Eπιστολή Β. Λυσσαρίδη προς τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας

Απέστειλα αυτή την επιστολή στο Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας την 29^η Οκτωβρίου, 2008.

Δεν υπήρξε ανταπόκριση. Επειδή πιστεύω ότι θα είναι πολύ ωφέλιμη για την εξέλιξη του εθνικού μας προβλήματος η αποσαφήνιση θέσεων, δημοσιοποιώ το περιεχόμενο της επιστολής μου. Είμαι βέβαιος ότι ο διάλογος είναι χρήσιμος.

Δρ Βάσος Λυσσαρίδης

===========================================================

Προς
Πρόεδρο Κυπριακής Δημοκρατίας
κ. Δημήτρη Χριστόφια

Η αγωνία μου για την πορεία του Κυπριακού υπαγορεύει αυτή μου την ενέργεια. Άλλωστε είχα δηλώσει στο εθνικό συμβούλιο ότι θα σας αποστείλω τις θέσεις μου αναφορικά με τους χειρισμούς του Κυπριακού.
Ο σύμβουλος του κ. Ταλάτ (Οζντίλ Ναμί) και ανώτατοι Ελληνοκύπριοι αξιωματούχοι καταθέτουν ότι ουσιαστικά η λύση έχει τροχιοδρομηθεί στη βάση του κοινού ανακοινωθέντος της πρώτης συνάντησης.
Από την άλλη δημοσίως γίνεται αναφορά σε έλλειψη γεφυρών επί των ουσιωδών πτυχών.
Τι συμβαίνει;
Είναι γεγονός ότι στο κοινό ανακοινωθέν Χριστόφια-Ταλάτ γίνεται αναφορά σε Ελληνοκυπριακό και Τουρκοκυπριακό κράτος που θα συνεταιρισθούν για δημιουργία ομόσπονδης κυβέρνησης.
Είμαι βέβαιος ότι θα συμφωνείτε μαζί μου ότι επρόκειτο για αδόκιμη δήλωση στην προσπάθεια σας συντήρησης του κλίματος. Άλλωστε το γεγονός ότι χαιρετίσθηκε από τη δική μας πλευρά η μη συμπερίληψη της στο κείμενο του Ο.Η.Ε. αποτελεί παραδοχή του σφάλματος. Ευκόλως μπορεί να προβληθεί και τώρα από τη δική μας πλευρά ότι είναι αδιανόητος ο φυλετικός διαχωρισμός που συγκρούεται με κάθε έννοια δικαίου.
Αδιανόητη η εγκαθίδρυση φυλετικών κρατών (Μπαντουστάνς).
Η συνεχής αναφορά σε συνεταιρισμό επιτρέπει συνέχιση της εκτροπής. Αυτό το θέμα έχει διευθετηθεί από το 1964.
Όταν οι Τουρκοκύπριοι, πιεζόμενοι από την Άγκυρα, εγκατέλειψαν τα πολιτειακά σώματα προβλήθηκε από Τουρκικής πλευράς η άποψη ότι δεν υπάρχει πια Κυπριακή Δημοκρατία γιατί κάθε πλευρά (Ελληνοκυπριακή και Τουρκοκυπριακή) έχει το δικό της μέρισμα στην κρατική οντότητα.
Ολόκληρη η ανθρωπότητα απέρριψε την Τουρκική θέση και αναγνώρισε ως κυβέρνηση της Κύπρου (ολόκληρου του λαού και ολόκληρης της γεωγραφικής επικράτειας) την κυβέρνηση Μακαρίου και όλες τις μετέπειτα Κυπριακές κυβερνήσεις.
Άλλο εγγυημένη συμμετοχή στα πολιτειακά όργανα και άλλο συνεταιρισμός.
Ούτε αλλοιώνει την εικόνα το αν αυτή η διευθέτηση θα είναι το τελικό προϊόν ή η έναρξη της διαδικασίας. Με σαφήνεια πρέπει να εμείνουμε σε λύση εναρμονισμένη με το διεθνές δίκαιο και το Ευρωπαϊκό κεκτημένο. Άλλωστε αυτή είναι και η εντολή του λαού, στηριγμένη στις προεκλογικές διακηρύξεις και δεσμεύσεις. Αυτή η τοποθέτηση με σαφείς στόχους δεν μας οδηγεί σε απομόνωση. Τουναντίον δημιουργεί προοπτικές συμμαχιών.
