Τα «δημοκρατικά» πολιτικά συστήματα είναι τρία

Τα αποκαλούμενα «δημοκρατικά» πολιτικά συστήματα, σε όλο τον κόσμο, είναι τριών ειδών. Το Προεδρικό σύστημα, το Κοινοβουλευτικό σύστημα και το σύστημα της Κυβερνώσας Βουλής. Ας ρίξουμε μια ματιά τι σημαίνει το καθένα.
Α) Προεδρικό πολιτικό σύστημα (π.χ. ΗΠΑ κ.λ.π.). Σ’ αυτό το σύστημα, Βουλήκαι Κυβέρνηση εκλέγονται άμεσα από το λαό και με διαφορετικές κάλπες. Η Βουλή (η οποία εκλέγεται με απλή αναλογική) και η Κυβέρνηση είναι πλήρως διαχωρισμένες μεταξύ τους και υποχρεωτικά ισορροπούν, διαφορετικά δεν ψηφίζεται ούτε ένας νόμος. Χαρακτηριστικά του είναι η πλήρης διάκριση των τριών εξουσιών (που οδηγεί σε αλληλοέλεγχο μεταξύ των εξουσιών) και η κυβερνητική σταθερότητα.
Β) Κοινοβουλευτικό πολιτικό σύστημα (π.χ. Ελλάδα κ.λ.π.). Στο σύστημα αυτό, εκλέγεται μόνο η Βουλή (συνήθως με ενισχυμένη αναλογική) και στη συνέχεια η Βουλή επιλέγει την κυβέρνηση που θα στηρίξει. Η Κυβέρνηση όμως τελικά γίνεται πιο ισχυρή από τη Βουλή και επιβάλλεται στην τελευταία, γιατί η Βουλή απειλείται συνεχώς με διάλυση εάν δεν στηρίζει την κυβέρνηση, εάν δεν ψηφίσει έστω και έναν νόμο που προτείνει η κυβέρνηση. Χαρακτηριστικά του είναι η πλήρης σύγχυση των τριών εξουσιών (που οδηγεί σε έλλειψη αλληλοελέγχου μεταξύ των) και η κυβερνητική αστάθεια.
Γ) Πολιτικό σύστημα της Κυβερνώσας Βουλής (π.χ. Ελβετία). Εδώ, η Βουλή (η οποία εκλέγεται με απλή αναλογική) έχει όλες τις εξουσίες στα χέρια της. Κυβέρνηση στην ουσία δεν υπάρχει και εκείνοι που ονομάζονται υπουργοί (που μπορεί να είναι από όλα τα κόμματα) είναι διορισμένα από τη Βουλή απλά εκτελεστικά όργανα, τα οποία όμως είναι υποχρεωμένα να εκτελούν κατά γράμμα τις εντολές της Βουλής. Θέμα στήριξης της κυβέρνησης δεν τίθεται γιατί όλες τις αρμοδιότητες τις κρατά η Βουλή και οι υπουργοί απλά εκτελούν. Χαρακτηριστικά του είναι η ταύτιση εκτελεστικής και νομοθετικής εξουσίας και η κυβερνητική σταθερότητα.
Η Ελβετία είχε επιπλέον την τύχη, το σύστημα αυτό να εμπλουτιστεί με πληθώρα δημοψηφισμάτων (γενικών και τοπικών), τα οποία προκαλεί με πρωτοβουλία του ο ίδιος ο λαός και έτσι πλησιάζει πάρα πολύ προς την Άμεση Δημοκρατία (χωρίς φυσικά να είναι Άμεση Δημοκρατία).
Εννοείται ότι και στα δύο πρώτα πολιτικά συστήματα (προεδρικό και κοινοβουλευτικό), μπορούν να προστεθούν θεσμοί άμεσης δημοκρατίας, όπως η λαϊκή πρωτοβουλία για διενέργεια δημοψηφισμάτων, προτάσεις νόμων από τους πολίτες κ.λ.π.
Πέτρος  Χασάπης