Αυτή είναι η κεφαλαιακή τρύπα των τραπεζών

Στα επίπεδα των 3,5 δις Ευρώ αναμένεται σύμφωνα με πληροφορίες να προσδιοριστούν οι κεφαλαιακές ανάγκες των 4 συστημικών τραπεζών μετά την ολοκλήρωση του ελέγχου των δανειακών χαρτοφυλακίων από την Blackrock.

Του Νίκου Καρούτζου

Οι ίδιες πληροφορίες αναφέρουν ότι η τρύπα από τα προβληματικά δάνεια των 4 τραπεζών διαμορφώνεται στα επίπεδα των 10 δις ευρώ αλλά δεν θα χρειαστεί μιας τέτοιας έκτασης κεφαλαιακή ενίσχυση δεδομένου ότι λαμβάνονται υπό όψιν τα κεφαλαιακά οφέλη που προκύπτουν από την αναδιάρθρωση (πωλήσεις συμμετοχών κλπ) αλλά και οι επιδόσεις σε επίπεδο λειτουργικής κερδοφορίας που θα προκύψουν από το επιχειρησιακό σχέδιο της κάθε τράπεζας.

Ο έλεγχος των προβληματικών δανείων των 4 μεγάλων ελληνικών τραπεζών ολοκληρώθηκε και έχει πρωτοφανή έκταση καθώς έχουν μελετηθεί αναλυτικά δάνεια ύψους 205 δις Ευρώ επί συνολικού ύψους χορηγήσεων 240 δις Ευρώ. Ουσιαστικά η Blackrock έχει μια πλήρη εικόνα των δανείων και των επισφαλειών των ελληνικών τραπεζών και από την εικόνα αυτή είναι ξεκάθαρο πως τα αποτελέσματα που θα προκύψουν παρέχουν ασφαλή στοιχεία για την κατάσταση του ελληνικού τραπεζικού συστήματος. Παράλληλα η Blackrock στο πλαίσιο των stress tests έχει πραγματοποιήσει και ποιοτικό έλεγχο που αφορά στη μεθοδολογία που χρησιμοποίησε η κάθε τράπεζα για τις αναδιαρθρώσεις προβληματικών δανείων.

Και αυτό σε αντιδιαστολή με την εικόνα που υπάρχει για τις μεγάλες συστηματικές Ευρωπαϊκές Τράπεζας (όπως πχ η Deutsche Bank) όπου ο έλεγχος που πρόκειται να διενεργηθεί το προσεχές χρονικό διάστημα θα έχει καθαρά δειγματοληπτικό χαρακτήρα με ότι αυτό μπορεί να σημαίνει για τη μέτρηση του συστημικού κινδύνου.

Αξίζει να σημειωθεί ότι καλά πληροφορημένες πηγές αναφέρουν ότι τουλάχιστον μια ελληνική τράπεζα τελικά θα προκύπτει από τα stress tests ότι δεν έχει καμία κεφαλαιακή ζημία και κατά συνέπεια θα αξιολογηθεί ότι δεν χρειάζεται καμία κεφαλαιακή ενίσχυση ή στη χειρότερη των περιπτώσεων ενίσχυση ολίγων δεκάδων εκατομμυρίων Ευρώ η οποία είναι άνευ σημασίας. Η εν λόγω τράπεζα φαίνεται ότι ευνοείται από τις μεγάλες δυνατότητες που διαθέτει σε επίπεδο συνεργιών αλλά τις υψηλές προβλέψεις που κληρονόμησε από τις διαδικασίες μετασχηματισμού μέσω συγχωνεύσεων.

Επισημαίνεται ότι τα αποτελέσματα των stress tests θα ανακοινωθούν τον Ιανουάριο και το δυσμενές σενάριο που αναμένεται να έχει ληφθεί υπό όψιν για τον προσδιορισμό των τελικών κεφαλαιακών αναγκών προβλέπει ύφεση της τάξεως του 2% το 2014, αρνητική ανάπτυξη 1,1% το 2015 και επιστροφή σε θετικό πρόσημο στην εξέλιξη του ΑΕΠ σε ποσοστό 0,8% το 2016.