Η κυριαρχία πηγάζει από το σύνολο του λαού. Διττή πηγή κυριαρχίας (“κράτη”, κοινότητες, ομάδες) στην ουσία καθιστούν την κυριαρχία διττή έστω κι αν συνταγματικές πρόνοιες αναφέρονται σε μια και μόνη τελική κυριαρχία.
Ούτε είναι δυνατή υπό οιασδήποτε συνθήκες η αποδοχή εκ περιτροπής προεδρίας, πολύ περισσότερο χωρίς καν να έχει συμφωνηθεί ο τρόπος εκλογής (κοινοί εκλογικοί κατάλογοι, κ.τ.λ.).
Η a priori νομιμοποίηση του εγκλήματος του εποικισμού πού είχε στόχο τη δημογραφική αλλοίωση μιας χώρας είναι επίσης άστοχη.
Η εκλογή σας χαιρετίσθηκε από πολλά κέντρα αποφάσεων που σας πίστωναν (ορθώς) με καλή θέληση για λύση του Κυπριακού. Ασχέτως αν πιστεύω ότι η καλή θέληση της δικής μας πλευράς δεν απουσίαζε ποτέ.
Και είναι κατανοητή η προσπάθεια σας να συντηρήσετε αυτό το κλίμα.
Όμως είμαι βέβαιος ότι συμφωνείτε ότι αυτό δεν σημαίνει παραβίαση αρχών τις οποίες διακηρύξατε προεκλογικά και οι οποίες αποτελούν το δεσμευτικό σας πρόγραμμα έναντι του λαού.
Δηλαδή για λύση που να διασφαλίζει την ενότητα του χώρου, του κράτους, της οικονομίας, και των θεσμών, τις βασικές ελευθερίες και τα δικαιώματα όλων των πολιτών, συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος όλων των προσφύγων για επάνοδο στις πατρογονικές εστίες και περιουσίες τους. Θα αποκλείει εγγυητικά δικαιώματα και στρατιωτική παρουσία ξένων χωρών και θα τερματίζει τον εποικισμό.
Πρέπει να υπάρξει αναίρεση ή διόρθωση δηλώσεων που είναι δυνατό να ερμηνευθούν ως παρεκκλίσεις από την διακηρυχθείσα γραμμή λύσης που πρέπει να είναι πλήρως εναρμονισμένη με το διεθνές δίκαιο και το Ευρωπαϊκό κεκτημένο.
Όλοι μας συμφωνούμε ότι το Κυπριακό είναι θέμα εισβολής, εθνοκάθαρσης, κατοχής με αντίπαλη πλευρά την Τουρκία και όχι τους Τουρκοκύπριους που στην ουσία είναι θύματα της Τουρκικής επεκτατικής πολιτικής.
Κυπριακή όμως λύση μπορεί να αναζητηθεί μόνο με τον τερματισμό της κατοχής και τον αποκλεισμό κηδεμονίας της Τουρκίας. Άλλως δυστυχώς στην πρωτοκαθεδρία των Τουρκοκυπρίων θα βρίσκονται δοτές ηγεσίες.
Άλλο η διασφάλιση των δικαιωμάτων-προνομίων των Τουρκοκυπρίων και άλλο η συντήρηση «δικαιωμάτων» ξένων χωρών (Τουρκίας) που στην ουσία στρέφονται και εναντίον των δικαιωμάτων των Τουρκοκυπρίων.
Η άποψη ότι τα εγγυητικά δικαιώματα της Τουρκίας πηγάζουν από τις συμφωνίες Ζυρίχης-Λονδίνου δυνάμει των οποίων εγκαθιδρύθηκε η Κυπριακή Δημοκρατία και δεν τίθενται υπό αμφισβήτηση δεν έχει καμιά βάση. Η Κύπρος ήταν τότε αποικία και συμφωνίες που επιβάλλονται από την αποικιοκρατική δύναμη δεν είναι νόμιμες δυνάμει αποφάσεων του Ο.Η.Ε. Τώρα η Κύπρος είναι μέλος της Ε.Ε. και είναι αδιανόητη η ύπαρξη κηδεμόνων για μια Ευρωπαϊκή χώρα.
Αγαπητέ πρόεδρε,
Στόχος δεν είναι η άσκηση κριτικής αλλά η διόρθωση και πλήρης διασαφήνιση πορείας. Έτσι στην ουσία αποτελεί θετικό εργαλείο και για σας.
Γίνεται αναφορά σε ομοσπονδία και υπενθυμίζω ότι σε ομοσπονδιακά συστήματα το κατάλοιπο εξουσίας ανήκει στην κεντρική εξουσία. Έτσι είναι αδόκιμη η μελέτη των εξουσιών της κεντρικής διοίκησης.
