισμούς και ορμή προόδου γεγονός. Τούτο φαίνεται καθαρότερα στη δημόσια ζωή της χώρας, όπου τα συμπτώματα αυτά είναι έντονα και αγγέλουν βαριά κοινωνική και πολιτική αρρώστια.

Και το όνομα αυτής Απάθεια και Μιθριδατισμός. Αν και η Ελλάδα είναι πολύ περισσότερο από γεωγραφικός όρος, είναι ιστορία και σύνοψη πολιτισμού, ένα τεράστιο εργαστήρι του πνεύματος, ο λαός είναι υποχρεωμένος να υποφέρει καταμεσής του ιστορικού του χειμώνα, να δοκιμάζεται και να χειμάζεται, χωρίς μάλιστα να οραματίζεται ένα "γλυκύ έαρ". Γιατί δεν εννοεί πόσο "ακριβή" είναι, όπως τραγουδάει ο Ελύτης, η Ανοιξη. Επειδή ακριβώς κατανοεί ο λαός αυτός ότι "για να γυρίσει ο ήλιος, θέλει δουλειά πολύ". Αντί για δουλειά, θυσίες και αντίσταση στις απαράδεκτες πολιτικές που τον καθηλώνουν στην εξαθλίωση, προκρίνει τον εύκολο δρόμο, τον κατωφερή δρόμο της απάθειας. Δεν αντιδρά. Δεν ομιλεί. Δεν διαμαρτύρεται. Φέρεται "ωσεί νεκρός". Κι ας μη του είναι βολικό το πλαίσιο μέσα στο οποίο ζει. Ενα πλαίσιο της κοινωνικής, πολιτικής και εθνικής ζωής παραδομένο στην πολιτική αυθαιρεσία, στις ψευδεπίγραφες υποσχέσεις, γεμάτο κοινωνικά συντρίμμια εξαιτίας της οικονομικής καχεξίας και του πολιτικού κονφορμισμού.

Φοβάται ο Ελληνας. Και η μεγάλη τραγωδία του σύγχρονου Ελληνα είναι ότι θέλει να αποκτήσει την "ελευθερία" του και είναι υποχρεωμένος να εμφανίζει τη δουλεία του ως ιδανικό ελευθερίας! Κατάβαθά του πάσχει από τον ζυγό που ο φόβος του επιβάλλει και εξωτερικά προσποιείται τον μαχητή ιδανικών, που ούτε πιστεύει και ούτε υπολήπτεται. Αντί να παραμερίζει με αγέρωχη περιφρόνηση την πολιτικής της υποκρισίας και της επίφασης, την πολιτική της εκθεμελίωσης του κοινωνικού κράτους, πρός εξυπηρέτηση των μνημονιακών όρων, ανακαλύπτει διαρκώς "άλλοθι" για να δικαιολογήσει τη λιποταξία του από το καθήκον της αντίδρασης στην επιχειρούμενη λεηλασία της Ελλάδας. Και πρέπει επιτέλους να παραδεχθούμε την οδυνηρή διαπίστωση: Το πνεύμα του φόβου για ό,τι νομίζει ο καθείς ότι μπορεί να απωλέσει, έχει "ενθρονιστεί" μέσα μας και μας έχει περιορίσει στο ρόλο του πειθαρχικότατου παθητικού θεατή των δρώμενων και των τετελεσμένων. Δεχόμαστε μόνο "κατευθύνσεις". Δεν δίνουμε. Δεχόμαστε υποσχέσεις πολιτικής μωρίας, αντί να τις απορρίπτουμε με την αντίδραση των δεινοπαθούντων ή και των απελπισμένων. Εχουμε απαλλοτριώσει στον κυρίαρχο φόβο το ακριβότερο αγαθό: Τη μνήμη, τη μνήμη που είναι βαρύφορτη κληρονομιά του ελληνικού πνεύματος, που είναι ιστορία, πολιτισμός, χρονικό αγώνων και βίβλος πνευματικών κατακτήσεων.