Το "μπλόκο"

Εν τω μεταξύ μείζον θέμα προκύπτει από το γεγονός ότι ενώ στις Ελληνικές Τράπεζες με βάση το Μνημόνιο ο ελάχιστος δείκτης βασικών ιδίων κεφαλαίων (Core Tier 1) πρέπει να είναι 9% η ΕΚΤ ανακοίνωσε εν όψει και των Πανευρωπαϊκών stress tests που ξεκινούν τον Ιανουάριο και ολοκληρώνονται το Νοέμβριο του 2014 όλες οι τράπεζες θα πρέπει να έχουν την 1.1.14 δείκτη βασικών ιδίων κεφαλαίων (Core Tier 1) άνω του 8%.
Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα να φτάσουμε στον τραγέλαφο εντός του 2014 να εκδοθούν τα Ευρωπαϊκά stress tests και οι ελληνικές τράπεζες ενώ θα τους ζητηθεί τον Ιανουάριο κεφαλαιακή ενίσχυση να προκύπτει είτε η ενίσχυση που χρειάζονται είναι μικρότερη είτε κατά περίπτωση να υπάρχει σημαντικό πλεόνασμα κεφαλαίων.
Το θέμα ήδη έχει τεθεί από τις ελληνικές τράπεζες που επισημαίνουν ότι ουσιαστικά παραβιάζεται η αρχή της ίσης μεταχείρισης και μάλιστα παρά το γεγονός ότι η Blackrock έχει ελέγξει εξονυχιστικά τα δανειακά τους χαρτοφυλάκια.
Επισημαίνεται ότι η απαίτηση του Μνημονίου για υψηλότερο δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας έχει ως συνέπεια τη δέσμευση πρόσθετων κεφαλαίων το ακριβές ύψος των οποίων δεν μπορεί να υπολογιστεί αλλά εκτιμάται ότι προσεγγίζει τα 2 δις Ευρώ.
Αν γίνει δεκτό ότι είναι περίπου στο 1,5 δις Ευρώ και με δεδομένο και με δεδομένο ότι οι τράπεζες πρέπει να διακρατούν περίπου το 10%, ως κεφαλαιακό απόθεμα, του δανείου που χορηγούν , τότε θεωρητικά θα μπορούσαν να δοθούν πρόσθετα δάνεια της τάξεως των 15 δις Ευρώ και να βελτιώσουν τη ρευστότητα της ελληνικής οικονομίας σε ιδιαίτερα ευαίσθητη περίοδο όπως η τρέχουσα. Επισημαίνεται ότι χρηματοδότηση 15 δις ευρώ αντιστοιχεί περίπου στο 6% του υπολοίπου των δανειακών χαρτοφυλακίων των τραπεζών. Από την άλλη πλευρά είναι σαφές ότι η τρόικα δεν επιθυμεί σε καμία περίπτωση αυξημένη πιστωτική επέκταση έχοντας μάλιστα επισημάνει εμφατικά ότι πρέπει να συμβαδίζει με το ρυθμό ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας και δεν αποκλείεται η τιμωρητικού χαρακτήρα διάταξη του 9% να έχει αυτή τη σκοπιμότητα.
Επισημαίνεται πάντως ότι δεν είναι η πρώτη φορά που οι δανειστές τηρούν σκληρή στάση έναντι των ελληνικών τραπεζών καθώς η προηγούμενη άσκηση προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων που πραγματοποιήθηκε από την BlackRock έπρεπε οι εγχώριες τράπεζες να διαθέτουν δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας για το δυσμενές σενάριο βάσει του οποίου προσδιορίστηκαν οι κεφαλαιακές ανάγκες άνω του 7% ενώ στο πανευρωπαϊκό stress test που πραγματοποιήθηκε αμέσως μετά από την το αντίστοιχο μέγεθος ήταν 5%.
Σε κάθε περίπτωση οι ελληνικές τράπεζες έχουν ξεκινήσει να θέτουν το ζήτημα σε ευρωπαϊκό επίπεδο καθώς η τακτική που εφαρμόζεται στην Ελλάδα είναι πιθανόν στο μέλλον να αφορά και στις άλλες ευρωπαϊκές τράπεζες. Επιπλέον φαίνεται να τονίζουν το πρόβλημα στην ελληνική κυβέρνηση την οποία καλούν το θέσει σε επίπεδο τρόικας ώστε να εφαρμοστεί η αρχή της ίσης αντιμετώπισης ειδικά μάλιστα σε μια περίοδο όπου η Ελλάδα επιτυγχάνει τους στόχους της και δείχνει να εξέρχεται από τη μακρά ύφεση.
Πηγή: "Παραπολιτικά"