Η εμμονή σε λύση εναρμονισμένη με το διεθνές και Ευρωπαϊκό δίκαιο όχι μόνο δεν αποστερεί τους Τουρκοκύπριους των προνομίων τους αλλά τα κατοχυρώνει εντάσσοντας τα σ΄ ένα σύστημα δίκαιο, λειτουργικό και βασισμένο στον σεβασμό των βασικών ελευθεριών και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων όλων των πολιτών που κατοχυρώνονται ακόμα και στις συμφωνίες κορυφής Μακαρίου-Ντενκτάς και Κυπριανού-Ντενκτάς στις οποίες γίνεται συνεχής αναφορά.
Είμαι βέβαιος ότι θα συμφωνείτε ότι για τις ουσιώδεις διαμέτρους της συζήτησης πρέπει να τηρείται ενήμερος ο λαός. Αυτό δεν σημαίνει, όπως ελέχθη, διάλογο από αέρος, αλλά εμπλοκή του λαού, του οποίου κρίνεται η τύχη, επί της ουσίας των διαπραγματεύσεων διότι δεν νοείται εντολή εν λευκώ.
Είναι γεγονός ότι ο χρόνος πιέζει. Ότι η χρονιότητα δημιουργεί τάσεις μονιμότητας του απαράδεκτου status quo. Όμως τα προτεινόμενα σχέδια είναι χειρότερα και από τη διχοτόμηση γιατί ισοδυναμούν με διχοτόμηση και επικυριαρχικά δικαιώματα της Τουρκίας σ΄ολόκληρη την Κυπριακή επικράτεια.
Κύριε πρόεδρε,
Πιστεύω ότι θα έχετε την πλήρη συμπαράσταση του λαού σε μια γραμμή λύσης σύμφωνης με τις προεκλογικές δεσμεύσεις χωρίς παρεκκλίσεις.
Θα συμφωνείτε όπως άλλωστε επανειλημμένα έχετε διακηρύξει ότι στόχος είναι η εξεύρεση λύσης, αλλά όχι οποιασδήποτε λύσης.
Συνοψίζοντας καταλήγω στις πρακτικές εισηγήσεις.
Αν συμφωνείτε ότι πρέπει να εγκαταλειφθούν οποιεσδήποτε παρεκκλίσεις και δεδομένου ότι οι πάγιες Τουρκικές θέσεις στηρίζονται σε δύο κράτη και δύο λαούς κ.τ.λ. φοβούμαι ότι το αδιέξοδο είναι προβλεπτό.
Γι΄αυτό πρέπει να αναληφθεί (α) άμεση εκστρατεία ενημέρωσης (από όλες τις δυνάμεις που απορρίπτουν λύση στη βάση Ελληνοκυπριακού και Τουρκοκυπριακού κράτους, συνεταιρισμού κ.τ.λ.)
(β) Να απαιτήσουμε συμμόρφωση της Τουρκίας προς τις υποχρεώσεις της, άλλως να μη επιτρέψουμε Ευρωπαϊκή πορεία της Τουρκίας a la carte.
(γ) Να δημιουργήσουμε τις όσο το δυνατό ευρύτερες συμμαχίες μέσα στην Ε.Ε. (Γαλλία, Αυστρία και άλλοι)
(δ) Να αξιοποιήσουμε τις υπάρχουσες, ειδικά με Ρωσία και Κίνα που είναι και μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας
(ε) Να είμαστε σαφείς στις διεκδικήσεις μας.
(ζ) Να διαφυλάττουμε πρακτικά την κυριαρχία που είναι σύμφυτη με το κράτος.
(η) Να υπάρχει συντονισμός με την Ελλάδα στο κυβερνητικό αλλά και τα άλλα επίπεδα.
(θ) Να αξιοποιήσουμε τη γεωστρατηγική μας σημασία
(ι) Να αναθερμάνουμε τις σχέσεις μας με τις χώρες της περιοχής.
(ια) Πολιτική επαναπροσέγγισης είναι να πείσουμε τους Τουρκοκύπριους ότι η ουσιαστική επαναπροσέγγιση προϋποθέτει ελεύθερη από ξένους πατρίδα.
(ιβ) Να ενισχύσουμε την άμυνα μας. Η λύση θα διασφαλισθεί δια της πολιτικής. Όμως πολιτική γυμνή από άμυνα είναι ανίσχυρη.

Δρ Βάσος Λυσσαρίδης

Υ.Γ. Αυτή η επιστολή δεν είναι εμπιστευτική.