Αναπότρεπτη η αναδιάρθρωση

σκίτσο Γιάννη Ιωάννου (δημοσιεύθηκε στο Έθνος)

του Γιώργου Δελαστίκ

από το Έθνος

Ανάσα ανακούφισης έδωσε οπωσδήποτε στην κυβέρνηση Παπανδρέου η δημοσιοποίηση της από καιρό κυοφορούμενης πρόθεσης της ΕΕ και του ΔΝΤ να παρατείνουν, πιθανότατα από τα 5 στα 11 χρόνια, την περίοδο αποπληρωμής του δανείου των 110 δισεκατομμυρίων ευρώ που προκάλεσε το Μνημόνιο.  

Κερδίζοντας χρόνο έναντι της καταβολής φυσικά υπερδιπλάσιων τόκων, η κυβέρνηση Παπανδρέου μεταθέτει πρωτίστως το πρόβλημα σε κάποια άλλη, άγνωστη κυβέρνηση του μακρινού μέλλοντος που σίγουρα δεν θα είναι αυτή.

Ενδιαμέσως, χαλαρώνει προσωρινά ο κίνδυνος άμεσης χρεοκοπίας της χώρας, δεν λύνεται όμως κατά κανένα τρόπο το πρόβλημα του δημόσιου χρέους. Δεν αποκλείεται μάλιστα καθόλου να γίνει χειρότερο, μακροπρόθεσμα.


Την επιμήκυνση της αποπληρωμής, η ΕΕ και το ΔΝΤ δεν την έκαναν φυσικά λόγω της καλής τους της καρδιάς, αλλά επειδή αυτή ήταν η μοναδική οδός για να πάρουν τα λεφτά τους.


Χωρίς επιμήκυνση, απλούστατα η Ελλάδα θα είχε ήδη χρεοκοπήσει από το 2013 το αργότερο και θα έχαναν τα λεφτά τους!

Οι αριθμοί είναι αδιάψευστοι και αποτυπώνονται εξαιρετικά σε ένα άκρως αποκαλυπτικό και λεπτομερές ρεπορτάζ του συναδέλφου Κώστα Αντωνάκου στο «Εθνος της Κυριακής».

Το Δημόσιο θα έπρεπε με βάση τους μέχρι τώρα ισχύοντες όρους του δανείου να δανειστεί κατά τη διετία 2013-2014 πάνω από... 160 (!) δισεκατομμύρια ευρώ, με βοήθεια από το «πακέτο στήριξης» μόλις 8 δισεκατομμύρια.


Με δημόσιο χρέος που θα έχει φτάσει το 2013 στο αστρονομικό ύψος του 155% έως 160% του ΑΕΠ λόγω του δανείου του Μνημονίου, η Ελλάδα θα έπρεπε δηλαδή το 2013-2014 να βγει στις αγορές και να αναζητήσει δάνεια ύψους άνω των 150 δισεκατομμυρίων! Ούτε ως ανέκδοτο δεν μπορεί να ισχυριστεί κανείς ότι θα τα έβρισκε, φυσικά...

Τα ποσά αυτά θα επαναπροσδιοριστούν βεβαίως όταν αποφασιστούν, τον Ιανουάριο κατά πάσα πιθανότητα, οι συγκεκριμένοι όροι της επιμήκυνσης - διάρκεια και επιτόκιο. Η άμεση πίεση θα χαλαρώσει, αλλά το συνολικό δανειακό βάρος προφανώς θα γίνει επαχθέστερο αφού παρατείνεται η διάρκεια των δανείων.


Υπάρχουν δύο λύσεις για να μπορέσει να ανταποκριθεί η Ελλάδα στο πρόβλημα.  

• Η πρώτη και ιδανική θα ήταν να σημειωθεί στη χώρα μια έκρηξη ανάπτυξης, η οποία θα επέτρεπε την αποπληρωμή των δανείων. Η λύση αυτή ανήκει για την ώρα στη σφαίρα της φαντασίας, καθώς λόγω των μέτρων λιτότητας του Μνημονίου η χώρα όχι μόνο δεν αναπτύσσεται, αλλά βουλιάζει όλο και βαθύτερα.  

• Η δεύτερη λύση είναι να αλλάξουν εκ νέου και αυτή τη φορά ριζικά οι όροι του χρέους. 

Εδώ έχουμε πάλι δύο γενικές υποπεριπτώσεις.  

• Η πρώτη και καλύτερη, η οποία συνιστά καθολική λύση για όλες τις χώρες της ευρωζώνης και της ΕΕ, είναι να αλλάξει γραμμή η Γερμανία και να επιτρέψει στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να δανείζει απευθείας τα κράτη, με μακροπρόθεσμα δάνεια χαμηλού επιτοκίου (π.χ. 1% ή 2%). Σε μια τέτοια περίπτωση το δημόσιο χρέος κάθε χώρας θα καταλήξει τελικά σε μεγάλο μέρος στην ΕΚΤ και η εξυπηρέτησή του θα γίνει απολύτως χειρίσιμη, αφού θα υποστεί δραστική μείωση λόγω των χαμηλών επιτοκίων. Αυτή η λύση συναντά τη σφοδρή αντίδραση του Βερολίνου.  

• Η δεύτερη υποπερίπτωση λύσης που απομένει αναγκαστικά είναι η αναδιάρθρωση του ελληνικού δημόσιου χρέους, όσο και αν την αρνούνται η κυβέρνηση Παπανδρέου και οι ηγέτες και οι αξιωματούχοι της ευρωζώνης και της ΕΕ.

Δεν ωφελεί να κοροϊδευόμαστε μεταξύ μας. Αποκλείεται η Ελλάδα να αποπληρώσει δάνεια εκατοντάδων δισεκατομμυρίων ευρώ στο ορατό μέλλον. Στο ΔΝΤ συζητούν ήδη να μας δώσουν το 2012 ή το 2013 νέο δάνειο για να αποπληρώσουμε τις δόσεις του δανείου των 110 δισεκατομμυρίων του «πακέτου σωτηρίας». Επί πόσο διάστημα θα μπορεί να συνεχίζεται αυτό;


Αν κάτι δεν αλλάξει ριζικά στο θέμα του δημόσιου χρέους των κρατών της ευρωζώνης και μάλιστα σύντομα, είναι προφανές ότι ο δρόμος αυτός οδηγεί σε αδιέξοδο.


Η λύση
Χρεοκοπία κρατών σώζει το ευρώ!


Κατηγορηματικοί είναι οι «Τάιμς της Νέας Υόρκης» σε κύριο άρθρο τους: «Αν δεν επιτραπεί στην Ελλάδα και την Ιρλανδία να αναδιαρθρώσουν το χρέος τους, θα χωλαίνουν για χρόνια» τονίζουν απερίφραστα. Εχουν δίκιο, όπως και όλοι εκείνοι οι προοδευτικοί οικονομολόγοι του διεθνούς στερεώματος που υποστηρίζουν την ίδια άποψη. Το γεγονός ότι ακόμη και οι Γερμανοί αποδίδουν στρατηγική σημασία στο πέρασμα στη σύνοδο κορυφής της ΕΕ των διαδικασιών «συντεταγμένης χρεοκοπίας» των κρατών - μελών της, υποδηλώνει ότι όχι μόνο για τη σωτηρία των κρατών, αλλά και για τη διάσωση του ευρώ ο μοναδικός δρόμος είναι η αναδιάρθρωση του χρέους - δηλαδή η χρεοκοπία κρατών!