Χάσαμε το FIR Αθηνών;

Της ΚΥΡΑΣ ΑΔΑΜ

Με τη σύμφωνη γνώμη των δύο τελευταίων κυβερνήσεων και ύστερα από διμερείς διαπραγματεύσεις με τον ICAO, η Αθήνα έχει αποδεχθεί τις ανεξέλεγκτες πτήσεις των τουρκικών μαχητικών στο διεθνή εναέριο χώρο όχι μόνο του Αιγαίου, αλλά και στο σύνολο του FIR Αθηνών και Λευκωσίας.

Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του ICAO, η αρχική «αντίρρηση» που είχε θέσει η Ελλάδα διά του τότε εκπροσώπου της καθηγητή Α. Γιόκαρη στον Οργανισμό, είχε μπλοκάρει τη διαδικασία σ’ εκείνο το αρχικό στάδιο επεξεργασίας, με αποτέλεσμα να μην μπορεί ο ICAO να κυκλοφορήσει το έγγραφο με τις τροποποιήσεις για τις ανεξέλεγκτες πτήσεις ούτε και να ζητήσει από τα κράτη-μέλη την υιοθέτησή τους. Αυτό αναφέρεται στα πρακτικά του ICAO για τη σύσκεψη στις 12 και 13 Μαΐου 2009, σύμφωνα με τα οποία: «… η επεξεργασία του κειμένου (σ.σ.: για τις ανεξέλεγκτες πτήσεις στο Αιγαίο και όχι μόνον) έχει ολοκληρωθεί. Ωστόσο, η αποστολή του κειμένου στις χώρες για έγκριση σχετικά με τις πτήσεις στον διεθνή εναέριο χώρο θα εξαρτηθεί από το αποτέλεσμα της διαπραγμάτευσης με την Ελλάδα… Για το λόγο αυτό, ο πρόεδρος του ICAO θα επισκεφθεί την Ελλάδα τον Ιούνιο του 2009 για να λάβει την έγκριση για την σχετική τροποποίηση…» (τις ανεξέλεγκτες πτήσεις).

Με άλλα λόγια, η αρχική, επί της διαδικασίας, «αντίρρηση» στην τροπολογία που είχε θέσει η Ελλάδα, έδεσε τα χέρια του ICAO, ο οποίος δεν μπορούσε να συνεχίσει τη διαδικασία έγκρισης και έτσι το θέμα των ανεξέλεγκτων πτήσεων όδευε προς το αρχείο. Η μόνη περίπτωση να εξακολουθήσει η διαδικασία και να εγκριθεί η τροπολογία για τις ανεξέλεγκτες πτήσεις ήταν να άρει η Ελλάδα την αντίρρησή της. Οπερ και εγένετο.

Σύμφωνα με τα επίσημα πρακτικά του ICAO, «… ο πρόεδρος του ICAO επισκέφθηκε την Ελλάδα στις 4 Ιουνίου 2009 και συζήτησε το θέμα με εκπροσώπους της ΥΠΑ του ΥΠΕΞ… με καρποφόρες διαπραγματεύσεις…».

Αυτές οι «καρποφόρες διαπραγματεύσεις» της κυβέρνησης της Ν.Δ. είχαν ως αποτέλεσμα το πράσινο φως για τις ανεξέλεγκτες πτήσεις στο Αιγαίο. Η επισφράγιση της αλλαγής της ελληνικής θέσης έγινε από την κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ όταν αντικαταστάθηκε ο εκπρόσωπος στον ICAO κ. Γιόκαρης από τον κ. Τάγκαλο, ο οποίος ήρε την ελληνική αντίρρηση και έθεσε «επιφύλαξη», ανοίγοντας τον δρόμο για τις ανεξέλεγκτες πτήσεις. Με την υποβολή από την Ελλάδα της «επιφύλαξης» (αποτέλεσμα των «καρποφόρων διαπραγματεύσεων» με την Ελλάδα, που δεν φαίνεται να πήρε κανέναν ουσιαστικό αντάλλαγμα), ο ICAO μπόρεσε επιτέλους να αποστείλει την πρόταση τροποποίησης στις χώρες-μέλη για προέγκριση στις 15 Ιανουαρίου 2010.

Αυτή η προέγκριση έγινε με την Αθήνα να καταθέτει «άσφαιρη» εκ νέου αντίρρηση, που δεν έκοψε όμως το δρόμο των ανεξέλεγκτων πτήσεων προς την οριστική έγκρισή τους, η οποία εκτός απροόπτου θα δοθεί στη σύνοδο του ICAO τον Σεπτέμβριο του 2010.

Το αναιτιολόγητο ξήλωμα της αρχικής ελληνικής αντίρρησης -που είχε μπλοκάρει όλη τη διαδικασία στον ICAO χωρίς να μπαίνει στην ουσία της τροπολογίας- έχει οδηγήσει πλέον στην ανατροπή όλης της εθνικής πολιτικής στο Αιγαίο από το 1947 και εντεύθεν, διότι:

Σύμφωνα με τη διεθνή και εθνική νομοθεσία, όπως αυτή καταγράφεται στο παράρτημα 2 του ICAO, η Ελλάδα έχει το δικαίωμα να θέτει αντίρρηση μόνον για τον εθνικό εναέριο χώρο της και όχι για τον διεθνή εναέριο χώρο, όπου αναφέρονται οι ανεξέλεγτες πτήσεις. Και τούτο, διότι με την έγκριση της παρούσας τροποποίησης υπέρ των ανεξέλεγκτων πτήσεων στον διεθνή εναέριο χώρο, ανατρέπονται πλέον οι κανόνες πτήσης που ίσχυαν από το 1947, σύμφωνα με τους οποίους απαιτείτο για τα FIR η κατάθεση των σχεδίων πτήσεων των μαχητικών αεροσκαφών.

Ετσι, η εκ των υστέρων άσφαιρη και άχρηστη επαναφορά της ελληνικής αντίρρησης (αφού έχει κινηθεί ανεπιστρεπτί η διαδικασία έγκρισης της τροπολογίας) μάλλον εξυπηρετεί την επικοινωνιακή πολιτική συγκάλυψης για την αλλαγή της εθνικής πολιτικής.

Ετσι, με την όψιμη αντίρρηση που έθεσε η κυβέρνηση, επί της ουσίας ενέκρινε τις ανεξέλεγκτες τουρκικές πτήσεις στον διεθνή εναέριο χώρο του Αιγαίου, με ό,τι αυτό συνεπάγεται και μπορεί να τις απαγορεύει μόνο στον ελληνικό εναέριο χώρο, που αποτελεί ελληνική κυριαρχία. Ομως και εδώ προκύπτει άλλο πρόβλημα για το εύρος των 10 ν.μ., το οποίο η Αγκυρα δεν αποδέχεται.

Δηλαδή, ένα τουρκικό μαχητικό μπορεί να αλωνίζει ελεύθερα στον διεθνή εναέριο χώρο του Αιγαίου μέχρι τις ακτές των 6 και 10 ν.μ., π.χ. της Πάτρας, του Βόλου, του Ηρακλείου, της Καβάλας, της Αλεξανδρούπολης, της Καλαμάτας, της Λέσβου, της Σάμου, της Χίου, της Ρόδου, της Ικαρίας και όλων των ελληνικών νησιών…