Οι οικονομολόγοι και οι προτάσεις τους.

Γράφει η Ιδεοπηγή

Ερωτήματα:

Είναι η οικονομολογία επιστήμη; Αν ναι είναι χρηστική και εφαρμόσιμη;

Έχει τη δυνατότητα της επιστημονικής απόδειξης μια οικονομική θεωρία;

Ας θυμηθούμε τι είναι επιστήμη και πως κατοχυρώνει και την αλήθεια της και την αντικειμενικότητά της.

Η επιστήμη προτείνει μια θεωρία την επαλήθευση της οποίας πραγματοποιεί με το πείραμα και τα εξαγόμενα απ’ αυτό συμπεράσματα.

Το πείραμα για να έχει αντικειμενικότητα πραγματοποιείται σε πλήρως ελεγχόμενο χώρο-πεδίο αποκλείοντας επηρεασμούς από παραμέτρους και μεταβλητές που αλλοιώνουν τα αποτελέσματά του.

Επαναλαμβάνεται πάλι και πάλι στο ίδιο περιβάλλον και αν τα αποτελέσματα ταυτίζονται τότε αποφαίνεται ότι η θεωρία επαληθεύτηκε.

Μετά την με επιστημονικό τρόπο επαλήθευση μιας θεωρίας όλοι οι επιστήμονες αποδέχονται την αλήθεια της.

Μπορεί μια οικονομική θεωρία να επαληθευτεί με τον παραπάνω τρόπο;

Δεν ξέρω τι θα πουν οι οικονομολόγοι αλλά διερευνώντας το θέμα ανακαλύπτουμε τα:

1^ο) Με τα ίδια ακριβώς οικονομικά στοιχεία και κοινό ερώτημα στους οικονομολόγους δυστυχώς δεν θα πάρουμε απ’ όλους την ίδια ακριβώς απάντηση. Οι διαφοροποιήσεις στις απαντήσεις μπορεί να είναι από μικρές έως πολύ μεγάλες ακόμη και αντίθετες.

2^ο) Αν υποθέσουμε ότι κατά σύμπτωση η απάντηση είναι μία πως θα γίνει η επαλήθευση με επανάληψη του πειράματος, δηλαδή αν κάνουμε στην πράξη ότι απαντήσουν οι οικονομολόγοι θα έχουμε κάποια αποτελέσματα. Για να πούμε ότι τα αποτελέσματα επιβεβαιώνονται ξανά και ξανά πρέπει να επαναλάβουμε το πείραμα. Στην οικονομία κάθε χρονική στιγμή που περνάει αλλάζει άρδην τα δεδομένα έτσι λογικό είναι η επανάληψη να γίνει με καινούρια δεδομένα άρα δεν θα έχει αντικειμενικά το πείραμα αποτελέσματα συγκρίσιμα με τα προηγούμενα και ικανά για να επαληθεύσουν την θεωρία.

3^ο) Οι παράγοντες και οι μεταβλητές που μπορούν να επηρεάσουν το αποτέλεσμα δεν είναι δυνατόν να εξαφανιστούν από το χώρο-πεδίο που γίνεται το πείραμα συνεπώς τα αποτελέσματα του πειράματος δεν επαληθεύουν με αντικειμενικό τρόπο την θεωρία και σχεδόν πάντα δίνουν αποτελέσματα με αποκλίσεις τέτοιες που δεν είναι δυνατόν να γίνει επιστημονική αποδοχή της αλήθειας της θεωρίας.

Πιο συγκεκριμένα σήμερα οι οικονομολόγοι της Αμερικής τουλάχιστον αυτοί που συμβουλεύουν την κυβέρνηση Ομπάμα υποστηρίζουν ότι η έξοδος από την κρίση θα γίνει με αύξηση της κατανάλωσης αντιθέτως οι ευρωπαίοι οικονομολόγοι αυτοί τουλάχιστον που συμβουλεύουν τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις υποστηρίζουν την μείωση της κατανάλωσης και την συρρίκνωση των εισοδημάτων.

Ποιος έχει δίκιο; Πως μπορεί κάποιος απ’ τους διχογνωμούντες να αποδείξει επιστημονικά και να επαληθεύσει την ορθότητα της γνώμης του σήμερα και όχι μετά κάποιο χρόνο αφού συγκεντρώσει τα αποτελέσματα της εφαρμογής της γνώμης-πρότασής του;

Αν και οι δύο διαφορετικές προτάσεις έχουν περίπου το ίδιο αποτέλεσμα τότε τι επιστημονικότητα έχουν οι αναλύσεις που έκαναν και ποια είναι η ορθή;

Αναπάντητα τα ερωτήματα, το θέμα είναι ότι η πολυπλοκότητα, η πολυπαραμετρία και η πολυμεταβλητότητα στην οικονομία δίνει στους οικονομολόγους την ευχέρεια να προτείνουν ότι περίπου θέλουν οι κυβερνήσεις που συμβουλεύουν χωρίς να κατηγορηθούν για αντιεπιστημονικές προτάσεις από τους άλλους επειδή δεν υπάρχει αντικειμενικός τρόπος επαλήθευσης της μιας ή της σχεδόν αντιθέτου άλλης πρότασης.

Πιστεύω πως περισσότερο από τύχη επαληθεύεται μια οικονομολογική πρόταση παρά από την επιστημονικότητά της.

Επειδή όμως κάθε σύμβουλος θέλει να έχει αξιοπιστία και αποτελεσματικότητα συνεχώς μεταβάλλει από λίγο έως πολύ την πρότασή του προσπαθώντας να επιτύχει παρακολουθώντας αν όχι κάθε λεπτό ή ώρα αλλά σίγουρα κάθε μέρα τα οικονομικά αποτελέσματα της πρότασής του στην πράξη.

Περισσότερο πρέπει να εμπιστευόμαστε την εμπειρία παρά την επιστημονικότητα των οικονομικών θεωριών. Προχωρώντας και διορθώνοντας.