Σαν τη γοργόνα και τον Μέγα Αλέξανδρο, έτσι και μεις ρωτάμε κάθε χρόνο: Το Πολυτεχνείο, άραγε, ζη;

«Το Πολυτεχνείο ζη» φώναζαν για πολλά χρόνια όσοι συγκεντρώνονταν γύρω από τη Σχολή στην Πατησίων και Στουρνάρη, σε μια προσπάθεια να πείσουν τους υπόλοιπους ότι η εξέγερση του Νοεμβρίου του 1973 πρέπει να συγκαταλέγεται μεταξύ των παραμέτρων της σημερινής πολιτικής. Η αιτιολογία ήταν ότι το κεντρικό σύνθημα «Ψωμί, Παιδεία, Ελευθερία» παραμένει ανεκπλήρωτο.

Για αυτό το ιδεολόγημα η ελληνική κοινωνία υπέστη επί σειρά ετών τεράστιους βανδαλισμούς, απίστευτη κοινωνική αναστάτωση, πορείες μνήμης και μετά συγκρούσεις στα στενά πίσω από το Πολυτεχνείο και στα Εξάρχεια με ανυπολόγιστες υλικές ζημιές, αβάσταχτη κοινωνική ένταση, τρόμο στους πολίτες, τραυματισμούς, μέχρι και θανάτους.

Λοιπόν, ας ξεκαθαρίσουμε ότι το σύνθημα «Ψωμί, Παιδεία, Ελευθερία», ποτέ δεν δικαιώνεται πλήρως. Πάντοτε οι λαοί θα ζητούν περισσότερες παροχές, δηλαδή περισσότερο «ψωμί», πάντοτε θα δικαιούνται ακόμα καλύτερης Παιδείας από αυτή που ήδη έχουν (όσο κι αν βελτιωθεί η Παιδεία στον τόπο μας…) και πάντοτε το αίτημα για μεγαλύτερη ελευθερία θα έχει ρεαλιστική βάση.

Αν λοιπόν μιλάμε πολιτικά κι όχι φιλοσοφικά, ο αγώνας του Πολυτεχνείου ή δεν θα δικαιωθεί ποτέ ολοκληρωτικά –πράγμα πολύ μελαγχολικό για όσους διακινδύνευσαν την ίδια τους τη ζωή τότε- ή δικαιώθηκε ήδη, στο βαθμό που η παιδεία, το επίπεδο διαβίωσης των Ελλήνων και οι πολιτικές τους ελευθερίες σήμερα δεν έχουν καμία σχέση ποσοτικά και ποιοτικά με τα αντίστοιχα δικαιώματά τους τότε που ξεσηκώθηκαν.

Υποστηρίζω ότι το αίτημα για «Ελευθερία» δικαιώθηκε ακριβώς ένα χρόνο μετά, όταν στις 17 Νοεμβρίου 1974 διεξήχθησαν οι πρώτες αληθινά ελεύθερες βουλευτικές εκλογές, με τη συμμετοχή όσων κομμάτων θέλησαν να διεκδικήσουν την ψήφο του Έλληνα πολίτη, ακόμα και του ΚΚΕ που μέχρι τότε παρέμενε στην παρανομία. Έκτοτε η ελληνική δημόσια ζωή μπορεί να κατηγορηθεί για ελευθεριάζουσες πρακτικές, ποτέ όμως για ελλειμματική ελευθερία.

Το αίτημα για «Παιδεία» παραμένει εν πολλοίς αδικαίωτο. Η πλήρης κυριαρχία της αριστερής αντίληψης για την κοινωνική εξέλιξη στην μεταδικτατορική κοινωνία εξέθρεψε το έλλειμμα της Παιδείας στη χώρα μας και καταδίκασε τουλάχιστον τρεις γενιές Ελλήνων σε μονοδιάστατα αριστερή Παιδεία, με τη λογική της αποστήθισης που κυριαρχούσε στα σχολεία και τα μαρξιστικά βιβλία που κυριαρχούσαν στα βιβλιοπωλεία.

Τέλος το αίτημα για «ψωμί», δηλαδή για βελτίωση του επιπέδου ζωής των Ελλήνων δικαιώθηκε με την πλήρη ένταξη της χώρας μας στην Ευρωπαϊκή οικογένεια, από την οποία επί περίπου τριάντα χρόνια δεχόμαστε συνεχώς οικονομικές ενισχύσεις, προκειμένου να συγκλίνουμε με τον δικό τους επίπεδο διαβίωσης.

Αν ακόμα δεν το έχουμε καταφέρει, είναι καθαρά δικό μας σφάλμα.-

τα πραγματα