Ο Ελληνας της Ευρώπης, ανεξάρτητα των πομφολυγωδών πρωθυπουργικών δηλώσεων, είναι ένα "κωδικός αριθμός" στην Ευρωπαική Κεντρική Τράπεζα και στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. δεν είναι "ισοδύναμη" δυναμική μονάδα που μπορεί να ξεχωρίσει από το ευρωπαικό αριθμητικό σύνολο, όχι για να το αλλοιώσει ή να το χειραγωγήσει, αλλά για να αντιμετωπίζεται με το δέοντα σεβασμό για ό,τι εκπροσωπεί: Πολιτισμό, αγώνες, δημοκρατικό ιδεώδες , το ίδιο το πνεύμα της Ευρώπης. Ο Ελληνας κατάντησε το "σκιάχτρο" της Ευρώπης, για να προκαλεί το "φόβητρο" στους λαούς του Νότου, μη τυχόν και αποτολμήσουν να αντιδράσουνν σε επιβαλλόμενες ανάλγητες πολιτικές. Γιατι η φυσιογνωμία της σημερινλης Ευρώπης είναι ένα ρευστό σχήμα που ολένα αλλάζει μορφή. Ολα είναι ασταθή, αβέβαια και απειλητικά μαζί για την ενότητά της, γιατί κρύβουν το απρόοπτο. Οι Ευρωπαίοι ζουν μέσα σ' ένα ηλεκτρικό πλέγμα, όπου αρκεί μια αδέξια ή επιδέξια πολιτικά επαφή για να αναδώσει τον σπινθήρα της ανάφλεξης...

Αυτή την πραγματικότητα της Ευρώπης, ουδόλως έλαβαν υπόψη οι αβέλτεροι της πολιτικής στην Ελλάδα. Εσκεμμένα βέβαια. Γιατί θα μπορούσε να αποτελέσει διαπραγματευτικό μοχλό πίεσης, που θα αναδείκνυε το "απρόοπτο". Και θα έβαζε τροχοπέδη στην ασύδοτη πορεία των γεγονότων, που οδήγησαν ενα λαό στην εξαθλίωση, στην αναξιοπρέπεια και μια χώρα βορά στη λαιμαργία των διεθνών οικονομικών συμφερόντων. Ο αντίλογος είναι γνωστός. Οπως γνωστά και τα κυβερνητικά εκβιαστικά διλήμματα που μορφοποίησαν τον κοινωνικό φόβο και του προσέδωσαν τερατώδεις διαστάσεις. Τα βιώνουμε στο "πετσί" μας κυριολεκτικά. Και καταντήσαμε οι Ελληνες, ως πολίτες και της Ευρώπης, με χαμένη την εμπιστοσύνη στον ευατό μας, με κλονισμένη την πίστη μας πρός τις αναγεννητικές δυνάμεις του πνεύματος του αγώνα και της αντίδρασης, νομάδες ιδεολογικοί, γιατί καμία ιδεολογία δεν μας εξασφαλίζει πια τον άνετο χώρο για μια μόνιμη εγκατάσταση της πίστης μας. Ζούμε τη ζωή με το αίσθημα της προσωρινότητας. Κι όσο η προσωρινότητα μας εξασφαλίζει την αναμονή, ζούμε και την αναμονή. Επιτρέποντας έτσι, ωστόσο, στους κυβερνώντες τον αναγκαίο χρόνο που απαιτείται, για να ολοκληρώσουν το έργο τους, είτε λόγω πολιτικής ανικανότητας και βλακείας κάποιοι, είτε λόγω υποταγμένης λογικής στα συμφέροντα άλλοι τόσοι:

To έργο της υποδούλωσης της χώρας στους δανειστές και ό,τι αυτοί φαίνεται ή δεν φαίνεται ότι εκπροσωπούν... Αυτή είναι η πραγματικότητα. Κι αυτή την οδυνηρή πραγματικότητα αρνούμαστε να δούμε κατάματα. Μας εμποδίζει το παραπέτασμα του φόβου, της δειλίας και της ανασφάλειας. Κι όλα ή σχεδόν όλα μένουν σε μια τρομερή αβεβαιότητα. Συλλογιζόμαστε εκείνο που έχει χαθεί, είμαστε σχεδόν κατεστραμμένοι από εκείνο που έχει καταστραφεί. Και, βέβαια, αν αντιδράσουμε, δεν ξέρουμε τι είναι εκείνο που πρόκειται να γεννηθεί και το φοβόμαστε. Ελπίζουμε αόριστα και φοβόμαστε συγκεκριμένα. Οι φόβοι μας είναι πολύ περισσότερο σαφείς απ' όσο οι ελπίδες μας. Ομολογούμε με τη στάση μας πως η "γλύκα" και η ποιότητα της ζωής, η αξιοπρέπειά μας είναι πίσω μας. Ομως, η αμηχανία, η αμφιβολία και η απόγνωση για πολλούς είναι μέσα μας και μαζί μας... Τόση φοβία και δειλία; Ναι, τόση!.. Εχουμε εθιστεί στο φόβο του "τίποτα". Οποιος λαός έχει προσαρμοστεί στο χείριστο, στο νοσηρό κλίμα της πολιτικής και κοινωνικής του ζωής, στο Μιθριδατισμό του φόβου, δεν είναι ικανός όχι να ζήσει, αλλά ούτε και να πεθάνει...